Görsel tasarım: İBB Kültür Sanat/Twitter
Türkiye'de çizgi roman denilince ilk akla gelen iki karakterin "Karaoğlan" ve "Kara Murat"ın yaratıcıları Suat Yalaz ve Abdullah Turhan dün birkaç saat arayla hayatını kaybetti.
İlk kez 1 Nisan 1963'te yayımlanmaya başlayan ve Türkiye çizgi roman tarihinin en uzun soluklu çalışmalarından biri olan "Karaoğlan"ın yazarı, senarist, yönetmen ve çizer Suat Yalaz'ın cenazesi yarın (4 Mart) Zincirlikuyu Camisi'nde kılınacak cenaze namazının ardından Zincirlikuyu Mezarlığı'nda toprağa verilecek.
Turhan'ın cenazesi ise bugün (3 Mart) Datça'nın Mesudiye köyü Avlana Cami'sindeki öğle namazının ardından Bahçearası Mezarlığı'nda toprağa verilecek.
Aynı gün Karaoğlan’ın çizeri Suat Yalaz’ı ve Kara Murat’ın çizeri Abdullah Turhan’ı kaybetmişiz.İkisi de çok usta, büyük çizerdi.Suat Yalaz’ın hayran olduğumuz kusursuz çizgilerini metrelerce büyütüp sergisini yapmıştık.Albümlerini de bastık.Kara Murat da karikatürlerimize çok+ pic.twitter.com/L1uGnWewz3
— Tuncay Akgün (@tuncayakgun_) March 2, 2020
İki usta çizer, Suat Yalaz ve Abdullah Turan'ı kaybettik. İkisi de çizgiroman tarihimize önemli izler bıraktı ve aynı gün beraber aramızdan ayrıldılar. Bıraktıkları miras çok değerli. Genç çizer ve sinema yönetmenleri arasından bu mirası değerlendirecek olanlar çıkacaktır. pic.twitter.com/9ig499p7bV
— Güven Erkin Erkal (@rokerr) March 2, 2020
Yalaz'ın ilk karikatürü 16 yaşındayken yayınlandı
Kalp rahatsızlığı nedeniyle 88 yaşında yaşama veda edene Suat Yalaz, Kırşehir'in Çiçekdağ ilçesinde dünyaya geldi. Devlet memuru olan ailesinin işi nedeniyle çocukluğu boyunca farklı şehirlerde yaşayan ve eğitim gören Yalaz'ın ilk karikatürü, 16 yaşındayken Erciyes Postası gazetesinde yayınlandı.
"Karaoğlan" ile tüm Türkiye'nin unutamadığı bir karakteri ortaya çıkaran çizer, sinemaya da aktarılmış olan "Son Osmanlı: Yandım Ali"ye de imza attı.
Yalaz, İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Resim Bölümü'nü tamamladı.
PTT Genel Müdürlüğü 2006'da "Karaoğlan" adına 4 dizilik pul koleksiyonu çıkardı. Daha önce de Cemal Nadir Güler'in "Amcabey'i ve Turhan Selçuk'un "Abdülcanbaz"ı pul üzerine taşınmıştı.
Dergi haline gelmeden önce de ilk kez 3 Ocak 1962'de Akşam Gazetesi'nde tefrika edilen "Karaoğlan", Suat Yalaz'ın yazıp çizdiği haftalık tarihi çizgi roman dergisi olarak 1963'te yayımlandı. Farklı dönemlerde değişik yayınevleri tarafından yeniden yayımlanan dergi, en son 2000'li yıllarda bir kez daha okuyucuyla buluşmuştu.
Son olarak 2007 yapımı "Son Osmanlı Yandım Ali"nin dışında Suat Yalaz'ın yönetmen veya yapımcılığını yaptığı, senaryosuna imza attığı filmlerden bazıları şöyle:
"Altay'dan Gelen Yiğit / Karaoğlan", "Camoka'nın İntikamı", "Baybora'nın Oğlu", "Bizanslı Zorba", "Karaoğlan Yeşil Ejder", "Şeytan Kafesi", "Camoka'nın Dönüşü", "Karaoğlan Şeyh'ın Kızı", "Cengiz Han'in Hazineleri", "Altay'dan Gelen Yiğit / Karaoğlan", "Şeytan Kafesi", "Karaoğlan'ın Kardeşi Sargan"
Yalaz, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti üyesi, 2003 Burhan Felek Basın Hizmet Ödülü sahibiydi.
Turhan'ın "Kara Murat"ına Cüneyt Arkın hayat verdi
"Kara Murat"ın çizeri, "Tolga" adlı çizgi serisiyle de bilinen ressam Abdullah Turhan ise 87 yaşında Datça'da hayatını kaybetti. 1933'te Trabzon'un Akçaabat ilçesinde dünyaya gelen çizer, resim ve çizgi romana 1954'te Yeni Sabah gazetesinin açtığı ressam sınavını kazanarak başladı.
Turhan'ın çizdiği, hikayesi Rahmi Turan'a ait "Kara Murat" karakteri, ilk kez 1971'de Günaydın gazetesinde yayımlandı.
Cüneyt Arkın'ın "Kara Murat" rolünü üstlendiği 1972 yapımı "Kara Murat Fatih'in Fedaisi" filmiyle beyaz perdeye de aktarılan karakterin çizgi roman serisi ise 3 Ocak 1974'ten itibaren her hafta yayımlanarak, 946 sayı boyunca okuyucuyla buluştu.
Pazar dergisinin çizer kadrosuna 1957'de katılan Turhan, polisiye türündeki "Cani Peşinde" eseriyle 1960'a kadar dergide yer aldı.
"Tolga", ise ilk kez 1969'da 1001 Roman dergisinde yayımlandı.
"Kara Batur" ile "Alptekin" adlı tarihi çizgi roman kahramanlarını da çizgi roman dünyasına kazandıran Turhan, 1979'da "Deryalar Delisi" ve "Umur Bey" adlı Osmanlı dönemine ait bir kılıçlı kahramanın maceralarını çizdi. Çizer Turhan ayrıca, 1971, 1973 ve 1983'te haftalık periyotta üç ayrı Tolga serisini okuyucuya sundu.
Başarılı çizer, "Acemi Kaşifler Hattuşa'nın Güneşi" adlı çizgili çocuk romanını ise 2015'te resmetmişti.
Turhan, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Üyesi ve Basın Şeref Kartı sahibiydi.
(AÖ)
