Valiliğe yürüyen, Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) binasının camlarını kıran ve başbakana hakaret edip, polise saldıran bazı PKK sempatizanı bu Siirtlileri şiddetle kınıyoruz. Unutmayın ki Türkiye cumhuriyetinin topraklarında yaşıyor ve karnınızı doyuruyorsunuz.Türkiye Türklerindir. Ne mutlu türküm diyene bu böyle biline..."
Bu, mynet.com'da, "kerem1971li - imzasıyla 27.01.2005 günü saat 17:28de PKK'li provaköterler başlığıyla Depremzedeye biber gazı başlıklı haber için yazılan bir yorum. Yorumu yazan, depremin Siirt'te olduğunu zannediyor.
Malûmunuz, Hakkari'de Salı günü 5.5 şiddetinde bir deprem oldu, iki kişi yaşamını yitirdi, yirmiyi aşkın insan yaralandı ve Hakkarililer günlerdir sokaklarda sabahlıyor. Hakkari, Sümbül Dağı'nın hemen berisinde, dört tarafı sarp dağlarla çevrili, kışı sert mi sert, karı bol, insanları yoksul bir yer. Ocak ayında, Hakkari'de, üstelik dışarıdaysanız, sığınacak bir yeriniz yoksa, sabaha sağ çıkmanız ancak bir mucize olabilir.
Nitekim, sığınacak yer bulamayan Hakkarililer, önceki gün, çareyi valilik ve AKP binasına yürümekte buldu. Doğal olarak nasıl ki 2003'te, Bingöllü depremzedelere kar maskeli özel timler silahla karşılık verdiyse, Hakkarili depremzedelere de gaz bombasıyla yanıt verildi. Ne de olsa bunlar bir tek gazdan anlar, bombanın dilini bilirdi! Doğrusu, depremzedelere gaz bombasıyla yanıt vermek, ancak böyle bir önyargının eseri olabilirdi.
Bunun çok çarpıcı bir örneğini dün, (Perşembe) mynet.com adlı İnternet sitesinin haber sayfasındaki Depremzedeye gaz bombası başlıklı habere, sivil ve muhtemelen çoğu genç, 200'ü aşkın İnternet kullanıcısının toplam dört saat içindeki yorumu oluşturuyor. Adı geçen sitenin verdiği habere yapılan yorum sayısı -dört saat içinde!- hiç de küçümsenecek bir rakam değil: 225 kişinin; toplam 25 sayfalık yorum dizisi! Girişte de kullandığımız yorumlardan birkaç tanesini gece geç saatlere kadar, hepsini okuduktan sonra seçebildim. Zira yapılan yorumların çoğu, birbirinden âlâydı!
"egrisidogrusu1970 - 27.01.2005 19:16
düzce
Düzce'de kışın en soğuk zamanı deprem oldu binlerce insan öldü ama kimse isyan etmedi... Bingöl'de körfez depreminin binde biri oldu hainler isyan etti. Hakkari'de depremcik oldu bu bölücüler isyan ediyor. Bunların hepsi vatan haini. Tüm medya, TV ve gazeteler vatan haini... Mardin'in Kızıltepe ilçesinde terörist bir baba ve oğul öldürülünce medya ayağa kalktı. Ama daha dün Mardin'in Ömerli ilçesinde bir askerimiz şehit edildi, kimsesinin sesi çıkmıyor... Yazık bu millete..."
Bu yazı, imzasından da anlaşıldığı kadarıyla, 35 yaşındaki bir insan tarafından yazılmış. Hadi buna orta yaş bunalımından kaynaklı yabancı fobisi (mynet.com'da yorum yapan Hakkarililer ise, hani hepimiz kardeştik diye yakınıyor) diyelim, ama siteye yağan yorumların çoğu, bundan daha da beter...
Elbette oturup bu ve bunun gibi 200'ü aşkın ve sadece bir tane internet sitesindeki haber yorumuna yanıt verecek değiliz. Üstelik söz konusu yorumların içeriği, toplumsal bir çözümleme yapmak için kullanılacak bir genellemenin de altını doldurmayabilir. Ancak şunu hemen anımsatmam gekerir; söz konusu site, daha önce de Ayça Alemdaroğlu ve Neslihan Demirtaşın Toplum ve Bilim Dergisinin 101. sayısında yayınlanan "Biz Türk erkeklerini böyle bilmezdik! Mynet'te erkeklik halleri" başlıklı araştırmasına da konu olmuştu.
Bu siteye benzer kaç sitenin olduğunu, Hakkarililerin valiliğe yürüyüşünün kaç kişi tarafından böyle değerlendirildiğini bilmemiz olanaksız. Zaten böyle bir bilgiye pek ihtiyacımız da yok. Ancak söz konusu sitedeki yorumların iki yönü önemli. Bir kere adı geçen internet sitesi, öyle milliyetçilik eksenli filan bir site değil. Benim bile e-mail adresi aldığım, çok çeşitli takipçisi olan bir site. Demek istediğim, yorumları yazanlar için, olabilir, münferittir de denemez.
Deprem haberi için yapılan yorumlar, Türkiye'nin doğusu ile batısı arasındaki toplumsal uçurumun nerelere vardığını göstermekten çok, toplum içindeki öteki düşmanlığının boyutlarına dair önemli bir ipucu olabilir. O yüzden de aşağıda bunun birkaç örneğini daha aktarmak istiyorum. Zira yapılan yorumlar, en azından bir Hakkarili olarak benim, sırf Hakkari'de doğduğum için ne kadar düşman kazandığımı gösteriyor. Çok açık söylüyorum; bu yorumları okuduktan sonra, sokakta artık daha bir korkarak, nereli olduğumu söyleyebileceğim.
İkinci husus ise şu; bu yorumları yapan insanların çoğu, muhtemelen genç ve kullandıkları jargona bakılacak olursa, erkek. Yani bu insanlar aynı zamanda Hakkari'de görev yapabilecek potansiyel bir asker de olabilir, polis veya öğretmen de. Ve dolayısıyla öteki fobisinin (aslında öteki düşmanlığının) bu kadar sirayet ettiği insanların, Hakkari'de veya doğunun herhangi bir yerinde neler yapabileceğini tahmin etmek, zor olmasa gerek.
'lancerevo7' ismiyle, Depremzedelere gaz bombası başlıklı habere yorum yapan başka biri -'sansürleyerek', küfürleri silerek aktarıyorum- şunları söylüyor mesela:
"lancerevo7 - 27.01.2005 19:31
KATILIYORUM
Biz oralarda 30 bin şehit verirken acındırmadık kendimizi. Adam olsalardı yardım yapılırdı. Onları dinamitle değil kitle imhalarla yok etmek lazım başka türlü olmuyor. Askerin kellesini kesip (...) biliyorlardı (...) hak ettiler Yüce Allah daha beterini versin değil Hakkari, Diyarbakır, Tunceli, hepsi çeksin 30 bin askerin çektiğini, ailesinin çektiğini, vatanseverlerin çektiğini. İngiliz'e uyup Kürt devletini kurmaya kalksınlar sonra Türkiye'den yardim istesinler. Ne güzel be..."
Başka bir 'yorum':
nihalatsizata - 27.01.2005 17:20
Güneydoğuya harcanan para Türk milletinin parasıdır
Kürtlerin yoğun yaşadığı güneydoğu bölgesinden devlet yüzde 2 vergi alıyor. Ama bu bölgeye vergiden yüzde 25 pay ayırıyor. Bunlara okul, hastane, yol yapılıyor. Bunlar nankör. Okul götürüyorsun, öğretmen götürüyorsun, eğitilsinler adam olsunlar diye. (...) Hastane götürüyorsun, doktoru öldürüyorlar. Elektrik kaçak, su bedava, kızlarını okula göndersinler diye devlet üstüne para veriyor, bu utanmazlar valiliği taşlıyorlar. (...) Bunların zarardan başka görevi yok. Bir öğretmen tanıdığım anlatıyor, bu Kürt öğrenciler devlet zarar etsin diye kaloriferli yurtlara elektrik sobası getirip boşu boşuna çalıştırırlarmış.
Doğrusu, şu an kendimi, adı geçen sitede, sağduyulu davranıp "Arkadaşlar yapmayın, Hakkarililer de insan sayılır" şeklinde yorum yapanlara benzemiş gibi hissediyorum. Zira, bu tür halka açık mecralardaki yorumlara dair söz söylemenin pek bir anlamı da olmayabilir. Ancak çok değil, bir hafta önce, bu ülkede, -resmen olmasa bile- 'Türkiye Faşist Partisi' olduğunu ve -adresini buraya yazmayacağım- iki yıldır işleyen bir web sitesi kurduklarını öğrenince, sanal alemin, gerçek alemi resmedebileceği kanaatinin de dikkate değer bulunabileceğini düşündüm.
Aşağıda mynet'teki birkaç yorum örneğini daha aktarmak istiyorum. Biliyorum, çok çirkin, çok rahatsız edici yorumlar. Ancak yorumlara Hakkarililer de katılmış. Ortaya ilginç bir iletişim biçimi çıkmış... Mesela bir Hakkarili, çadırların asker ve polis ailelerine dağıtıldığını yazmış, mynet.com'da. Bu da akla, Bingöl depremini getiriyor. Zira o zaman da halkın yürüyüş yapmasının nedeni, çadırların halka değil, polis ve asker ailelerine verilmesiydi. Bu, "Niye Gölcük'te insanlar ayaklanmadı da burada hemen ayaklanıyor" diye yakınan mynet.com yorumcuları için de bir yanıt olabilir...
Netice itibariyle, gerçekten şunu çok merak ediyorum: Acaba ülkemizde, yürüdüğümüz caddede, yaşadığımız apartmanda, çalıştığımız iş yerinde, namaz kıldığımız camide, "Onları dinamitle değil kitle imhalarla yok etmek lazım başka türlü olmuyor" diyen kaç tane Türk var? Bunların sayısı giderek artıyor mu, azalıyor mu? Faşizm kapıda mı, değil mi? Hep beraber, şu yorumlara göz atalım:
'Yorumlar'
turkogluank - 27.01.2005 18:23
Depremzede değil, sanki yavuz hırsız
Bingöl ve Hakkari, iki küçük deprem ve sonrasında meydana gelen taşlı sopalı saldırılar. Bu tür olaylara Türkiye'nin başka bir yerinde rastlamanız zor. Türk halkı nice depremler ve nice mağduriyetler yaşadı, ama hiçbirisinde böylesine saldırgan tavırlar ortaya konmadı. Nedense, bu tür görüntüler sık sık doğuda yaşanmaya başlıyor. Bundan önce Kızıltepe vakası diye bir olay vardı. Hani şu teröristi saklama ve sözde çocuğun ölmesi... O olayda da binlerce kıro sokaklarda devlete küfretti, kamu malına zarar verdi. Çünkü maksatları belli, illa bölücülük yapacaklar ya. İşte tam fırsatı. Koyver yaygarayı yavuz hırsız misali, seni haklı bulsunlar...
digitiminimi294 - 27.01.2005 18:21
Vatan Hainleri
Ben Hakkari halkını iyi bilirim yüzde 80-90 bölücü örgüt sempatizanıdırlar. Devlet şefkat kollarını açtığı halde onlar yine de bölücülük yapıyor. Burada da bölücü örgütün parmağı olabileceğini düşünüyorum. ben orada iki yıl çalıştığım için olayları daha net değerlendirebiliyorum...
vkupeli - 27.01.2005 18:18
Vatan Hainliğine Bir Son Artık
Bu insanlar devlete zarar vermek için her fırsatı değerlendirecektir. Devletin binalarına saldırarak herhalde ısınmaya çalışıyorlar. Gölcük depreminde hangi insanımız polise saldırdı? Ayrıca o polislerimiz de orada depremi yaşadı. Onların psikolojisini niye düşünmüyorsunuz? Her şeyi devletten beklemeyi bırakın artık... Onlarca çocuk yapıp, sonra da devlet bize baksın çocuklarımız aç demek gibi bir şey bu... Madem sen yapıyorsun sen bak... Vatan hainliğine bir son versin artık hazır vatan bulanlar...
Muhtemelen Hakkari'den bir yorum:
elmas_murat2222 - 27.01.2005 18:05
Bölücü
Ya bir de bize bölücü olmayın diyorlar sizin yaptığınız şey bölücülük değil mi hani hepimiz kardeşiz bence ben biliyorum neden böyle oldu başbakan tayip bey Hakkari'ye geldiğinde halk buna yuhhhh çekmiş ya istememişler ya bundandır iste ondan yardim göndermiyorlar. Dün haberler Hakkari'ye 1000 yaklaşık çadır göndermiş diyor evet çadır geldi ama 30,40 tane onlar da polislere ve askerlere veriliyor
naydin23 - 27.01.2005 16:15:
Amaç ne?
Bugüne kadar tanıdığım o yörenin insanlarının yüzde 90'ını hep yıkıcı bölücü devletimize karşı ama gelin görün ki; devletten alınacak herhangi bir şey için şahin gibi tepemize çullanıyorlar. Yazık bu insanlara TC'nin tamamını verseniz doymazlar kendilerini sorun sayarlar.
dr.civan - 27.01.2005 16:13
Gölcükteki deprem Hakkari'de olsaydı?
Gölcük'te olan deprem Hakkari'de olmadığına şükrediyorum... Şayet oradaki büyüklükteki deprem Hakkari'de olsaydı bunlar ülkeyi yıkarlardı herhalde... Nankör herifler işiniz yok zaten devlete millete başkaldırmaktan başka... Devletin bütçesini yersiniz bıkmazsınız... Depremin orayı silip yok etmesi lazımdı... Dağda olan eşkıya olan nankör olan hep sizden çıkıyor...
merbenmerben - 27.01.2005 16:03
Zaten alışıksınız
Yıllardır dağlarda yaşayan donmayan bazı Hakkarili hemşehrilerim şimdi mi donuyorsunuz? Sizin ruhunuzda var zaten, ayaklanmadan duramazsınız. Zaten akrabalarınızın yarısı dağda. Alışkın olduğunuz iklim koşuları yüzünden ayaklanmak mı geldi aklınıza? Kamu kurum ve kuruluşları açılmış, gidin oralarda kalın ya da yandaşlarınıza söyleyip dağlara yerleşin... (İA/BB/EK)