*Fotoğraf: X
Orta Afrika ülkesi Gabon'da 1967'den beri ülkeyi yöneten bir ailenin soyundan gelen Başkan Ali Bongo Ondimba'ya karşı yapılan darbeye liderlik eden Seçkin Cumhuriyet Muhafızları'nın başı general Brice Oligui Nguema, "geçiş hükümeti cumhurbaşkanı" olarak yemin etti.
Cumhuriyet Muhafızları'nın kırmızı tören kıyafetini giyen Nguema, "Tanrı ve Gabon halkı önünde cumhuriyet rejimini sadakatle koruyacağıma yemin ederim" dedi.
Darbeci generalden 'demokrasiyi koruma' sözü
France24'te yer alan habere göre, Anayasa Mahkemesi yargıçlarının huzurunda düzenlenen törende "demokrasinin kazanımlarını koruyacağına" ant içen Nguema, tarihini belirtmediği bir geçiş döneminin ardından "özgür... (ve) şeffaf seçimlerin" yapılacağı ve "düşünce mahkumlarının" affedileceği sözünü verdi.
Bölge ülkelerinin Gabon'un meşru lideri olarak kabul etmediği Nguema, sivil yönetimi yeniden tesis etme planlarını açıklaması için baskı altında.
Nguema, Cuma günü, insan haklarına saygılı "daha demokratik kurumlar" oluşturma sözü verdi, ancak "acele etmeden" ilerleyeceğini söyledi.
Başkent Libreville'de darbe kutlaması
Öte yandan, Gabon'da pek çok kişi Bongo hanedanının devrilmesinden memnun görünüyor; başkent Libreville ve ekonomik merkez Port-Gentil sokaklarında zaman zaman kutlamalar yapılıyor.
The military coup in ???????? Gabon is gaining HUGE amounts of support from locals. pic.twitter.com/dROOOjuEJU
— Rev Laskaris (@REVMAXXING) August 30, 2023
Birçok Batılı ülke ve kuruluş darbeyi kınarken, Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, "Doğal olarak askeri darbeler çözüm değildir, ancak Gabon'da usulsüzlüklerle dolu seçimler yapıldığını da unutmamalıyız" dedi.
Ne olmuştu?
Eski başkan Ali Bongo Ondimba, Gabon'u 40 yılı aşkın bir süre demir yumrukla yöneten babası Omar'ın ölümünün ardından 2009'da iktidara geldikten sonra üçüncü kez göreve gelmeye çalışıyordu.
Ondimba, 26 Ağustos'ta yapılan cumhurbaşkanı seçimlerini üçüncü kez kazanmıştı. Ülkede oy verme işleminin son saatlerinde "şiddet" uygulandığı gerekçesiyle sokağa çıkma yasağı getirilmiş, seçimin ardından oy sayım işlemi devam ederken internet kısıtlanmıştı.
Baba Omar Bongo ise ilk kez 1967'de başa gelmiş, 2009'da hayatını kaybettiğinde koltuğuna oğlu Ali Bongo oturmuştu. Bongo ailesi, 56 yıldır Gabon'u yönetiyordu.
Gabon'da 30 Ağustos'ta ulusal televizyon binasına giren bir grup asker, yönetimi ele geçirdiklerini ilan etmişti. Kendilerine "Kurumların Geçişi ve Restorasyonu Komitesi (CTRI)" ismini veren askerler, 26 Ağustos'ta yapılan seçimlerin iptal edildiğini ve ülke sınırlarının kapatıldığını açıklamıştı.
Darbeciler, Ondimba'yı ev hapsine aldıklarını ve "emekliye ayırdıklarını" söylediler.
Afrika'da Mali, Gine, Sudan, Burkina Faso ve Nijer'de de son üç yıl içinde darbeler yaşandı.
(NT)