Haberin Kürtçesi için tıklayın
İstanbul Barosu, Emniyet Genel Müdürlüğü’nün yayınladığı ve taksilerde görüntünün kaydını öngören genelgenin yürütmesinin durdurulması ve iptali için Ankara 17. İdare Mahkemesi'ne başvurdu.
İstanbul Barosu Başkanlığı adına mahkemeye başvuran Avukat Atilla Özen 20 Temmuz tarihli dilekçesinde, kişisel veri olan ses ve görüntülerin kayda alınmasının özel hayatın gizliliğini ihlal ettiğini ifade etti.
iTaksi nedir? |
İstanbul Büyükşehir Belediyesi adına İSBAK A.Ş.’nin geliştirdiği “iTaksi” adlı uygulama kapsamında, uygulamaya üye olan taksilere kamera konuluyor. Projede yer alan taksilerde sadece görüntü kaydı yapan kameralar bulunuyor, ses kaydı, taksici “panik butonuna” bastığında açılıyor. Uygulamanın resmi internet sitesinde şu bilgiler yer alıyor: “iTaksi için taksilere bir tablet, iki yönlü kamera, panik butonu montajı yapılır. Yolcular ise akıllı telefonlara indirdikleri iTaksi uygulaması ile bu sistemi kullanır.” Uygulamanın "çok yakında başlayacağı" ifade ediliyor. Özel hayatın gizliliği konusu da şöyle açıklanıyor: “Son bir haftaya ait kamera kayıtları, kimsenin ulaşamayacağı şekilde, iTaksi cihazında şifrelenmiş bir halde tutulur. Bu aşamada sadece görüntü kaydı yapılır. Araç güvenlik kameralarının çektiği görüntüler bir hafta süre ile cihaz üstünde saklanır. Panik durumlarında Taksi Yönetim Merkezi'nde, güvenliği sağlamak için bulunan emniyet personellerine aktarılır.” Giresun Valiliği de, İl Trafik Komisyonunun 24 Mart’taki kararıyla şehir içi yolcu taşımacılığı yapan araçlara kamera takma zorunluluğu getirildiğini açıklamıştı. Giresun’da araçlara kamera ve kayıt cihazı takılması için 1 Eylül’e kadar süre tanındı. |
Emniyet’in gerekçesi: “Adli olayların araştırılması”
Özen’in dilekçesinde, genelgenin içeriği de anlatıldı:
“19 Temmuz 2017 tarihinde, İstanbul'da faaliyette bulunan kimi taksilerde ses ve görüntülerin kayda alındığı görüldü. Aynı tarihte internette yapılan araştırmada, Emniyet Genel Müdürlüğü'nün 16 Şubat 2017 tarih ve 35662 sayılı yazısı uyarınca bu uygulamanın başlatıldığını öğrendik.”
Emniyet’in yazısında şu gerekçeler yer alıyor:
“Başta terör olayları olmak üzere, meydana gelen adli olayların araştırılması, delillere ve faillerine ilişkin bilgilere hızla ulaşılması ve nihai olarak suçların aydınlatılabilmesi amacıyla şehir içi yolcu taşımacılığında kullanılan taksi, minibüs ve otobüs cinsi taşıtlarda en az 7 gün süreyle kayıt yapabilen, ön dış ve iç kamera ile kayıt cihazlarının bulundurulması ve aktif halde tutulmasının zorunlu kılındığının bildirildiği anlaşılmıştır.”
Dilekçede, bu genelgenin ardından İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile İstanbul Taksiciler Esnaf Odasının (İTEO) “Güvenli Taksi” projesi (iTaksi) kapsamında, İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nce, taksilere kamera takıldığı ifade edildi.
“Anayasa, yasa ve uluslararası mevzuata aykırı”
İtiraz dilekçesinde, uygulamanın kanuna aykırı olduğu ifade edildi:
“Taksi içerisindekilerin, kişisel veri olan ses ve görüntülerin kayda alınması, Anayasa, yasa ve uluslararası mevzuata aykırıdır.
“Üstelik kanun olmaksızın, genelge ile bunun sağlanması da Anayasaya aykırıdır.
“Gerek kamusal, gerekse özel alanda, kişisel veri olan bireylerin ses ve görüntülerinin kaydı, özel hayatın gizliliğini ihlal etmektedir. Taksilerde genelde siyasi düşünce açıklamaları yapılabilmektedir. Bu nedenle bu verilerin alınması, istismara açık bir durum yaratabilecektir.”
Kayıtlar hangi amaçla ve hangi durumlarda kullanılacak?
“Toplumun bütününü ilgilendiren böylesi önemli bir konuda hukuki açıklık sağlanmamıştır.”
“Kayıtların ne kadar süre ile, hangi amaçla ve hangi durumlarda kullanılabileceğine ilişkin hukuki belirlilik de bulunmamaktadır.”
Dilekçede, “Emniyet Genel Müdürlüğü'nün, taksilerde kamera kaydının yapılmasını zorunlu kılan genelgesinin yürütmesinin durdurulması ile iptali” talep edildi. (SA/AS)