Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu 1 Kasım Genel Seçimleri için partisinin seçim beyannamesini açıkladı.
Kılıçdaroğlu, Ankara Ticaret Odası’nda açıklandığı “Önce Türkiye” başlıklı bildirgeyi gençlere adadığını söyledi.
228 sayfalık beyannamede CHP “Zor zamanlar partisi” olarak tanımlandı.
Beyannamede , “Kürt sorununun siyaset yoluyla çözümü”, “Taşeron işçilerin kadrolu olması”, “Askeri ücretin 1500 liraya çıkması”, “YÖK’ün kaldırılması”, “Passoligin kaldırılması” gibi vaatler öne çıktı.
Toplumsal çatışma ve Kürt sorunu, Darbe hukuku ve otoriterleşme sorunu, Dış politika sorunu, ekonomik sorun ve eğitim sorununa yer verilen beyannamede vaatler şu yedi ana başlık altında toplandı:
Özgürlük, Hukuk Devleti Ve Demokrasi, Üreten, İş İmkânı Sağlayan, Rekabetçi Ekonomi Ve Herkesi Kapsayan Büyüme, Dayanışma Ve Sosyal Adalet, Yurttaş İçin Nitelikli Kamu Hizmeti, Doğa Ve Kent Hakkı, Yurttaş Ve Değer Temelli Dış Politika, Bilgi Toplumuna Doğru.
“Gençlere adıyoruz”
Kılıçdaroğlu’nun konuşmasından satır başları şöyle:
“Bu seçim bildirgesini gençlere adıyoruz. Gençler yarının umududur. Ama gençler bugünün de ortaklarıdır. Baskıya karşı direnen, özgürlüğü savunan gençlere adıyoruz bu seçim bildirgesini. ‘Ali İsmail'lere, ‘Özgecan'lara adıyoruz bu seçim bildirgesini.
“TOMA’lara biber gazlarına karşın polis barikatlarının önünde elinde karanfille bekleyen kitap okuyan yarattığı mizahla bir diktatöre diz çöktüren gençlere adıyoruz bu seçim bildirgesini.”
“Gençleri olağan şüpheli sıfatından çıkaracağız”
“Neden gençler? Büyüklerin kabahatlerinin faturasının gençlere ödetildiği için gençler diyoruz. Ve bugün ülkemizin nüfusunun yarısı gençlerden oluşuyor. En ciddi sorun olarak işsizlik duruyor. 13 yıldır iktidar olanlar gençlerin hangi sorununu çözdüler? Üvey evlat muamelesi çektiler. Gence sen sus senin konuşma hakkın yok dediler. Oysa o babalarından daha iyi yetişmişti. Daha iyi sorguluyordu. O nedenle biz gençleri baş tacı yapacağız. Gençleri bu ülkenin umudu olmanın yanında ortağı yapacağız.
“Gençler olağan şüpheli olarak görünüyorlar. Gençleri olağan şüpheli sıfatından çıkaracağız. Onları olağan şüpheli olarak değil onları olağan yurtsever olarak göreceğiz.
“Siyaseti dinozorlardan temizleyin”
“Biz bu gençlerden ne bekliyoruz? Sizlerden istediğim sadece bir şey var. Siyasete ilgi gösterin. Siyaseti dinozorlardan temizleyin. Siyasette aktif olarak yer alın.”
“Eğer sizler siyasete girerseniz emin olun Türkiye’de bugün yaşananların hiçbiri olmazdı. Ülkeye barışı sizler getirirdiniz.
Vaatler
Özgürlük, Hukuk Devleti Ve Demokrasi |
Kürt Sorununun Çözümü İçin Tam Demokrasi Ve Eşit Vatandaşlık* Her türlü şiddet ve baskıyı sona erdirerek, sorunu siyaset yoluyla çözeceğiz. * Kürt sorununun çözüm yerinin TBMM olmasını sağlayacağız. * TBMM’de temsil edilen tüm siyasi partileri çözüm için bir araya getirerek süreci geniş bir toplumsal uzlaşma ile yürüteceğiz. * Sorunu çözmeye yönelik tüm girişimlerin şeffaf ve hukuka uygun olmasını temin edeceğiz. * Diyarbakır Cezaevi’nde yaşananlar ve Uludere katliamı başta olmak üzere tüm faili meçhuller, işkenceler ve hak ihlallerini araştıracak bir Meclis Komisyonu kuracağız. * Eşit vatandaşlık ilkesinin gereği olarak, anadili Türkçe olmayan yurttaşlarımızın kamu hizmetlerinden eksiksiz olarak yararlanabilmesini sağlayacağız. * İdari sistemimizde yerinden yönetim ilkesini hayata geçireceğiz. Çözüm süreci için üç yeni kurum* Çözüm süreci yöntemi konusunda CHP üç yeni kurum oluşturulmasını öneriyor. Birincisi, temsil edilen siyasi partilerin katılımıyla TBMM’de bir Toplumsal Mutabakat Komisyonu kurulması. Bu komisyon, sorunun anayasal boyutları da dâhil olmak üzere tüm boyutlarını kapsayan temel mutabakat zeminini oluşturacaktır. Komisyon, Kürt sorununa ilişkin olarak hükümetin, siyasi partilerin, devlet kurumlarının görüşlerini alacak ve değerlendirecek. Komisyon tarafından hazırlanan rapor bir yılı aşmayan bir süre içerisinde TBMM Genel Kurulu’na iletilecektir. Komisyon, oluşturulacak Ortak Akıl Heyeti’ni, TBMM’de temsil edilmeyen kesimlerin, STK’lerin, sendika ve meslek odalarının süreçle ilgili düşüncelerini toplama ve değerlendirme konusunda görevlendirecek. Bu kapsamda oluşturulacak Gerçekleri Araştırma Komisyonu sorunların çözümünde geçmişle yüzleşilmesi, toplum kesimleri arasında kalıcı bir güven ortamının oluşturulması, ortak yaşam kültürünün geliştirilmesi için gerekli çalışmaları yürütecek ve öneriler hazırlayacak. Güçlendirilmiş parlamenter sistem* Yasama sürecinin işleyişini bozan, şeffaflıktan uzak “torba kanun” uygulamasına son vereceğiz. Siyasi partiler sistemi* Seçim kanunları ve Siyasi Partiler Kanunu başta olmak üzere, 12 Eylül rejiminden kalma antidemokratik kanunları değiştireceğiz. * Başta yüzde 10 seçim barajı olmak üzere demokratik siyasetin ve adil temsilin önündeki bütün engelleri kaldıracağız. * Siyasi Ahlak Yasası çıkaracağız. Güvenlik hakkı* Polis Vazife ve Salâhiyet Kanunu’nu demokratikleştireceğiz. * Kolluk güçlerinin keyfi uygulamalarına, orantısız şiddete ve biber gazı kullanımına son verecek yasal düzenlenmeleri yapacağız. * Cezasızlığı devletin resmi politikası olmaktan çıkaracağız. Çoğulcu Medya, Özgür İnternet* Kamu kaynaklarının, TMSF yoluyla iktidara yakın gazetelere ve televizyonlara aktarılmasına son vereceğiz. *TRT’yi iktidarın siyasi aracı olmaktan çıkaracak, idari ve mali açıdan özerkleştireceğiz. |
Üreten, İş İmkanı Sağlayan, Rekabetçi Ekonomi Ve Herkesi Kapsayan Büyüme |
* İşsizliği yüzde 5’in altına indireceğiz. * Enflasyonu yüzde 4’ün altına düşüreceğiz. * Türkiye’yi dünyanın önemli bir lojistik üssü ve yüksek katma değerli üretimin merkezi yapacak Merkez Türkiye projesini uygulamaya koyacağız. * Tarımsal üretimin sürekliliğine, üreticilerin refahına ve çevrenin korunmasına öncelik vereceğiz. * Çiftçinin üretim amaçlı kullanacağı mazotun litresini 1,80 TL’ye düşüreceğiz. * Havza planlaması kapsamında yer almayan, ÇED ölçütlerine uymayan, eko-sistemi tahrip eden hiçbir HES projesine onay vermeyeceğiz. |
Dayanışma Ve Sosyal Adalet |
* CHP Aile Sigortası Programı ile yurttaşlarımızın kimseye muhtaç olmadan, bağımsız, özgür ve eşit bireyler olarak yaşamaları sağlanacak; bireyler, aileler ve kadınların aile içindeki konumları güçlenecektir. * Aile Sigortası desteklerini kadınlara yapacağız. * İş Yasası’nı “Temel İş Yasası” olarak düzenleyecek ve hiçbir işçiyi kapsam dışında bırakmayacağız. * Asgari ücret üzerindeki vergileri kaldıracak, en düşük ücreti 1500 TL’ye çıkaracağız. * Organize Sanayi Bölgeleri (OSB) ve Sanayi Sitelerinde yatılı ve burslu meslek okulları kuracağız. Güçlü Kadın, Güçlü Toplum * Kadınlara yüklenen çocuk, hasta, yaşlı ve engelli bakım sorumluluklarını azaltacağız * Kadınlara yönelik şiddeti ağır suçlar kapsamına alacak şekilde Türk Ceza Kanunu’nda gerekli değişiklikleri yapacağız. * Kadın-Erkek Eşitliği Genel Müdürlüğü kuracağız. Gençliğini Yaşayan Gençler * CHP Aile Sigortası Programı kapsamında verilen eğitim yardımlarını üniversiteyi kazanamayan yoksul gençler için (18-20 yaş) devam ettirecek ve aylık 240 TL’ye kadar üniversiteye hazırlık desteği vereceğiz. * Talepte bulunan tüm üniversite öğrencilerine kamu destekli, geri ödemesi istihdam koşullarına göre ve uzun vadeli olarak yapılandırılmış Yüksek Eğitim Yaşam Destek Kredisi vereceğiz. * Üniversite harçlarını tamamen kaldıracağız. * Yurt sorununu, en fazla iki kişilik odalardan oluşan yurtlar inşa ederek bir yıl içinde çözeceğiz. * İhtiyacı olan tüm gençlere ücretsiz yurt olanağı sağlayacağız. • 25 yaş altındaki tüm gençler için, ulaşımda, kültür ve sanat etkinliklerinde, çeşitli mağaza ve lokantalarda Gençlik İndirimi uygulanmasını sağlayacağız. * Gençlik Bütçesi ile gençlere ayrılan kamu kaynaklarını şeffaflaştıracak, STK’lerin etkin denetimine açacağız. * Gençlerimizin kültür-sanat etkinliklerine ve kitap, gazete, dergi gibi yayınlara eşit erişimi için, maddi durumu elverişli olmayan lise son sınıf öğrencilerine eğitim yılı içerisinde aylık 100 TL kişisel gelişim katkısı (Lise Kart) sağlayacağız * “Genç İstihdamlı Büyüme Modelini” geliştirerek genç işsizliğini azaltacağız. Geleceğe Umutla Bakan Çocuklar * Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nı, Aile ve Çocuk Bakanlığı adı altında icracı bir bakanlık olarak yeniden yapılandıracağız. * Çocuk yoksulluğunu önlemeye yönelik Türkiye Çocuk Politikası’nı hayata geçireceğiz. * Türrkiye’nin her ilinde kuracağımız toplam 15.000 “Aile Merkezi” ile her çocuğun sağlık, beslenme, eğitim, sosyal ve kültürel gelişim konularında yeterli olanaklara kavuşmasını sağlayacağız. Her Alanda Var Olan Engelliler * Aile Sigortası kapsamındaki engellilere, yüzde 40 engellilik düzeyi için 400 TL, yüzde 60 engellilik düzeyi için 600 TL yaşam aylığı bağlayacağız. * Bakıma muhtaç tüm engellilere bakım hizmeti vereceğiz. Kimseye Muhtaç Olmayan Yaşlılar * Tüm kentlerde yaşlı bakımevleri açacağız. * Üç ayda bir 6OO TL olarak ödenen 65 Yaş Aylığını Aile Sigortası Programı kapsamında 9OO TL’ye çıkaracağız. |
Yurttaş İçin Nitelikli Kamu Hizmeti |
* “Devlet için yurttaş” anlayışına son vererek “yurttaş için devlet” anlayışıyla hareket edeceğiz. * Merkezi yönetimle yerel yönetimler arasındaki görev ve kaynak paylaşımını kamu yönetiminde etkinliği artıracak şekilde belirleyeceğiz. Eğitim * Bir yıl okul öncesi, 8 yıl ilköğretim olmak üzere toplam 9 yıl temel eğitim ve 4 yıl ortaöğretimden oluşan 1+8+4 eğitim sistemini hayata geçireceğiz. * 13 yıl süreli, tam gün, nitelikli ve ücretsiz zorunlu eğitimi her çocuğumuz ve gencimiz için mümkün kılacağız. * Temel eğitimin müfredatını bir bütün olarak hazırlayacağız ve okul öncesi eğitimi de içerecek şekilde 9 yıl kesintisiz olarak uygulanmasını sağlayacağız. * Her öğrenci en az bir yabancı dil bilerek mezun olacak. Üniversite * Ortaöğretim başarı puanını akademik ortalama ve MLBS sonucunu dikkate alarak belirleyecek ve üniversiteye yerleştirmede etkisini artıracağız. * Ortaöğretimin son yılında aynı nitelikte iki yerleştirme sınavı gerçekleştirerek öğrencilerin üniversiteye yerleştirme puanının, bu sınavlar arasında en başarılı oldukları sınava göre belirlenmesini sağlayacağız. * YÖK’ü kaldıracağız. * Üniversitelerin bilimsel, idari ve mali özerkliklerini koruyacak şekilde, eşgüdümü sağlamakla yükümlü yeni bir üst kurul oluşturacağız. |
Doğa ve kent hakkı |
* Acil koruma ve yeniden onarma ilkesi ışığında Ekolojik Anayasa hazırlayacağız. Güneş ve rüzgâr gibi yenilenebilir enerji kaynaklarını, doğa dostu teknolojilerle kullanarak enerji verimliliğini artıracak, dışa bağımlılığı azaltacağız. * Kentsel dönüşümde, yetkiyi yerel yönetimlere vereceğiz. * Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik şartı üzerindeki çekinceleri kaldıracağız. Hayvan hakları Hayvanların ait oldukları doğa ortamlarının düzenlenmesini, hayvanlara yönelik kötü muamelelerin caydırıcı ceza kanunları kapsamına alınmasını sağlayacağız. * Vahşi hayvan kaçakçılığının ve kaçak üretim çiftliklerinin önüne geçeceğiz. * “Pet shoplarda” canlı hayvan satışının yasaklanmasını; hayvana işkencenin sistematik hale getirildiği sirk, yunus parkı ve benzeri kurumların kapatılmasını sağlayacağız. * Hayvanlar için izin verilen sınırlı alanların çok sıkı denetim altına alınarak evrensel normlara uygun hale getirilmesini; soyu yok olma tehlikesi içinde olan türlerin aktif şekilde korunmalarını sağlayacağız. |
Yurttaş Ve Değer Temelli Dış Politika |
* 1963 yılında başlattığımız AB sürecini, iktidara geldiğimizde tam üyelikle sonuçlandıracak ve Türkiye’yi AB’nin saygın bir üyesi yapacağız. * Suriye’deki savaş nedeniyle ülkemize gelen Suriyelilere insanlığa yakışır koşullar sağlayacağız. |
Bilgi Toplumuna Doğru |
* Türkiye’nin üretim deseninde köklü bir yapısal dönüşümü gerçekleştirmek, ancak bilgi temelli yenilikçi bir ekonomi yaratmakla mümkün olabilecektir. CHP’nin ekonomi programı bilgiye, bilginin altyapısına ve insana yatırım yapmayı öncelemektedir. * Eğitim reformu bir yandan mevcut teknolojilerin en üst düzeyde kullanılmasını diğer yandan yeni teknolojilerin üretilmesini mümkün kılacaktır. (BK) |
* Bildirgenin tamamına buradan ulaşabilirsiniz.
* Fotoğraf: Evrim Aydın / Ankara / AA