Yasaya uygun da olsa, vatandaşlık kayıtlarının seçimin hemen öncesinde yapılmasını doğru bulmadığını belirten Erginel, YSKnın hedefi, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) seçimlerinin örnek seçimler olarak gerçekleşmesidir. Son günlerde yapılan vatandaşlık işlemleri ise, bu hedefimizle bağdaşmayan bir görüntü ortaya koydu dedi.
Dün (Çarşamba) saat 12.00de bir basın toplantısı gerçekleştiren Erginel, 14 Aralık milletvekili genel seçimleriyle ilgili bilgiler verdi; yeni vatandaşlık işlemleriyle ilgili görüşlerini açıkladı.
Şeffaflık ve denetim
Seçim yasaklarının dün başladığına da işaret eden Erginel, şöyle konuştu:
* KKTC seçimlerinin tamamen şeffaf ve adil olmasını amaçlıyoruz. Her aşamada halkımıza bilgi verecek, itiraz veya yargı yoluna başvurma olanağı tanıyacağız. Böylece halkımız seçimi denetleme işlevini yerine getirebilecek.
* Şeffaflık ilkesi gereği bizde olan tüm bilgileri, talep eden siyasi partilere verdik; talep etmeyenlere de gönderiyoruz. Ayrıca tüm seçmenlerin Daimi Seçmen Kütüğünü inceleme hakkı olduğunu açıkladık.
Seçmen kütüğü ve sandık seçmen listeleri
* Bazı yanlış anlamalar, Daimi Seçmen Kütüğü ile Sandık Seçmen Listeleri arasındaki farkın yeterince anlaşılmamasından kaynaklanıyor.
* Geçmişte seçimler nüfus sayımıyla yapılıyordu. Sokağa çıkma yasağı ilan edilerek tüm nüfus sayılıp seçmenler saptanıyordu. Son olarak 1998de bu yöntemle seçim yapıldı ve seçimden sonra seçmenler bilgisayara kaydoldu.
* Daha sonra Daimi Seçmen Kütüğü oluşturularak seçmenler kütüğe işlendi. Yasa gereği bu tarihten sonra doğanlar, ölenler ve yeni vatandaş olanlar kütüğe ilave ediliyor ve kütük güncelleniyor.
* Yasaya göre kütük, sandık seçmen listelerinin hazırlanmasında ve milletvekillerinin ilçelere göre dağılımını saptamakta esas alınıyor.
* Sürekli olarak değişen bir kütüğün esas alınması mümkün olmadığından yasa, belli bir tarih saptayıp işlemleri o tarihteki bilgilere göre gerçekleştirmemizi öngörüyor.
* YSK bu tarihi 30 Eylül 2003 olarak saptadı. Dolayısıyla 30 Eylülde kütüğe kayıtlar durduruldu ve bu tarihten sonra ekleme yapılmadı. Sandık Seçmen Listeleri 30 Eylüle kadar kaydolmuş isimlere göre hazırlanıyor.
Listeye itiraz hakkı var
* Bu listeler, YSKnın belirleyeceği bir tarihte, muhtemelen 6 Kasımda ilan edilecek ve 7 gün askıda kalacak.
* Oy verme hakkı olup listede yer almayan kişilerin müracaat ederek listelere kaydolmaları mümkün; hatalı bir kayıt olması halinde diğer seçmen veya siyasal partilerin buna itiraz ederek kaydı iptal ettirme olanağı var.
* Sandık Seçmen Listeleri itiraz süresi sonunda İlçe Seçim Kurullarının verdiği kararlarla kesinleşecektir.
* 30 Eylül ile 15 Ekim arasında vatandaş olanlar kütüğe kaydolmamış olmalarına rağmen askı süresinde şahsen başvurarak Sandık Seçmen Listesine eklenebilirler ve oy verme olanağına sahip olabilirler. Bu kişilerin oy vermelerinin engellenmesi için YSKya başvurular oldu.
Hedefle bağdaşmayan görüntü
Son günlerde gerçekleştirilen vatandaşlık işlemlerini eleştiren Erginel, şöyle konuştu:
* Vatandaş yapma zamanlama ve yöntemini onaylamak başka, bu işlemlere karşı yasal önlem almak başkadır. YSK, gücünü ve yetkisini yasalardan alır.
* Bir kişinin vatandaşlığa kabul kararını değerlendirme ve oy haklarını iptal etmek yetkisi YSKnın değil, Yüksek İdare Mahkemesinindir. Bunun için de, vatandaşlık kararından etkilenen birisinin veya siyasal partinin iptal davası açması gerekir.
* Bu yönde davalar açıldı, Yüksek İdare Mahkemesi konuyu tarafsız şekilde değerlendirecektir.
Seçmenlerin dağılımı, sandık sayısı
Erginelin açıklamasına göre seçmenlerin ilçelere göre dağılımı ve sandık sayıları şöyle:
Lefkoşa: sandık sayısı 163, seçmen sayısı 43.833,
Gazimağusa: sandık sayısı 143, seçmen sayısı 37.131,
Girne: sandık sayısı 109, seçmen sayısı 25.893,
Güzelyurt: sandık sayısı 74, seçmen sayısı 19.421,
İskele: sandık sayısı 65, seçmen sayısı 14.554 (BB)