Hakimler ve savcılar kanununda değişiklik yapılmasına dair yasa teklifi Meclis'ten geçti. bianet hakimler ve savcıların alımıyla ilgili değişikliğin olası sonuçlarını Avukat Şenal Sarıhan'a sordu.
Sarıhan'a göre değişikliğe dair en önemli ve yerinde eleştiri "kadrolaşma"ya neden olacağı.
"Gerek AKP gerekse diğer iktidarlar döneminde mülakatı yapan kurulunun bağımsız ve tarafsız yüksek yargıçlardan oluşması gerekirdi. Adalet Bakanı da AKP'li olduğu için yapılan değişiklik kadrolaşmaya izin verir nitelikte" dedi.
Yüksek mahkemelerde sınavı bağımsız yargıçların yapmasını savunan Sarıhan eleştirileri bir adım ileri götürerek sözlü mülakatın kalkması gerektiğini ve bu konuda örnek kararlar olduğunu söyledi.
"Milli Eğitim Bakanlığı'nın yurt dışına öğretmen gönderiminde uyguladığı sınavlar sözlü ve yazılı mülakatlardan oluşuyordu. Yazılı sınavdan çok yüksek puan alıp sözlü mülakattan düşük puan alarak haklarını kaybedenlerin itirazları, sözlü sınavda siyasi düşünceleri nedeniyle başarısız bulundukları yönündeydi ve danışman kurulun tarafsızlığı konusunda haklıydılar."
Ne değişiyor?
- Hakim olmak isteyen ve hukuk fakültesi dışındaki fakültelerden mezun olanların oranı, kabul edilecek aday sayısının yüzde 20'si ile sınırlandırıldı. Teklifte bu oran yüzde 10 olarak öngörülmüştü.
- Avukatlık mesleğinde beş yıl fiilen çalışıp 35 yaşını doldurmamış olanlar da ÖSYM'nin yapacağı yazılı sınav ve Adalet Bakanlığı'nın yapacağı mülakatla hakimlik ve savcılık mesleğine kabul edilecek.
- Yazılı sınavda, 100 tam puan üzerinden en az 70 puanı alanlar mülakata çağrılacak. Başarı listesi hazırlanırken yazılı sınavın yüzde 70'i, mülakatın yüzde 30'u esas alınacak. Puanların eşit olması halinde yazılı puan esas alınacak. Teklifte başarı için yazılı sınav ile mülakatın aritmetik ortalamasının esas alınması öngörülüyordu.
- Mülakatta, 'muhakeme gücü, bir konuyu kavrayıp özetleme ve ifade etme, genel ve fiziki görünüm, davranış ve tepkilerinin mesleğe uygunluğu, liyakat, yetenek ve kültür, çağdaş bilimsel ve teknolojik gelişime açıklık' kriterleri esas alınacak. Teklifte öngörülen 'yetenek, kültür ve çağdaş yaşam anlayışı' mülakat kriteri olmaktan AKPli vekillerin önergesi ile çıkarıldı.
- Mülakat Kurulu, Adalet Bakanlığı Müsteşarı veya görevlendireceği müsteşar yardımcısı başkanlığında, Teftiş Kurulu Başkanı, Ceza İşleri, Hukuk İşleri ve Personel Genel Müdürleri ile Türkiye Adalet Akademisi Yönetim Kurulu'nun her sınav için kendi üyeleri arasından belirleyeceği iki üye olmak üzere yedi üyeden oluşacak. Muhalefetin en çok eleştirdiği bu düzenlemede AKP, geri adım atmadı.
- Hukuk alanında doktora yapanlar, kadrolara başvurabilecek. Bu kişiler sadece mülakata tabi tutulacak.(EZÖ)