61 habere dava
2 Eylül 2002'de yayımlanmaya başlanan "Yeniden Özgür Gündem" gazetesinin, 12 Şubat 2003 itibarıyla toplam 164 sayısı yayımlandı. Gazeteye 61 haber, 12 röportaj, 4 yazı dizisi, 29 köşe yazısı, 1 okur mektubu, 1 kitap tanıtımı ve 2 fotoğraf nedeniyle dava açıldı.
Üçüncü sayısından itibaren toplatılmaya başlanan "Yeniden Özgür Gündem"e yönelik davalar, İstanbul Devlet Güvenlik Mahkemesi (DGM) Başsavcılığı ile Beyoğlu Cumhuriyet Başsavcılığı'nca açıldı. Bu davalarda ayrıca gazetenin 5680 sayılı Basın Yasasının Ek 2/1. maddesi gereğince kapatılması talep edildi.
Gazeteye 82 dava açıldı
Gazetenin bugüne kadar yayımlanan 164 sayısı için İstanbul DGM'de 77, Beyoğlu Asliye Ceza Mahkemesi'nde de 5 olmak üzere toplam 82 dava açıldı. Yani gazetenin her iki sayısından birine dava açıldı.
Savcılar, bu davalarda gazete sorumlularına 197 yıldan 366 yıla kadar hapis cezası ve yüz milyarlarca lirayı bulan ağır para cezaları verilmesini istedi. Ayrıca, gazetenin 66 günden 990 güne kadar kapatılması talep edildi. Savcılar böylece gazetenin her iki sayısından birine dava açmış oldu.
Davalar çeşitli iddialara dayandırılıyor
DGM'lerde açılan davalar Türk Ceza Kanunu'nun (TCK) "Silahlı örgüte yardım ve yataklık" fiilini düzenleyen TCK'nın 169. maddesi, "Halkı ırk veya bölge farklılığı gözeterek kin ve düşmanlığa açıkça tahrik" fiilini düzenleyen TCK'nın 312/2. maddesi, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun (TMY) 6/1-2-son maddesinde tanımlanan "Silahlı örgüt açıklamalarına yer vermek", "terörle mücadelede görev alanları hedef göstermek" ve aynı yasanın 8/1-2-son maddesinde tanımlanan "Yayın yoluyla bölücülük propagandası yapmak" suçlamalarına dayandırıldı.
Beyoğlu 2. Asliye Ceza Mahkemesi'nde açılmış bulunan davalar ise, "Devletin askeri veya emniyet kuvvetlerini tahkir ve tezyif etme" fiilini düzenleyen 159. maddesi ile TCK'nin 312/1-son maddesinde tanımlanan "Cürüm sayılan fiili övme" suçlamalarına dayandırılıyor.
Gazete OHAL'de yasaklandı
Gazetenin İmtiyaz Sahipliğini Ali Çelik Kasımoğulları, Yazı işleri Müdürlüğü'nü Mehmet Çolak, Genel Yayın Yönetmenliği'ni Sibel Güler yapıyor. Yayın Danışma Kurulu'nda ise Ragıp Zarakolu, Pınar Selek, A. Turan Demir, İnan Perişan ve Osman Baydemir bulunuyor.
Gazete ise karşılaştığı idari baskılara, gazetenin okura ulaşmasının, ekonomik olarak gelir elde edebilmesinin, reklam, tanıtım ve abonelik işlerini yapmasının engellenmesi örnek olarak gösterildi. Ayrıca, Olağanüstü Hal Valiliği'nin, 9 Eylül 2002'de aldığı kararla, "Yeniden Özgür Gündem" gazetesinin, OHAL'in uygulandığı Diyarbakır ve Şırnak'ta satılmasını, dağıtılmasını ve bulundurulmasını-okunmasının yasaklanması kararına da dikkat çekildi.
OHAL Kanunu'nun 11/e maddesine dayandırılan idari karara karşı herhangi bir yargı merciine başvuru hakkı bulunmazken gazete yetkilileri, yasak kararı OHAL uygulamasının 1 Aralık 2002'de kaldırılmasına rağmen Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne taşıdılar.
"Dağıtımcılar ve ilan verenler baskı görüyor"
Gazete yetkilileri, birçok ilde gazete dağıtıcılarını gözaltına alan polisin, işkence yaptığı, sorguladığı ve ölümle tehdit ettiği açıkladılar. Açıklama ile şu açıklamaya yer verildi:
* Bazı bölgelerde hiçbir tutanak tutulmadan gazetelere el konuluyor, dağıtıcıların üzerindeki paralar alınıyor.
* Polis, dağıtımcılara "abone listeleri"ni vermeleri yönünde baskı uyguluyor. Araçla dağıtımcılara çarpma da bir başka baskı yöntemi olarak gelişiyor.
* Polisin keyfi baskısı gazeteye ilan verenlere de yöneldi. Özellikle İstanbul'da gazeteye ilan veren esnaf ve işverenleri tek tek dolaşan polis, gazeteye ilan verdiklerini hatırlatıp, "Örgüte yardım yapıyorsunuz" şeklinde tacizde bulunarak ilan verilmesinin önüne geçmeye çalışıyor. (BB)