"Gazete ve internet sitelerinden takip edebildiğimiz ve tasnif edebildiğimiz kadarıyla 2010 yılında 575 kişinin yaşamını yitirmesi ve 2410 kişinin yaralanmasını derleyebildik. Daha önceki raporlarımızda resmi rakamlar ile veriler arasındaki çelişkileri göstermiş ve devletin bırakın iş kazalarını engellemeyi denetlemeyi, istatistiğini bile sağlıklı tutamadığını iletmiştik."
Bu sözler Sosyal Haklar Derneği (SHD)'nin 2010 "Sosyal Hak İhlâlleri Raporu"nda yer alıyor. Derneğin aktivistleri ve gönüllüleri, örgütlenme faaliyetlerinin başlangıcından beri "sosyal hak ihlâllerini" izleme faaliyetini sürdürüyor. Önceleri düzenli aylık raporlar halinde internet sitesinden yayınlanan raporlar 2007'den başlayarak üç aylık basılı derlemelere dönüştü.
2009 yılı raporu yıllık bazda toplu bir değerlendirme içeren, hak ihlâllerini tek tek sıralayan bir kitap niteliğindeydi. 2010 yılı hak ihllâlleri raporu da yine aynı şekilde Friedrich Ebert Vakfı'nın desteğiyle "kitap" olarak yayınlandı.
Sosyal hakların tüm başlıkları var
Raporda sosyal haklar alanının tüm konuları ayrı başlıklar halinde sıralanmış ve yıl içinde bu alanlarda yaşanan hak ihlâllerine dair örnekler aylık dökümü yapıldı.
Bu alanlar arasında insanca çalışma, sosyal güvenlik, sendikal örgütlenme, grev ve toplu sözleşme hakkı, iş kazaları ve meslek hastalıkları, cinsiyete, cinsel yönelime, etnik ve dini kimliğe dayalı ayrımcılık ve taciz, çocuk hakları, çocuk emeği, tarım ve üretici hakları, barınma hakkı, sağlık hakkı, eğitim hakkı, engelli hakları, sosyal politikalar ve yardımlar bulunuyor.
Her başlığın altında somut örnekler sunulmadan önce, o alanla ilgili bir analize de yer veriliyor.
Bu analizler, Hakan Güneş, Demet Ş. Dinler, Nazır Kapusuz, Serap Altun, Neşe Şahin Taşgın, Dilek Karabulut, Mustafa Sütlaş, Serdar Yazıcı gibi ele alınan alanın akademisyen ve aktivistleri tarafından oldukça ayrıntılı bir şekilde ve bir sonuç çıkaracak hatta yer yer somut öneriler içerecek şekilde yapıldı.
Toplamı 381 sayfa olan raporun sonunda bir de "makaleler" bölümü bulunuyor.Burada da başta SHD olmak üzere sosyal haklar alanında çalışan örgütlerin bildiri ve basın açıklamaları ile bazı uzmanların makaleleri yer alıyor.
Raporun yazarların Hakan Güneş kitabın başında yazdığı giriş yazısında "bu raporda olmuş olan hiç bir olay kurmaca değildir. Bu raporda yer bulmuş tüm ihlâller olmayabilirdi. Hepsi insanların, daha doğrusu siyasi iktidarların kararlarıyla ve onların tasarrufları ile oluşan sosyo-ekonomik bir zeminin ürünü olarak gerçekleşiyor" diyerek aslında ortaya çıkan fotoğrafın nedenlerini de çok yerinde ve doğru bir şekilde ortaya koyuyor.
Rapor sosyal haklar alanı açısndan bir durum saptaması ve bellek oluşturma bakımından yararlı olduğu gibi bu alanın bileşenleri ve aktif mücadele eden grupları tarafından da mücadele tema ve taleplerin somutlaştırılması bakımından çok önemli kaynak olacak nitelikte. 2010 raporu dernek merkezinden alınabiliyor. 2011 yılının raporunu halen hazırlanıyor. (KLS/HK)
İletişim: Sosyal Haklar Derneği, Mithat Paşa Caddesi Başak Sokak No: 5/3, Çakmak-Ümraniye/Istanbul; Telefon: 0216 329 76 75
