Katar’ın başkenti Doha’da ABD, Mısır ve Katar’ın arabuluculuğuyla İsrail ile Hamas arasında haftalardır süren dolaylı müzakerelerin ardından esir takası ve ateşkes anlaşmasının 15 Ocak'ta sağlanması üzerine dünyadan gelen tepkileri derledik.
Hamas ve İsrail, Gazze'de çatışmanın durması ve esir takası için anlaşmaya vardı
“Bağımsız Filistin devleti kurulmalı”
Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Rusya, ateşkesin ilanına dair yaptıkları yazılı açıklamalarında, Başkenti Doğu Kudüs olan ve 1967 sınırlarında yer alan bağımsız bir Filistin devleti vurgusu yaptı.
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, "anlaşmaya bağlı kalmak ve İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırılarının durdurulması önemli” denildi.
İsrail güçlerinin Gazze Şeridi ile diğer tüm Filistin ve Arap topraklarından tamamen çekilmesinin ve yerinden edilenlerin kendi bölgelerine geri dönmesinin gerekliliğine" vurgu yapılan açıklamada "Başkenti Doğu Kudüs olan 1967 sınırlarında bağımsız Filistin devletinin kurulması önemlidir” denildi.
Açıklamada, Suudi Arabistan'ın bu anlaşmanın, "45 binden fazla insanın hayatını kaybetmesine ve 100 binden fazla kişinin yaralanmasına neden olan acımasız İsrail saldırılarını kalıcı olarak sona erdirmesini umduğu" belirtildi.
“Her iki tarafın da (İsrail ve Hamas) varılan anlaşmalara ve taahhütlere uyması gerektiğini" vurgulayan Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Dışişleri Bakanı Abdullah bin Zayid, "Uluslararası toplum Ortadoğu'da barış sürecini yeniden canlandırmaya yönelik tüm çabaları desteklemeli. Ayrıca iki devletli çözümü ve bağımsız bir Filistin devletinin kurulmasını tehdit eden yasa dışı uygulamalara son verilmeli" dedi.
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, "Lübnan, Suriye ve Yemen dahil Orta Doğu bölgesindeki durumun da iyileşmesine yol açacağını umuyoruz. Anlaşmanın, meselenin uluslararası hukuk temelinde kapsamlı siyasi çözüm sürecinin başlatılması için gerekli koşulların oluşmasına katkı sağlayacağını düşünüyoruz." dedi.
Başkenti Doğu Kudüs olan ve 1967 sınırları içinde Filistin Devleti'nin kurulması gerektiğini vurgulayan Zaharova, "Buna alternatif bir yol yok. Bu formülün uygulanması, Orta Doğu'daki halkların, şiddet döngüsünü kırmasına ve kalıcı barışı tesis etmesine yardımcı olacak." ifadelerini kullandı.
“Yaşanan acılara son verilmeli”
Yemen Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, anlaşmadaki arabulucuların çabalarından övgüyle söz edilirken, anlaşmanın "Gazze'deki savaşı sona erdirmesi ve yaşanan acılara son vermesinin ümit edildiği" belirtildi.
Irak Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada da Gazze Şeridi'ndeki ateşkes anlaşmasının memnuniyetle karşılandığı kaydedilerek, soykırıma maruz kalan Filistinlilere insani yardım ulaştırılmasının hızlandırılması gerekliliği çağrısında bulunuldu. Açıklamada, "Gazze Şeridi'ndeki Filistin halkının yaşadığı büyük acıların sonrasında ortaya çıkan anlaşmanın memnuniyetle karşılandığı" aktarıldı.
“Filistin meselesi Libya halkının temel meselesi”
Libya Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed el-Menfi, Gazze'deki ateşkes anlaşmasını memnuniyetle karşılayarak anlaşmanın sorunsuz bir şekilde uygulanmasını sağlama yönündeki umudunu dile getirdi. Menfi X hesabından yaptığı açıklamada Filistin meselesinin Libya halkının temel meselesi olmayı sürdüreceğini bildirdi.
“Gazze halkının sabrıyla İsrail geri çekildi”
İran’ın ruhani lideri Ayetullah Ali Hamaney, İsrail ve Hamas arasındaki ateşkes anlaşmasına ilişkin, sosyal medya platformu X'teki paylaşımında, şu ifadeleri kullandı:
"Bugün dünya, Gazze halkının sabrının ve Filistin direnişinin duruşunun Siyonist rejimi geri çekilmeye zorladığını anlamıştır. Bir gün kitaplara, Siyonist bir grubun, binlerce kadın ve çocuğu en iğrenç suçlarla öldürdüğünü ve sonunda başarısız olduğunu yazacaklar.
“Adil bir barışın temeli oluşturulmalı”
Güney Afrika Cumhuriyeti (GAC) Uluslararası İlişkiler ve İşbirliği Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada "Ateşkes anlaşması, Gazze Şeridi'ndeki 2,3 milyon Filistinlinin karşı karşıya olduğu ve Uluslararası Adalet Divanının (UAD) makul bir soykırım vakası olarak değerlendirdiği insani krizin sona erdirilmesine yönelik önemli bir ilk adımdır." denildi.
Güney Afrika'nın "hem Filistinlilerin hem de İsraillilerin insan haklarının korunmasını ve desteklenmesini garanti altına alan adil ve kalıcı bir barışın uygulanması" çağrısına yer verildiği açıklamada, ateşkesin bitişik, bağımsız ve yaşayabilir bir Filistin devletinin kurulmasını da içeren adil bir barışın temelini oluşturması gerektiği vurgulandı.
Starmer: “Çok gecikmiş bir anlaşma”
İngiltere Başbakanı Keir Starmer, Gazze'deki savaşı sona erdiren ateşkes anlaşmasını “çok gecikmiş” olarak nitelendirdi ve insani yardıma ve bölgede daha uzun vadeli bir geleceğin güvence altına alınmasına odaklanılması gerektiğini söyledi.
Starmer e-postayla yaptığı açıklamada, “Aylarca süren yıkıcı katliam ve kaybedilen sayısız canın ardından, İsrail ve Filistin halkının umutsuzca beklediği gecikmiş haber geldi. Evleri bir gecede savaş alanına dönen masum Filistinliler ve hayatını kaybeden pek çok kişi için bu ateşkes, Gazze'deki acıyı sona erdirmek için çok ihtiyaç duyulan insani yardımda büyük bir artışa izin vermelidir." dedi.
Filistin ve İsrail arasındaki çatışmalara dünyadan tepkiler
(EC)
