Kalkınma Atölyesi’nin yayınladığı "Göç Yollarında Görülmeyen Hayatlar" adlı raporu, Suriyeli göçebelere ilişkin mevcut durum ve ihtiyaç analizini içeriyor. Rapor, göçebe mülteci topluluklara sağlanan insani yardımın artırılması ihtiyacına dikkat çekiyor.
Adana, Gaziantep ve Şanlıurfa illerinde yaşayan Suriyeli göçebe ve yarı-göçebe mülteci topluluklar ile göçmen gezici mevsimlik tarım işçilerinin sosyo-ekonomik koşullarına ve insani ihtiyaçlarına ışık tutmayı amaçlayan "Göç Yollarında Görülmeyen Hayatlar" raporunda sunulan araştırma bulgularını oluşturan veriler Aralık 2019 ile Nisan 2020 tarihleri arasını kapsıyor. Raporu Bürge Akbulut, Ertan Karabıyık, Seda Akço ve Selin Ayaeş hazırladı.
20 mahallede "durum belirleme" çalışması
Hedef grupların mevcut durumuna dair bulgular, yerleşim yerleri ve göçerlik durumu, demografik yapı, kimlik ve adres kayıt durumu, eğitim, sağlık, istihdam ve gelir durumu, yaşam ortamı ve barınma koşulları, güvenlik, ayrımcılık gibi başlıkları içeriyor.
Adana, Gaziantep ve Şanlıurfa illerindeki 20 mahallede ve Adana Ovası’ndaki geçici çadır yerleşimlerinde gerçekleştirilen “durum belirleme” çalışması vasıtasıyla elde edilen raporla birlikte, göçebe ve yarı-göçebe mülteci topluluklar ile göçmen mevsimlik tarım işçilerinin ihtiyaçlarına yönelik yeni insani yardım programlarının geliştirilmesini desteklemek için, yürütülebilecek hak temelli savunu çalışmalarını kolaylaştırmayı amaçlayan bir Savunu Stratejisi çalışması da yayınlandı.
Bunun yanın sıra araştırmanın odağını oluşturan toplulukların yerleşim alanları ile yerel olarak sunulan insani yardım ve koruma hizmetlerini detaylandıran büyük ölçekli haritalar, detaylı çizimler ve araştırmanın saha çalışmaları sırasında çekilen fotoğraflardan oluşan bir fotoğraf albümü de yayınlandı.
"Çocuklar çoğu zaman aç durumdalar"
Raporda, hedef grupların yaşam ortamları ve temel haklara erişimleri değerlendirildiğinde dikkat çekici noktalar şöyle sıralanıyor:
- Çocuklar yetersiz besleniyorlar ve çoğu zaman aç durumdadır.
- Çocukların bir kısmının kışın bile giyebileceği bir ayakkabısı veya mevsim koşullarına uygun bir kıyafeti bulunmamaktadır.
- Ailelerin yaşadıkları yerler, bir konutun karşılaması beklenen standartlardan çok uzaktır. Yaşanılan yerlerin önemli bir kısmında tuvalet ve banyo bulunmamaktadır; ailelerin çoğu ya çadırda ya da tek göz odada yaşamakta ve mutfak olarak da aynı mekan kullanılmaktadır.
- Ailelerin neredeyse hiçbirinin sağlıklı ve güvenli yakacakları bulunmamaktadır; ya hiç ısınmamaktadır ya da naylon, halı parçası vb. şeyler yakmaktadırlar.
- Göçebe ve yarı-göçebe topluluklarda çocukların tamamına yakını, mevsimlik gezici tarım işçisi ailelerinin çocuklarının ise çok büyük bir bölümü eğitim hakkından yoksundur.
- Ailelerin çoğunluğu çamurlu alanlarda, haşere, fare vb. hayvanların bulunduğu, hijyenin olmadığı ortamlarda yaşamakta ve çocuklar da aynı ortamda oyun oynamaktadırlar.
"Önyargılar ile mücadele edilmeli"
Kalkınma Atölyesi, önelerini ise şöyle sıralıyor:
- İhtiyaç sahibine ihtiyacı olan yardım, uygun yöntemle sunulmalıdır.
- Kaynakların etkili kullanımı sağlanmalıdır.
- Çocukların ihmal-istismar riskini azaltacak, eğitime erişimlerini arttıracak esnek hizmet modelleri geliştirilmelidir.
- Hedef gruplara yönelik önyargılar ile mücadele edilmelidir.
- Alan çalışanlarının gerekli yetkinliklere, kaynaklara ve araçlara sahip olması sağlanmalıdır.
- Suriyeli göçebe ve yarı-göçebe toplulukların koşullarına özel tespit, ihtiyaç belirleme ve yardım faaliyetleri sunulmalıdır.
- Suriyeli mevsimlik gezici tarım işçilerinin koşullarına özel koruma ve iyileştirme faaliyetleri sunulmalıdır.
Göç Yollarında Görülmeyen Hayatlar adlı rapora buradan ulaşabilirsiniz.
(SO)
