Enerji Ekonomisi ve Finansal Analiz Enstitüsü (IEEFA), Meclis gündeminde olan Elektrik Piyasası Kanunu Tasarısıyla ilgili yaptığı açıklamada bu tasarı ile beraber linyit teşviklerinin yıllık maliyetinin 2 milyar ABD dolarına ulaşabileceği ve piyasadaki elektrik fiyatlarının da yüzde 29’a kadar artacağı belirtildi.
Elektrik Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı, nisan sonunda TBMM’ye sunuldu.
Kanun değişikliğinde yerli linyit kömürü santrallerinden üretilen elektriğin teşvik edilmesi amaçlanıyor.
Bu ekonomik yükü kim üstlenecek?
IEEFA’dan Pelin Yenigün Dilek ve David Schlissel hazırladığı bilgi notunda, Türkiye'de arz fazlasının olduğu bir dönemde linyit santrallerinin kanun değişikliği tasarısında önerildiği şekilde teşvik verilmesinin Türkiye ekonomisi ve enerji sektörü için ciddi riskler içerdiği ifade edildi.
"Taslak elektrik kanununda linyit santrallerinden elde edilen elektriğin ihale fiyatının nasıl belirleneceği hakkında detay bulunmuyor. Fakat IEEFA'nın yaptığı hesaplamaya göre, yıllık ihalelerde minimum teklif fiyatının ortalama 8 cent/KWh ve piyasa fiyatının da 4,5 cent/KWh olacağını varsayarak teşviklerin maliyetinin başlangıçta USD 1,1 milyara kadar yükselebileceği ortaya çıkıyor.
"Bu maliyet tüketicilere yansıtılırsa elektriğin piyasa fiyatı %19 artar. Eğer linyit santrallerinde üretilen elektrik miktarı hükümetin hedeflediği şekilde artarsa, teşviklerin yıllık maliyeti USD 2 milyara ulaşabilir ve piyasadaki elektrik fiyatlarının da %29'a kadar artmasına sebep olabilir. Buradaki en önemli belirsizlik bu yükü kimin üstleneceği ve eğer üstlenenler tüketiciler olacaksa elektrik fiyatlarının ne oranda artacağıdır."
Yenilenebilir enerji daha iyi bir alternatif
Açıklamada enerji güvenliğinin tek yolunu temrik santraller olmadığı belirtilerek yenilenebilir enerjinin, teknolojik avantajları, düşük maliyet yapısı, ve çevreye faydaları ile Türkiye’nin yüksek katma değerli bir ekonomiye giden yolculuğunda daha iyi bir alternatif sunabileceği ifade edildi.
Çevre örgütleri de tepkili
Çevre örgütleri Greenpeace Akdeniz, TEMA ve WWF-Türkiye kömüre verilecek yeni teşviklere tepki göstermişti.
Ortak yapılan açıklamada kömürden elektrik üretimine sağlanacak alım garantisinin kömürün yaratacağı çevresel sorunları artırmanın yanı sıra, elektrik piyasalarındaki yatırım kararlarını olumsuz etkileyeceği, tüketiciye de ek yüklerin binmesine neden olacağı uyarısında bulunmuştu. (NV)
* Enerji Ekonomisi ve Finansal Analiz Enstitüsü (IEEFA): Enerji ve çevre alanı ile ilgili olarak finansal ve ekonomik konular üzerinde araştırmalar ve analizler yapıyor. Enstitü, sürdürülebilir, karlı enerji ekonomisine geçiş ve kömür ile yenilebilir olmayan enerji kaynaklarına bağımlılığı azaltmaya çalışıyor.