Kenya Devlet Başkanı Mwai Kibaki ve muhalefet lideri Raila Odinga, ülkedeki şiddet olaylarına derhal son verilmesi konusunda anlaştı.
Afrika Birliği’nin dönem başkanlığını yürüten Gana’nın açıklamasında, Kibaki ve Odinga’nın diyalog taahhüdünde bulundukları ve şiddet olaylarının derhal sona erdirilmesinden yana oldukları belirtildi.
Basına dağıtılan açıklamada, “Taraflar, görüşmelerde şiddet olaylarına derhal son verilmesi konusunda anlaşmaya vardı” denildi.
600 kişi öldü, 200 bin kişi yerinden edildi
Kenya Dışişleri Bakanlığı’ndan bir yetkiliyse yaptığı açıklamada, Gana’nın çabalarıyla yürütülen görüşmelerin başarısız olduğunu iddia etti. Adının açıklanmasını istemeyen yetkili, “Afrika Birliği dönem başkanı Gana, görüşmelerdeki tıkanıklığı gidermeyi başaramadı. Taraflar tutumlarını değiştirmedi” dedi.
Afrika Birliği’nin açıklamasında, Kenya’daki krize çözüm bulunması için eski Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Kofi Annan’ın arabuluculuk yapacağı da belirtildi. Açıklamada, “Tarafların, Annan’ın başkanlık edeceği Afrikalı yetkililerden oluşan grupla birlikte çalışmayı kabul ettikleri” ifade edildi.
NTV'nin haberine göre Nobel Barış Ödülü sahibi Güney Afrikalı din adamı Desmond Tutu ve Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Dışişleri Bakanlığı Afrika Elçisi Jendayi Frazer taraflara arabuluculuk yapmak için Kenya’ya gitti; ancak sonuç alınamadı.
27 Kasım’da gerçekleştirilen ve Kibaki’nin 230 bin oy farkıyla, Turuncu Demokratik Hareketi lideri Odinga’yı geride bıraktığı tartışmalı seçimler, ülkede iç savaşa sebep olmuş, seçime hile karıştırıldığı iddiasıyla Kibaki’nin mensubu olduğu Kikuyu kabilesiyle Odinga’nın Luo kabilesi arasında çıkan çatışmalarda yaklaşık 600 kişi öldü ve 200 bin kişi yerinden edilmişti.
"İktidara gelemeyen kabile kendini dışlanmış hissediyor"
ABD eski Afrika Masası Uzmanı Michelle Gavin Kenya'daki olayları şöyle değerlendiriyor:
"Kabile kültürü, Kenya’nın toplumsal yapısını belirleyen en önemli faktörlerden biri. Ülkede 40’a yakın kabile var ve kabile liderleri toplumsal otorite figürleri sayılıyor. Sivil toplumu güçlendirme çalışmaları devam etse de, Kenya’nın geçmişten getirdiği bu yapıyı kırması zor.
"Doğal olarak ülkede siyaset de, kabile dinamiklerinin etkisi altında. Şimdi olduğu gibi, geçmişte de, iktidar sahibi olan kabile, kendi mensuplarını kayırıyor ve bu durum toplumun diğer kesimlerinde önemli bir 'dışlanmışlık' hissi yaratıyor.
"Kikuyu kabilesine mensup Kibaki’nin son seçimleri kazandığını açıklamasıyla, Odinga’nın Luo kabilesinin derin haksızlığa uğradığını iddia etmesi de bu psikolojiden kaynaklanıyor. Luo kabilesinin Odinga’nın gelmesini istemesi, onun ülkeyi Kibaki’den daha iyi yöneteceğini düşünmesinden değil; sadece gücü elinde bulundurma isteğinden." (GG/TK)
