22 yıldır tutuklu yargılanan şair İlhan Sami Çomak’ın yeniden yargılama hakkı kapsamında İstanbul 4. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görüler davasına devam edildi.
Çomak “Bölücü faaliyetlerde bulunma” suçlamasıyla 21 yaşında tutuklanmıştı. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararıyla yeniden yargılanıyor.
Tutuklu bulunduğu cezaevinden SEGBİS sistemi ile bağlanması mahkemece kararlaştırılan Çomak, duruşmaya sistem aracılığıyla bağlanmadı.
Yargılama iddia makamının mütalaasını sunması ile başladı.
İddia makamı, Çomak için daha önce verilen ve kesinleşen hükmün onanmasını mütalaa etti.
Talepler reddedildi
Bunun üzerine Çomak’ın avukatlarından Fırat Aydınkaya, durumun kendilerinden bağımsız geliştiğini, bu nedenle müvekkili ile görüşme gerçekleştirmek istediğini talep ederek, savunma için ek süre istedi.
Aydınkaya, Çomak’ı daha önce yargılayan hakimlerin çoğunun darbe girişiminin ardından tutuklandığını da hatırlattı.
Yine eski TEM Şube Müdürü Reşat Altay’ın huzurda tanık olarak dinlenilmesini talep eden Aydınkaya, Çomak’ın bir kez daha müebbet hapis cezası alsa bile bağımsız yargıçlar tarafından yargılanmasını istedi.
Yaptığı savunmada Çomak’ın derhal serbest bırakılmasını isteyen Avukat Hüseyin Boğatekin de diğer müdafiler gibi savunma için ek süre talebinde bulundu.
Yapılan savunmaların ardından verilen kısa ara sonrası ara kararını açıklayan heyet, sanık avukatlarının taleplerinin tümünün reddine hükmetti.
Avukatlar sloganlarla salonu terk etti
Mahkeme heyetinin taleplerini reddetmesi ve Çomak’ın savunma yapması için ek süre verilmemesi üzerine avukatlar ve salondaki izleyiciler, “direne direne kazanacağız” sloganları atarak duruşma salonunu terk etti.
5 Ekim’e ertelendi
Verilen aranın ardından mahkeme heyeti, avukatların duruşmayı protesto ederek salonu terk etmesine atıfta bulunarak kararın açıklanması için en az bir avukatın duruşma salonunda bulunma zorunluluğuna gerekçe göstererek duruşmayı 5 Ekim’e erteledi.
Dava süreci
21 yaşında cezaevi
1973, Bingöl Karlıova doğumlu. İlk, orta ve lise öğrenimini Bingöl’de tamamladı. İstanbul Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü’ne 1992'de kaydını yaptırdı. 1994'te gözaltına alındı ve tutuklandı.
Kesintisiz 21 yıldır cezaevinde. Cezaevinde şiir yazıyor, üç şiir kitabı yayınlandı: Gitmeler Çiçek Kurusu, Açık Deniz, Günaydın Yeryüzü ve Kedilerin Yazdığı İlahi. Türkçe dışında anadilinde Kürtçe şiirler de yazıyor.
“PKK adına orman yakma” ve “Bölücü faaliyette bulunma” suçlamalarıyla tutuklandı.
6 yıl tutuklu yargılama sonu müebbet
Davası altı yıl sürdü. Orman yakmak suçlaması düşerken, 2000 yılında Devlet Güvenlik Mahkemesi (DGM) tarafından PKK'ye üye olmak; molotoflu saldırılar düzenlemek, Diyarbakır’ın Lice ilçesinde silahlı çatışmaya girmek; karakola saldırı gibi eylemlere katılmakla suçlanarak müebbet hapse mahkum edildi.
Çomak’a verilen ceza Yargıtay tarafından yine 2000 yılında onandı.
AİHM “Yeniden yargılansın” dedi
Çomak iç hukuk yolları tükendiği için 2001’de Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne başvurdu ve DGM’de askeri hakim tarafından yargılandığını, hakimin tarafsız olmadığını, bu nedenle de adil yargılanmadığını belirtti.
AİHM, 2006’da Çomak’ın adil yargılanmadığına hükmetti ve Türkiye’yi tazminat ödemeye mahkum ederek Çomak’ın yeniden yargılanmasına karar verdi.
AİHM kararı sekiz yıl gecikmeli uygulandı
Sekiz yıl aradan sonra İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi 16 Ocak 2014’te yeniden yargılanma talebini haklı buldu.
Yeniden yargılama kararının ardından Çomak 11 Mart 2014, 5 Eylül 2014, 1 Temmuz 2015 ve 12 Nisan 2016’da mahkemeye çıktı, her seferinde tutuksuz yargılanma talebi reddedildi.
AYM reddetti
Yerel mahkemede tutuksuz yargılanma talebi “kaçma şüphesi ve delilleri karartma tehlikesi” olduğu gerekçesiyle reddedilen Çomak, Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu.
Ancak AYM, Çomak’ın tutuksuz yargılanma talebi 28 Ekim 2015’te reddetti.
22 Aralık 2015 ve 1 Haziran 2016’da görülen duruşmalarda tutuksuz yargılanma talebi kabul edilmemişti.
Davanın 13 temmuz 2016'da yapılan oturumunda, 1994 yılında işkenceyle Çomak'ın ifadesini işkenceyle aldığı öne sürülen polislerden Umut Karabay, ifade verdi. Karabay olayı hatırlamadığını iddia ederek, Çomak'ın ifadesini baskı altında almadıklarını ileri sürdü.(HK)
* İlhan Çomak web sitesi burada
