İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Genel Sekreter Yardımcısı Buğra Gökce, İstanbul'da gün geçtikçe büyüyen barınma krizine karşı 11 maddelik çözüm önerisi sıraladı.
Sosyal medya hesabı X’te "Önemli bir insani kriz ile karşı karşıyayız" başlığıyla açıklama yapan Gökce, "İstanbul'da son 5 yılda ilk ilanlarda konut kira bedeli yüzde 843 oranında arttı. Ortalama kira bedeli 13.300 liraya yaklaştı. Asgari ücretin kirayı karşılama oranı yüzde 85'e düştü" dedi.
Gökce, şöyle devam etti:
“2018 - 2022 yıllarında 2 milyon 182 bin vatandaşımız İstanbul'dan başka şehirlere göç etti. Göç eden her 5 vatandaşımızdan 1'inin göç etme nedeni ‘daha iyi konut ve yaşam olanakları’na kavuşmak.
"İstanbul Planlama Ajansı @ipaistanbul araştırmasına göre emekli maaşı ortalama kiranın yalnız yüzde 40'ını karşılayabiliyor. İlk ilanlarda aylık kira artışı yüzde 4'ü aşmış durumda.
"İngiltere'de konut fiyatları yüzde 3,1, Almanya'da yüzde 1 düşerken, Amerika'da sadece yüzde 0,7, Fransa'da 2,7 artarken, bizde her ay konut fiyatı yüzde 4 düzeyinde artıyor.
"İstanbul'da barınma olanağı gittikçe azalıyor"
"Sonuçta: İlk işe girenlerin, asgari ücretlilerin, emeklilerin gelirleriyle İstanbul'da barınma olanağı gittikçe azalıyor. Konut ve yaşam giderlerindeki yükselen artış vatandaşlarımızın sahip olduğu mülkleri satmasına ve mülksüzleşmesine neden oluyor.
"2002 - 2022 döneminde konut sahipliği oranı yüzde 73'den yüzde 56'ya geriledi. Çalışanlar, emekçiler, emekliler İstanbul'dan göç etmek zorunda kalırken, yabancılar vatandaşlarımızın mülklerini alıyor ya da yüksek gelir grupları ikinci, üçüncü konutlarını alıyor.
"Birçok sektör sıkıntıya girecek"
"Yakın zamanda birçok sektörde çalışanların gelirleri barınma masraflarını karşılayamayacağı için çalışanlar başka şehirlere göç edecekler. İstanbul'daki birçok sektör istihdam açısından sıkıntıya girecek.
"Düzensiz ve kaçak göçmenler burada devreye girecek ve birçok sektör kendi vatandaşlarımızın çalışmadığı bir düzene geçecek. Göçecek yeri olmayanlar, yaşlılar, emekliler İstanbul'da barınma imkanını kaybedecek ve sokakta yaşamlarını sürdürmek zorunda kalacak. Büyük bir insani kriz kapımızda bekliyor."
"Devlet Anayasa'daki görevini yerine getirmeli"
Anayasa'nın konut hakkını kapsayan 57'inci maddesine atıf yapan Gökce, "Devletin bu maddede belirtilen görevi acilen yerine getirmesi gerekir" dedi ve şu önerileri sıraladı:
1. Sosyal Yardımlı Konut, Sosyal Kiralık Konut, Mülk Sosyal Konut ile Halk Konut olarak vatandaşlara farkı seçenekler sunulmalı.
2. Öğrenci Evleri ve Öğrenci Sitelerinin geliştirilmesi ve inşası için özel teşvik ve destekler sağlanmalı.
3. Genişletilmiş Konut Finansman Sistemi uygulamaya konmalı.
4. Konut inşaat ve konut satın alma kredilerinin maliyetleri ucuzlamalı.
5. Konut Tasarruf Birlikleri, Konut Kooperatifleri, Konut Dayanışma Sandıkları, Sosyal Güvenlik ve Emeklilik Fonları sosyal konut üretimi için teşvik edilmeli.
6. Sosyal konut inşa edenle inşaat malzemesi üreten iktisadi teşebbüsler desteklenmeli.
7. Yerli inşaat Sanayisinin rekabet düzeyi arttırılmalı. 8. Evini yenilemek veya güçlendirmek isteyenlere uzun vadeli bir kaç yıl ödemesiz kredi ve faiz desteği verilmeli.
9. Esnek ve dayanıklı yapı malzemeleri ile inşaat yapılması özendirilip kolaylaştırılmalı.
10. Boş konut stoğu etkin değerlendirilmeli, kademeli emlak vergisi ve evini riskli yapıdan çıkan yurttaşa veren ev sahibine vergi indirimi değerlendirilmeli.
11. Yabancılara konut satışı uygulaması durdurulmalı.
(RT)
