HDP Grup Başkanvekilleri İdris Baluken ve Pervin Buldan, vicdani ret hakkının tanınması için TBMM Başkanlığı’na kanun teklifi verdi.
Askerlik Kanunu, Askeri Ceza Kanunu ve Türk Ceza Kanunu’nda değişiklik yapılarak, ahlaki, vicdani, siyasi, dini ya da benzer gerekçelerle askerlik yapmak istemeyenlerin vicdani ret hakkından faydalabilmesinin önünün açılmasını talep eden HDP’li vekiller, bu hakkı kullananlar hakkında soruşturma ve cezalandırma uygulanamayacağının da yasada belirtilmesini istedi.
Kanun teklifinde zorunlu askerlik hizmeti yerine kamu hizmeti yapılabileceği söylenirken, kamu hizmeti dâhil hiçbir şekilde zorunlu hizmet yapmak istemeyen total retçilerin haklarının tanınması da öngörüldü.
Avrupa Konseyi’nde tanımayan tek ülke Türkiye
Bedelli askerlik uygulamasından faydalananlar 2011 yılında 30 bin lira; 2014 yılında ise 18 bin lira ödedi. Savunma Bakanı İsmet Yılmaz ve başbakan Davutoğlu’nun açıklamalarına göre, bedelli askerlik uygulamasından 2011’de 66 bin, 2014’te ise 203 bin 824 kişi faydalandı. |
Teklifin gerekçesinde Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin içtihatlarına göre vicdani ret hakkının askerlik hizmeti ile bağdaşmayan savaş karşıtı bir inanca mensup olan kişilerin inanç özgürlüğünü korumak amacıyla, askeri hizmet yükümlülüğüne getirilen bir muafiyet olduğunu hatırlatan HDP’li vekiller, Avrupa Konseyi devletleri arasında bu hakkı tanımayan tek ülkenin Türkiye olduğunu belirtti.
Türkiye’de zorunlu askerlik hizmetini her erkeğin eşit bir şekilde yapmadığı; siyasilerin, bürokratların ve maddi durumu iyi olan kişilerin bedelli askerlik uygulamasından faydalandığının belirtildiği teklifte, savaşa gönderilen gençlerin uğradığı eşitsizlik ve ayrıcalıkların vicdani ret hakkının yasalaşmasıyla engellenebileceği vurgulandı.
Teklifte AİHM’in vicdani retçi Osman Murat Ülke'nin başvurusu üzerine, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 3. maddesinin ihlal ettiği için Türkiye’yi mahkum ettiği de hatırlatıldı. (ÇT)
