Haberin Kürtçesi için tıklayın
Anayasa Mahkemesi (AYM), Berkin Elvan’ın annesi Gülsüm Elvan’ın maruz kaldığı polis şiddetine dair başvurusu hakkında kararını açıkladı.
Bugün Resmi Gazete’de yayınlanan gerekçeli karara göre, polis şiddetinin cezasız kalmasıyla Anayasa'nın 17. maddesinde güvence altına alınan kötü muamele yasağı ihlal edildi. Elvan'a 20 bin lira tazminat ödenecek.
Ayrıca, kararın bir örneği, kötü muamele yasağının usul boyutunun ihlalinin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden soruşturma yapılmak üzere İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmesine hükmedildi.
AYM: Polislerin güç kullanımı açıklanmadı
AYM’nin kararında, savcılık soruşturmasındaki eksikliklere dikkat çekildi:
“Başsavcılık; başvurucunun kesin adli raporunu aldırmışsa da başvurucunun kolunun bir polisin sol kolunu bileği ile dirseğinden tutarak çevirmesi nedeniyle kırıldığını iddia etmesine rağmen kolunun nasıl kırılmış olabileceği, iddia ettiği şekilde kol kırığının meydana gelip gelemeyeceği konusunda bilirkişiden rapor almamıştır.”
Kararda ayrıca savcılığın takipsizlik kararında “orantılı güç kullanımına” dair açıklama yapılmadığı belirtildi:
“Başsavcılıkça verilen kararda başvurucunun görevli polislere zorluk çıkarıp gözaltına alınmamak için direndiği, olayda zor kullanma yetkisinin aşılmadığı belirtilmesine rağmen başvurucunun polislere nasıl direndiği, bu direnme karşısında polislerin ne şekilde güç kullandığıyla ilgili bir açıklama yapılmamıştır. Bu durum güç kullanımının gerekli olup olmadığının, gerekli ise karşılaşılan direnişe nazaran orantılı olup olmadığının tespitini engellemiştir.”
Ne olmuştu?
Gülsüm Elvan, açlık grevindeki Nuriye Gülmen ve Semih Özakça’ya destek verme amacıyla 11 Ağustos 2017’de, Kadıköy’deki Süreyya Operası’nın önünde düzenlenen eyleme katılmıştı.
Eyleme polis müdahale etti, Gülsüm Elvan da gözaltına alınan 16 kişinin arasındaydı.
Bayrampaşa Devlet Hastanesindeki sağlık kontrolünde, sol omzundaki ağrıdan şikâyet etmesi üzerine Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesine yönlendirildi. Buradaki muayenede sol omzunda kırık olduğu tespit edildi.
Elvan ifadesinin ardından serbest bırakıldı ve gittiği Kartal Dr. Lütfi Kırdar Eğitim Araştırma Hastanesince düzenlenen belgede Elvan’a humerus üst uç kırığı ön tanısı konulduğu, başvurucunun bu kırığın darp sonucu oluştuğunu beyan ettiği ve ilk müdahalenin başka bir yerde yapıldığı belirtildi. Geçici iş göremezlik raporunda da tanı, omuz ve üst kol kırığı olarak ifade edildi.
Elvan, polisler hakkında şikayetçi oldu. Başsavcılığa verdiği dilekçede, polisler hakkında işkence, kişiyi hürriyetinden yoksun kılma ve görevi kötüye kullanma suçlarından soruşturma yürütülmesini talep etti.
İstanbul Valisi, kamera görüntülerinden elde edilen ekran çıktılarından gruba müdahalede bulundukları tespit edilen polisler İ.A., S.M.K., M.S., S.Ç., B.Ç., B.B. ve B.Ö. hakkında soruşturma izni verilmemesine, olay nedeniyle disiplin soruşturması açılmasına gerek olmadığına ve dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verdi. İstanbul Bölge İdare Mahkemesi Birinci İdare Dava Dairesi ise Valiliğin kararını bozdu, polisler hakkında soruşturma izni verilmesine hükmetti.
Bu arada Elvan ve diğer gözaltına alınanlar hakkında 2911 sayılı Kanun’a muhalefet etme suçunu işledikleri iddiasıyla İstanbul Anadolu 56. Asliye Ceza Mahkemesinde dava açıldı. Beraat ettiler.
Başsavcılık; Elvan’ın uyarıları dikkate almayarak görevli polislere zorluk çıkarıp gözaltına alınmamak için direndiğini, bu nedenle polisin başvurucuya karşı zor kullandığını ve kamera görüntülerinin içeriği konusunda alınan bilirkişi raporunda Elvan’ın darp edildiğine ilişkin görüntü bulunmadığını belirterek şüpheli polisler hakkında kovuşturmaya yer olmadığına karar verdi.
Elvan, itirazı, İstanbul 8. Sulh Ceza Hâkimliğince reddedilince avukatı aracılığıyla AYM’ye bireysel başvuru yaptı.
AYM, 4 Temmuz 2022 tarihinde verdiği kararın gerekçesini bugünkü Resmi Gazete’de ve resmi internet sitesinde yayınladı. (AS)