İzmit Belediyesinde cemevlerine ibadethane statüsü verilmesi teklifi AKP ve MHP’li üyelerin oylarıyla reddedilmesinin ardından Başkan Fatma Hürriyet Kaplan’ın girişimiyle dün ikinci kez Meclis gündemine geldi.
Cumhur İttifakı üyeleri bir kez daha aynı tutumu takınarak oylamada ‘hayır’ oyu kullandı. Cemevlerine yasal statü verilmesi teklifini reddetti.
Mecliste son gündem maddesi olan cemevlerinin yasal statüsünün tanınmasıyla ilgili konu görüşülürken gergin anlar yaşandı. Görüşmeyi izlemek için gelen Meclise gelen Alevi yurttaşlar çıkan karara tepki gösterdi.
AKP’li Meclis üyesi Muharrem Tutuş yapılan oylama öncesinde yaşanan gerginlikten dolayı üzgün olduğunu ifade ederek Alevilerden helallik istedi. Tutuş şöyle konuştu:
"Benim köyümden alevi yurttaşlarımızın köylerinin arabaları geçer. Çocukluğumdan beri bu kültürü tanıyorum, Alevi vatandaşlarımızın ibadetlerinden önce helalleştiğini kucaklaştığını biliyorum. Geçen ayki Mecliste Başkan hanımın tahrikiyle bana seslenen arkadaşlar oldu. O arkadaşlar her kimse helalleşmek istiyorum. Keşke Başkan ikinci kez bu konuyu buraya getirmeseydi. Tavşantepe’de Kocaeli Büyükşehir Belediyesi cemevi yaptı, İzmit Belediyesi de yapsın. Engel var mı; yok. Söyleyeceğimizi söyledik. Bu Meclisin konusu değil, bizim açımızdan ilkesel bir meseledir. Konu ne cemevleri ne Alevi vatandaşlarla ilgilidir. Bu ilkesel tavrımızın İzmit’te yaşayan hiçbir Alevi vatandaşlarımızla ilgisi yoktur.”
“Alevi toplumu yurttaş değil mi?”
Tutuş’un konuşması üzerine CHP’li Meclis üyesi Devrim Bal söz aldı. Bal "Bu konu TBMM’nin konusudur. Bu konuda hemfikiriz ama hemfikir olmadığımız bir konu bu meselenin yerel yönetimlerin konusu olmadığıdır. Belediyeler idari ve mali özerkliğe sahip, biz de diyoruz ki madem öyle Alevi yurttaşların bu hakkını tanıyalım.” dedi.
Bal “Soruyorum size, cemevleri ibadethane mi değil mi? Eğer cevabınız evetse gelin bu kararı oy birliğiyle alalım. Alevi toplumu yurttaş değil mi? Vergisini ödemiyor mu? 300’e yakın belediye bu kararı almış. Neden acılarla anılan, Alevilerin katledildiği Temmuz ayında bu karara imza atmayalım." diye konuştu.
“Cemevleri ticarethane diye geçiyor”
Konuyla ilgili Mecliste konuşan CHP’li üye Çetin Sarıca da, “Türkiye Cumhuriyeti’nin her inanç gurubunun konuştuğumuz mikrofondan, içtiğimiz suya kadar her şeyde hakkı var. Bir ibadethanenin yapılmasına belediye başkanının yaptığı katkı lütuf değildir. Sizin bu tavrınız hak değil” dedi.
“Burada eşit yurttaşlık ilkesinin temelini konuşmaya çalışıyoruz” diyen Sarıca, “Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde farklı siyaseti partilerden birçok belediyemiz Meclisten bu kararı geçirmişler. Biz de bu kararı geçirdiğimizde memleket mi yıkılacak? Hayır. Bu karar Meclisten geçse ne kaybederiz? İmar planında ibadethane alanı olarak geçen bir yeri cemevi yapamıyoruz. Cemevlerimiz elektrik faturasını ticariden ödüyor. Camilerimiz ibadethane olarak ödüyor. Peki bu hak mı?” diye sordu.
Karar protesto edildi
Sonrasında yapılan oylamada cemevlerine statü kazandırılması konusu AKP'li ve MHP’li üyelerin oylarıyla reddedildi.
Karara, görüşmeleri izlemek için Meclise gelen Aleviler tepki gösterdi. Dakikalarca Meclis salonunda karar protesto edildi.
Aleviler: Hakkımı helal etmiyorum
Meclis toplantısının ardından Alevi Kültür Dernekleri Genel Başkanı İsmet Kurt bir açıklama yaptı.
Benzer durumların Türkiye’nin dört bir yanında yaşandığını söyledi. “Zaten bu karar Ankara’da kanuna bağlansa bu konuların hiçbiri buralarda konuşulmaz” dedi. AKP'li Meclis üyesi Muharrem Tutuş’a tepki gösterdi. Kurt şöyle konuştu:
Biz dilenci değiliz. Buraya cemevi yapılsın diye gelmedik. Böyle bir talebimiz yok. Buraya cemevlerinin statüsünün tanınması için geldik. Lütuf değil, hakkımız olanı istiyoruz. ‘Ben helalleşeceğim, dışarıda sarılacağım’ diyenler önce kendi mekanında helalleşecek. Bugün bir kez daha samimi olmadıklarını gördük. Eşit yurttaşlık, eşit bir anayasa yalnız Aleviler için değil bu coğrafyada yaşayan tüm mazlum halklar için olmazsa olmazdır. Yıllardır verdiğim verginin inançsal boyutunu hem şahsım hem kurumum adına helal etmiyorum. Aleviler sizden para istemiyor, yasal statü istiyor. Bugün cemevlerinin elektriği kesiliyor, üstelik morgumuzda beyitimiz varken; işte öyle bir vicdansızlık.”
*Türkiye’de 200’den fazla belediye cemevlerinin yasal statüsünü tanımış durumda.
(HA)
