İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana saldırılarını sürdürdüğü Gazze'de evlerini terk ederek çadırlarda ve barınma merkezlerinde yaşamak zorunda kalan Filistinliler, sokaklarda biriken çöpler ve atık suların neden olduğu salgın hastalıklarla mücadele ediyor.
Kanalizasyon sisteminin tahrip edilmesi, atık toplama araçlarının saldırılarda zarar görmesi, barınma merkezlerindeki aşırı kalabalık olması, ortak tuvalet kullanımı, yetersiz beslenme ve bağışıklık sistemlerinin zayıflaması gibi nedenler viral hastalıkların Gazze'de hızla yayılmasına yol açıyor. Bu hastalıkların en yaygın ve tıbbi imkansızlıklar nedeniyle en ölümcül olanlarının başında Hepatit vakaları geliyor.
Gazze’deki ‘sessiz tehdit’: Atıklar
Gazze Şeridi’nin güneyindeki Han Yunus kentinde bulunan Nasır Hastanesi'nde çok sayıda çocuk Hepatit teşhisiyle tedavi görüyor.
Binlerce Hepatit hastası olduğu tahmin ediliyor
Nasır Hastanesi Çocuk Hastalıkları ve Doğum Bölümü Başkanı Ahmed Ferrar, AA’dan Gülşen Topçu’ya yaptığı açıklamada, son dönemde dünyada en yüksek Hepatit A vakalarının Gazze'de kaydedildiğini söyledi.
Gazze'de binlerce Hepatit hastası olduğunun tahmin edildiğini kaydeden Ferrar, vakaların bir kısmının sağlık kuruluşları ile devlet hastanelerine müracaat ettiğini ancak bazılarının ulaşım imkanlarının kısıtlı olması nedeniyle hastanelere gidemediğini aktardı.
“Karaciğer yetmezliği, yüzde 70 ölümcül”
Hepatit'te karın ağrısı, ishal, koyu renkli idrar gibi belirtiler görüldüğüne işaret eden Ferrar, "Ancak bazı durumlarda vakalar fulminan Hepatit (karaciğer yetmezliği) safhasına geçebiliyor. Çocuk, fulminan Hepatit safhasına geçmişse durumu kötüleşir ve neredeyse ölümü kesinleşmiş olur. Karaciğer yetmezliği, Hepatit A'nın tehlikeli bir komplikasyonu ve sonucu" dedi.
Hepatit'in Sağlık Bakanlığının karşılaştığı en büyük meydan okumalardan olduğunu ifade eden Ferrar, "Haftada 2-3 hastamız fulminan Hepatit safhasına giriyor. Bunların bazılarında Hepatik ensefalopati (karaciğer hastalıkları nedeniyle oluşan beyin hasarı) ya da karaciğer yetmezliği baş gösteriyor ve yüzde 70'i ölümle sonuçlanıyor. Yani fulminan Hepatit safhasına giren 3 vakadan 2'si ölümle sonuçlanıyor" diye konuştu.
Gazze’de aşısı yok
Ferrar, dünyada bu hastalığın aşısı olduğunu, komşu ülkelerin çoğunda bu aşıların yapıldığını ancak Gazze'de aşı bulunmadığını dile getirdi.
Hastanede tedavi gören çocuklardan birinin geldiği noktayla ilgili şu bilgiyi verdi: "Mesela arkamdaki bu çocuk çok çalışkan başarılı bir öğrenciydi. Okul birincisiydi, derslerinde çok başarılıydı, düşünsel ve zihinsel becerileri çok yüksekti. Şu an ise komada. İstem dışı hareketlerde bulunuyor. Karaciğerinde biriken toksinler nedeniyle beyni şu an durmuş durumda. Karaciğer yetmezliği olduğu için bu toksinler sinir hücrelerini etkiliyor ve bu istem dışı hareketlere neden oluyor."
Hastalık nasıl önlenebilir?
Hastalığın önüne geçilmesi için yapılması gerekenlere de değinen Ferrar, öncelikle savaşın sona ermesi, sınır kapılarının açılması ve sabun, şampuan, temizlik malzemeleri gibi dezenfektanların Gazze'ye girişine izin verilmesi gerektiğini söyledi:
"Kanalizasyon sistemi tamamen çökmüş durumda. Yakıt yok, elektrik yok, atık sular yeraltı sularına karışıyor bu da içme ve kullanma sularının kirlenmesine neden oluyor. O nedenle, bu viral hastalıkların önüne geçmek için yapılacak ilk iş saldırıların durdurulmasıdır."
Ferrar, bunun yanı sıra çocukların sebze, meyve, et ve tavuk gibi gıdalara erişiminin sağlanması gerektiğini, bütün bunlar yerine getirilirse hastalığın yayılmasının önüne geçilebileceğini sözlerine ekledi.
Atık suların arasında yaşıyorlar
Hastanede tedavi gören çocuklardan Ranin'in annesi Zine Tabasi, "Çadırda kalıyoruz, atık sular her yerde, temiz su ve yiyecek yok. Atık suların içine girip çıkıyoruz" diyerek yaşadıkları ortamın kızının hastalanmasına neden olduğunu ifade etti.
Kızının ilk önce ateşinin çıktığını sonra da renginin sarardığını belirten Filistinli anne, doktorların söylediğine göre kızının karaciğerinde iltihaplanma ve büyüme olduğunu anlattı.
Filistin Sağlık Bakanı Macid Avni Muhammed Ebu Ramazan, 4 Ağustos'ta düzenlediği basın toplantısında, Gazze'de insani ve çevresel felaketlerin yanı sıra büyük bir salgının eşiğinde olduklarını söylemişti: "İsrail'in saldırılarından önceki yıl Gazze'nin tamamında sadece 85 Hepatit vakası görülürken bu sayı şu an 100 bini aştı."
2023 Filistin-İsrail Savaşı
(AS)
