Afrika kıtasının güneydoğusunda Hint okyanusu boyunca, 2 bin 700 km'lik kıyı şeridi olan Mozambik son on yıl içinde büyük çevre felaketlerine maruz kalmıştı.
Hükümet politikalarının amacı, çevre felaketleriyle mücadele kültürünü geliştirerek, afetlerde zarar görenlerin sayısını ve mülkiyet kayıplarını en aza indirgemek. Mozambik hükümetinin belirlediği bu politikalar, cinsiyet eşitliği göz ardı edilmeden şekillendi.
Az gelişmiş ülkelerin iklim değişikliğiyle mücadele edebilmeleri için Birleşmiş Milletler'in (BM) girişimiyle kurulan Çevreye Uyumu için Ulusal Eylem Planı (NAPA), bu projenin başında bulunuyor.
Programın Mozambik'teki sorumlusu William Antonio Ndlovu, IPS'le yaptığı söyleşide şöyle diyor : "Mozambik'te kadınların çoğu, yaklaşık yüzde 73'ü, tarlalarda çalışıyor. İklim değişikliği en fazla onları etkiliyor, bu nedenle bu mücadelede kadınlara daha fazla öncelik verilmeli."
Ortak Tarım Politikası'nın (OTP) yaptığı araştırma, bu düşünceyi doğruluyor : Araştırma sonucu yayımlanan rapora göre, "Mevcut iktidar ilişkileri ve toplumdaki farklı rolleri nedeniyle, kadınlar ve erkekler iklim değişikliğinden farklı etkileniyor."
Araştırmada bu durum için sıralanan nedenler şöyle: "Kadınlar doğal kaynaklar ve diğer mülkiyet hakları üzerinde kontrol sahibi değiller. Ayrıca erkekler sadece üretimde yer alırken, kadınlar hem üretim hem de üreme işlerinin çoğunda yer alıyorlar."
Bu yılın başında Gaza ilinde yapılan bu çalışma kuraklık ve su baskınlarına karşı korumasız olan bölgelerdeki insanları konu aldı.
Rapora göre kuraklık, şiddetli rüzgarlar ve çevresel bozulmalar, kadın ve erkeklerin tarım çalışmalarında harcadıkları sürenin gittikçe uzamasına yol açtı. Halk hayat tarzını değiştirmek zorunda kaldı çünkü son sekiz yıldır devam eden kuraklık erkekleri başka bir yerde iş aramaya iterken, kadınlar üretim işleriyle daha fazla uğraşmaya başladı.
Erkeklerin bu göçü, kadınların karar alma mekanizmalarına katılımlarını güçlendirdi.
Çalışma, toplumdaki önemli rolleri nedeniyle, kadınların iklim değişikliğinin etkilerini azaltmak için yürütülen mücadelede öncelikli grup olarak görülmesini ve tarımda bu kadar baskın olan kadınların karar alma mekanizmalarındaki temsiline özellikle dikkat edilmesi gerektiğini öneriyor.
Yapılan araştırmaları dikkate alarak iklim değişikliğiyle mücadele programı hazırlayan Mozambik hükümeti, tarım sektöründe cinsiyet eşitliği üzerine bir strateji geliştirdi. Bu stratejinin amacı, kadınlar ve erkekler arasında kaynaklara ve fırsatlara ulaşmada eşitliği sağlamak.
Hükümetin bu politikası, kadınların iklim değişikliğiyle mücadele sürecinde karar alma mekanizmalarında daha fazla yer almalarını sağlıyor. (EK/TK)
* Stanley Kwenda'nın IPS'te yayınlanan haberini Ezgi Kardeş özetleyerek Türkçeleştirdi.
