Fotoğraf: Aytuğ Can Sencar / AA
Haberin İngilizcesi için tıklayın
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Bilim Kurulu Toplantısı’nın ardından basın toplantısı düzenledi.
Koca, CHP Ankara Milletvekili Murat Emir’in dün Sağlık Bakanlığı’nın Laboratuvar Bilgi Yönetim Sistemi verilerinden yola çıkarak dile getirdiği “Gerçek vaka sayısı açıklananın 20 katı” iddiasına yanıt verdi.
“Her vaka hasta değildir” diyen Koca, Sağlık Bakanlığı olarak vaka sayılarını değil, hasta sayılarını açıkladıklarını söyledi.
Koca, açıkladıkları “hasta” sayısının kimleri kapsadığına ilişkin de “Semptomu olan kişilerden bahsediyoruz. Bunları günlük hasta sayısı olarak veriyoruz” dedi.
Koca, NTV muhabirinin Türkiye genelinde açıklanan hasta sayıları içinde yer almayan asemptomatik vaka sayılarına ilişkin sorusunu ise yanıtsız bırakarak “Biz günlük hasta sayısını veriyoruz. 29 Temmuz’dan itibaren hasta sayısı olarak vermeye başladık” dedi.
Yol TV muhabirinin de aynı çerçevede yönelttiği soruyu Koca şöyle yanıtladı:
“Hasta sayısı sadece hastaneye yatan hasta sayısı değildir. Semptomu olan kişilerden bahsediyorum. Semptomu olup hastanede yatan, yatmayan kişileri günlük hasta sayısı olarak veriyoruz.”
CHP Ankara Milletvekili Murat Emir 10 Eylül 2020 gününü örnek göstererek, o gün Sağlık Bakanlığı’nın 1.512 yeni hasta olduğunu açıkladığını, oysa aynı gün için Sağlık Bakanlığı’nın Laboratuvar Bilgi Yönetim Sistemi verilerine göre 29.377 kişinin Covid-19 testinin pozitif çıktığını açıklamıştı.
Anadolu Ajansı’nın (AA) aktardığına göre Koca’nın açıklamaları özetle şöyle:
“Her vaka, hasta değildir”
“Her şeyden önce kelimeleri yerli yerinde kullanmak gerekir. Salgınla birlikte hayatımıza giren bazı kelimeler oldu.
“Aşı konusunda kat edilen yol, bu kelimelerde bazı değişikliklere yol açtı. Artık dalgalardan, piklerden değil, tedaviden, bağışıklıktan bahsediyoruz. Testten ve vakadan bahsederken, şimdi daha çok taşıyıcıdan, hastadan, ağır hastadan söz ediyoruz.
“Şunu bilmemiz gerekiyor. Her vaka hasta değildir. Çünkü testi pozitif çıktığı halde hiçbir semptom göstermeyenler var ve büyük çoğunluğu bunlar oluşturuyor. İz sürücüler olan filyasyon ekiplerimiz ağırlıkla bunları tespit ediyor. Bu kişilere asemptomatik pozitifler diyoruz.
“Bunların salgın açısından önemi, bulaştırıcı yani taşıyıcı olmalarıdır. Eğer tespit ve izole edilmezlerse, salgının büyümesine yol açarlar. Gerekli destekle izole edildiklerinde, bu kişilerin testi, ortalama 1 hafta sonra zaten negatif çıkmaktadır.
“Vakaların birinci derece önemi yok”
“Söz konusu şartlar yerine getirildiği için bu gruptakilerin salgın açısından artık birinci derece önemi yok. Bu durum, salgının rutini olmuştur.
“Asemptomatik koronavirüs pozitifleri, sürecin birinci dereceden sorunu görmek, salgına bakışta hala mart ayında kalmış olmak demektir. Küresel ölçekte geçerli bakış açısı da budur.
“Yukarıdaki açıklığa ilave olarak, basitçe bilmemiz gereken diğer şey, semptom gösteren kişinin taşıyıcı olduğu gerçeğidir.
"Salgının ilerlemiş aylarında, sayıca biriken ve salgınla mücadelede önem arz eden kişiler, hastalar bunlar arasından çıkmaktadır.
“Artış gösteren hasta sayısına karşı, öne çıkan konumuz, sağlık sisteminin gücünü korumasıdır. Her gün açıklanan ve üzerinde durduğumuz 'Yeni Hasta Sayısı' asıl dikkat konusu olmalıdır.
“O halde durumun özü şudur. Test sonucu pozitif çıkanların her biri bir vakadır. Bunların büyük kısmı belirti göstermeyen taşıyıcılardır. Kalan kısmı ise hastalık bulgusu olup tedavi altına alınan hastalardır. Bir kısmını evde, önemli bir kısmını da hastanede takip ve tedavi ediyoruz. Hastanede tedavi altına aldıklarımızı ayrıca yatan hasta olarak raporluyoruz.
“Vaka ile hastanın anlamı farklı”
“Belirtisi ister olsun, ister olmasın, testi pozitif çıkmış herkesi ifade eden vaka kelimesi ile hasta kelimesinin anlamı aynı değil.
"Sahadaki mücadele ile hastanedeki mücadele de artık kısmen ayrıdır. Salgının altıncı ayında öne geçen, sağlık sisteminin kendisidir. Bunlar anlaşıldığı zaman her şey önem sırasında yerini bulur.
“Ankara’da hasta sayısı yarı yarıya azaldı”
“İki hafta önceki toplantımızda Ankara'daki durumu değerlendirmiş, sayılarda artışının yüksek olduğunu ifade etmiştim. Bu artış sadece Ankara ile sınırlı değil, Anadolu'nun birçok bölgesini etkileyen bir durumdu. En fazla dikkat çeken yer Ankara'daydı.
“Ankara'da hasta sayısı son 2 hafta içinde yarı yarıya azaldı. Bunu hastanelerimizdeki yoğunluğun azalışından da anlamak mümkündür.
“Testlerin erken sonuçlanması, tedaviye daha erken başlanması, filyasyon ekiplerinin arttırılıp filyasyon süresinin kısaltılması, temaslı takibi ve izolasyon, semptomlulardan hızla numune alınması ve izolasyon etkili olan ve bilinen unsurlardır.
“Tedbirlerle son 10 gün içinde günlük hasta sayısı yüzde 60'a yakın oranda azaldı. İstanbul'un iki katı olan vaka sayısı, İstanbul'un da altına indi. Buna paralel olarak yoğun bakımda yatan hasta sayımız da ağır hasta sayımızda da azalmış oldu.
“Yoğun bakım doluluk oranı yüzde 67,1”
“Yatak doluluk oranının yüzde 49,3, erişkin yoğun bakım doluluk oranının yüzde 67,1, ventilatör doluluk oranının yüzde 32,3, aile hekimi izleme oranının yüzde 82.
"Doluluk oranlarından bahsederken sadece kovid hastalarından bahsetmiyoruz. Kovid hastaları dışında bütün hastaların doluluk oranından bahsediyoruz.
“İstanbul'da servis yatak doluluk oranının yüzde 51,1, yoğun bakım doluluk oranının yüzde 61,3, ventilatör doluluk oranının ise yüzde 35,8.
“Ankara'da servis yatak doluluk oranının yüzde 50,1, yoğun bakım doluluk oranının yüzde 76,5, ventilatör doluluk oranının ise yüzde 25,8.”
“Belgeye neresinden bakıp yorum yapacaksınız?”
“(CHP Milletvekili Emir’in “Vaka sayısı 20 kat fazla” iddiası üstüne) Belge diye iddia edilen evrak üzerinde bir tarih yok, hangi tarih aralığında alındığına dair bir not yok, ayrıca bizim SİNA olarak kullandığımız yazılım programımızda böyle bir ara yüz yok.
“10 Eylül olduğu söylenen gün yapılan test sayısı 112 binlerde. 112 bin testin yapıldığı gün için 152 bin olduğu söyleniyor. Neresinden bakıp yorum yapacaksınız?
“Tüm vakalar HES’te”
“Vaka ve hasta tanımını da izah etmeye çalıştım ve bunun dışında bütün vakalar ayrıca güvenlikli alan oluşturma noktasında devrede olan HES sistemimizin içinde. Yani bütün vakalar HES'te söz konusu.
“Dolayısıyla siz vakayı gizleyerek filyasyonu önleyebilir misiniz? Vakayı gizleyerek HES kodunda güvenlikli alanı örttüğünüzde, ortadan kaldırdığınızda bu salgınla mücadele edebilir misiniz?
“Eğer denilen şekilde olmuş olsaydı şu dönemde bu kadar vakanın iddia edildiği bir ortamda hastanedeki yatak doluluk oranlarımız halen niye yüzde 50'nin altında? Yoğun bakımlardaki doluluk oranlarımız halen niye yüzde 66'larda?
“Dolayısıyla vatandaşımız şunu bilsin, bizim verdiğimiz tablodaki bütün bilgilerin hepsi, tamamının doğru olduğunu söylemek istiyorum.
“Biz hasta sayısı veriyoruz”
“(Koca’nın her vakayı hasta kabul etmediklerini söylemesi üstüne sorulan toplam vaka sayısı sorusu üstüne…) Biz günlük hasta sayısını veriyoruz. 29 Temmuz’dan itibaren hasta sayısı olarak vermeye başladık.
“Hasta derken sadece hastaneye yatanları kast etmiyoruz”
"(Vaka sayıları, hasta sayılarının ortalama ne kadar üstünde? sorusuna…) Hasta sayısı, sadece hastaneye yatan hasta sayısı değildir. Hasta derken semptomu olan kişilerden bahsediyoruz.
“Semptomu olan hastanede yatan veya yatmayan kişileri günlük hasta sayısı olarak vermiş oluyoruz."
(EKN)
