* Fotoğraf: Onur Çoban – İstanbul / AA
Suudi Arabistan vatandaşı, Washington Post yazarı Cemal Kaşıkçı’dan, resmi işlemler için gittiği İstanbul’daki Suudi Arabistan Başkonsolosluğuna gittiği 2 Ekim’den beri haber alınamıyor.
Başta Cumartesi Anneleri/İnsanları ile İnsan Hakları Derneği (İHD) Gözaltında Kayıplara Karşı Komisyon olmak üzere basın örgütleri ile insan hakları örgütleri, Kaşıkçı’nın akıbetinin açıklanmasını, olayın açıklığa kavuşturulmasını talep etti.
Reuters’ın ardından Türkiye’deki gazetecilerin de ortaya attığı, “Kaşıkçı’nın konsoloslukta öldürüldüğü” iddiasıyla ilgili de, İstanbul Başsavcılığınca yürütülen soruşturmanın sonucunun açıklanması istendi.
Bugün İHD İstanbul Şubesi, “Suudi Arabistan devleti yetkililerine, ‘Jamal Khashoggi’ye ne oldu? Akıbeti açıklansın, sağ olarak ailesine teslim edilsin’ demek için” Levent’teki konsolosluk önünde saat 13.00’te açıklama yapacağını açıkladı.
İnsan Hakları İzleme Örgütü (Human Rights Watch/HRW) Ortadoğu Direktörü Sarah Leah Whitson da geçen haftaki açıklamasında, Türkiye’nin araştırmasını derinleştirmesi gerektiğini ifade etmişti. Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ) de Suudi Arabistan’ı derhal açıklama yapmaya çağırmıştı.
“Gözaltında kaybetme insanlığa karşı suçtur”
Cumartesi Anneleri/İnsanları ile İnsan Hakları Derneği konuyla ilgili ikinci açıklamasını dün yaptı. İlk açıklamada Kaşıkçı’nın akıbetini soran hak savunucuları, bu kez Kaşıkçı’nın öldürüldüğü iddiaları karşısında endişeli olduklarını ifade etti:
“Suudi Arabistan devleti Kaşıkçı’nın normal yollardan ve salimen konsolosluktan ayrıldığını ispatlamakla yükümlüdür. Bu yükümlülüğünü yerine getirmemesi halinde Kaşıkçı’nın kaybedilmesinin birinci dereceden faili olacaktır. Gözaltında kaybetme insanlığa karşı işlenmiş bir suçtur. İktidarı, sorumluluklarını derhal ve eksiksiz yerine getirmeye çağırıyoruz.”
Af Örgütü: Suudi Arabistan’dan açıklama talep edilmeli
Uluslararası Af Örgütü Ortadoğu Araştırma Direktörü Lynn Maalouf da Kaşıkçı’nın öldürüldüğü iddialarına dair şunları söyledi:
“Suudi Arabistan yetkililerinden Cemal Kaşıkçı’ya ne olduğu ve nerede olduğu konusunda derhal bir açıklama talep edilmeli. Türkiye yetkilileri, Cemal Kaşıkçı’nın ailesinin bilgilendirilmesi ve adaletin sağlanmasına katkı sunmak amacıyla soruşturma kapsamında ele geçirdikleri tüm bilgileri derhal kamuoyuyla paylaşmalı.”
RSF: Cemal Kaşıkçı nerede?
Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) Türkiye temsilcisi Erol Önderoğlu, konsolosluk önünde yaptığı açıklamada, Kaşıkçı’nın öldürüldüğü iddiasıyla ilgili, “İddia doğrulanırsa sadece uluslararası hukuku çiğnemez, insan haklarını hiçe saymanın vardığı pervasızlığı da gösterir” dedi.
“Cemal Kaşıkçı’nın İstanbul’daki Arabistan Konsolosluk binasında yok edilmesi veya sırra kadem basması hak hareketini daha fazla ilgilendirmeli. Çünkü Suudi Arabistan ya hesap ya bilgi vermelidir: Cemal Kaşıkçı nerede?”
UİGAD: Olayın aydınlatılmasını bekliyoruz
Uluslararası İnternet Gazeteciliği ve Gazeteciler Derneği (UİGAD) Genel Başkanı İzzet Aydın, yaptığı yazılı açıklamada, Kaşıkçı’nın bir an önce bulunması gerektiğini söyledi:
“Bu olay bir an önce aydınlatılmalı. Hiçbir gazeteci, fikirlerinden dolayı herhangi baskı veya müdahaleye maruz bırakılamaz. Suudi yetkililerin gerekli bilgi ve görsel verileri paylaşmasını istiyoruz.”
Basın Konseyi: Görsel kayıtlar mevcut mu?
Basın Konseyi de yazılı açıklamasında, “belirsizliği endişeyle izlediklerini” ifade etti:
“Kaşıkçı’nın Suudi Arabistan devletine ait politikaları eleştiren bir yazar olduğu kamuoyunca biliniyor. Muhalif kimlikli bir gazetecinin kaybolmasının söz konusu olması, korkularımızı ve endişelerimizi daha da artırıyor. Kaşıkçı’nın akıbeti hakkında, Suudi Arabistan yetkililerince makul ve tatmin edici bir açıklama yapılmasını acilen bekliyoruz. Başkonsolosluk binalarına giriş- çıkışları gösteren görsel kayıtların eksiksiz olarak mevcut olup olmadığını soruyoruz.”
Cemal Kaşıkçı hakkında
Gazeteci, yazar. 59 yaşında.
Suudi Arabistan’ın veliaht prensi Muhammed bin Selman’a karşı muhalif görüşleriyle biliniyor ve Washington Post’ta da bu konuda yazıyordu.
Muhammed bin Selman’ın reform uygulamalarını eleştirip tepki çekmesinin ardından geçen yıl ülkesini terk edip ABD’ye yerleşti.
Daha önce de Al Arab Yayın Grubu'nun genel müdürlüğü ve genel yayın yönetmenliği görevinde bulundu. Bir dönem de İngiltere'deki Suudi Büyükelçiliği'nde medya danışmanlığı yaptı. (AS)