Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Sosyoloji Bölümü öğretim üyeleri Dr. Sibel Kalaycıoğlu ve Dr. Helga Rittersberger-Tılıç' ın gündelikçi kadınlarla ilgili Türkiye'deki ilk ve tek araştırmayı gerçekleştirerek çıkardıkları "Cömert 'abla'laların Sadık 'hanım'ları - Evlerimizdeki Gündelikçi Kadınlar" adlı kitap, Su Yayınları tarafından yayınlandı.
Beş binden fazla adres
Bu araştırma için 5 bin 500'den fazla adresi tarayarak buldukları 151 temizlikçi kadının, Sadık 'hanım'lar ve onların işverenleri olan Cömert 'abla'larla görüştüler.
Kitap Türkiye'de kadın istihdamının geçmişten bugüne kadar olan durumunu irdeledikten sonra gündelikçi kadının dünyada ve Türkiye'deki tarihçesiyle başlıyor.
Kitabın temasını oluşturan gündelikçi kadınlar yani Sadık hanımlar ve onların Cömert ablalarıyla ilgili yapılan araştırmadan ilginç kesitler aktarılıyor. Sadık hanımların ve "Cömert abla"ların sosyo-ekonomik özelliklerinden, işgücü pazarındaki konumlarına kadar yapılan araştırmanın verileri sunuluyor. Sadık hanımlara hediyeler alan Cömert ablalardan dövenlere kadar gündelikçi kadının yaşamı didikleniyor.
Makine senin neyine?
Araştırmadan çıkan bir sonuca göre, gündelikçi kadınlar için çalıştıkları işte en önemli şey "Cömert abla" ile anlaşmaları. 40 yaşındaki gündelikçi kadın bu konuya ilişkin şöyle diyor :
"...Giyimime hiçbir şeyime karışmadılar. Sadece bir gün hanımın birine dedim ki makine aldım. Ah geberesin, dedi. Kendine güvenip de makine almış. Sen neye güvenip de makine aldın...."
Sigortasız çalışan ve aldıkları ücreti "günlük gelen günlük gider" diye tanımlayan gündelikçi kadınların yüzde 97'si yaptıkları işte hiçbir gelecek garantisi görmüyorlar. Kitabın sonuç kısmında ise yapılan araştırmaya dayanarak gündelikçi kadınların sorunlarına ilişkin politik, yasal düzenlemeler, eğitim politikaları, sosyal güvence, örgütlenme ve dayanışma konusunda önermeler yapılıyor.
(NA)
