27 Ekim'de başlayan ancak gün geçtikçe de Fransa'da göçmen gençlerin işsizlik ve ayrımcılık gibi birikmiş çok yönlü sorunlarını gündeme getiren çatışmalarda bugüne kadar yaklaşık 5 bin araç ateşe verildi, olayları bastırmakla görevli çevik kuvvetten onlarcası yaralandı.
Eylemcilerin dövdüğü kişi hastanede öldü
Paris'in kuzeyinde 4 Kasım'da yakılan bir çöp konteynırını söndürmeye çalışırken dövülen 60 yaşındaki bir kişi, tedavi edildiği hastanede yaşamını yitirdi. Çatışmalar, Belçika ve Almanya'ya da sıçradı.
Ayrıca, Fransa'daki olaylarla ilgili Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın yaptığı yorum Cumhuriyet Halk Partisi'nin (CHP) tepkisine yol açtı.
CHP Grup Başkanvekili Ali Topuz, Başbakanın "Fransa'daki olayların ardında, türban yasağı var" şeklindeki açıklamasını, tahrik olarak niteledi. Topuz, birkaç gündür devam eden olayların, AB'nin yanlış göç politikasından kaynaklandığını söyledi.
Topuz, Erdoğan'ın "Olayın ardında türban yasağı var" açıklamasının, "Avrupa'daki Türkler, yürümeye başlayın, Türkiye'de türbanı savunanlar, siz de sokağa çıkın" anlamına geleceğini öne sürdü.
Bir genç: "İsmim yüzünden bana iş verilmiyor"
France 2 televizyonuna konuşan bir genç, Fransız kimliğini kameralara göstererek, "Otuz yıldır bu kimliği taşıyorum ama bana yarardan çok zarar getiriyor. Burada doğup büyümeme, burada herkes gibi okula gitmeme rağmen, iş başvurusu için, bu kimlikte görünen ad üzerinden bir cv düzenleyip gönderdiğimde, bana bir daha geri dönülmüyor. Yeter artık" diyor.
Fransa'da siyasiler de istihdamda ayrımcılık yaşandığını kabul ediyorlar. Medya uzmanları, işe alımlarda eşit muamele görmeyen, toplumdan dışlanan, kötü muamele ile gettolara itilen genç mağdurların seslerini kamuoyuna taşımak için ateş yakmak gibi eylemlerle medyanın dikkatini daha rahat çekebildiklerini ve seslerini duyurma yoluna gittiklerini belirtiyorlar.
Pazar gecesi 1408 araç yakıldı
Le Monde gazetesinin haberine göre, sadece Pazar gecesi Fransa genelinde, 1408 aracın yakıldığını ve 395 kişinin de gözaltına alındı. Essonne Bölgesi'nde de 34 polis yaralandı. Saldırıların süreceğine dair endişe yaygın.
Ayrıca, sadece araba ve toplu taşıma araçları saldırıların hedefi olmuyor. Başkent dışında, iki ilköğretim okulu tamamen yanarken, bir eczane ve bazı polis merkezlerinin de zarar gördüğü bildiriliyor.
Paris banliyösünde ise, bir sosyal merkez, bir motosiklet mağazası ile bir ecza deposu, alevlerden zarar gördü. Başkentin güneybatısında bulunan 3 bin metrekarelik bir prodüksiyon stüdyosu tamamen yandı.
Paris dışında saldırılardan en çok etkilenen bölgelerin başında Kuzey, l'Eure, l'Eure-et-Loir, Haute-Garonne ve Loire-Atlantique bulunuyor.
Elysées Sarayı'nda İç Güvenlik Zirvesi
Saldırıların boyut kazanması üzerine Cumhurbaşkanı Jacques Chirac, dün (Pazar) ilgili Bakanlarla birlikte Elysées Sarayı'nda bir İç Güvenlik Konsey toplantısı düzenledi.
Chirac, Başbakan Dominique de Villepin, İçişleri Bakanı Nicolas Sarkozy'nin de hazır bulunduğu toplantı sonrası medyaya yaptığı açıklamada, banliyö krizinde "önceliğin güvenlik ve kamu güvenliğin sağlanması" olduğunu söyledi.
Cumhurbaşkanı Chirac, "Polis ve yargının faaliyetini güçlendirecek nitelikte bazı kararlar aldık" dediyse de bu kararlar hakkında bilgi vermedi.
"Şiddet ve korkuyu yaygınlaştırmak isteyenler, alıkonacak, yargılanacak ve cezalandırılacaktır" diyen Chirac, konuşmasında banliyölerdeki durumun aşılabilmesi için "her bir biriye saygı, adalet ve şans eşitliği" gibi kavramlara vurgu yaptı.
Villepin TV'ye çıkacak, Sarkozy polise güç veriyor
Şiddetin çözüm olmadığını savunan Başbakan de Villepin de, kriz karşısında herkesi "sorumluluğa davet eden açık bir çağrı" yaptı. Başbakan, bugün TF1 televizyonunda ana haber bültenine konuk olacak ve "şans eşitliği" de dahil, hükümetinin "dilenen Cumhuriyete doğru ilerlemek için" almayı düşündüğü önlemleri sıralayacak.
Fransa'nın Kuzeyindeki Nord-Pas de Calais bölgesinde 80, güneydeki Toulouse kentinde de 50'ye yakın yangın çıkarıldığı ve 40 aracın ateşe verildiği bildiriliyor. Güneydeki Avignon'da, 11 araç hedef alındı. Moselle'de, beş otobüs tamamen yandı. 34 polisin yaralandığı Essonne Bölgesi'nde bir çok bina ve iki okul yandı, bir MacDolnald's restoranı ve 71 araç zarar gördü; 50'den fazla kişi gözaltına alındı.
Önceki gün (Cumartesi) polisi desteklemek için bu bölgeye ziyaret eden İçişleri Bakanı Sarkozy, Evry kentinde, ailelerine teslim edilecek olan gözaltındaki bazı gençlerle de görüştü. Grigny'de bir veli, "Bir okulu kundaklamak kabul edilmez ama ateşi yakan Sarkozy oldu" dedi.
Ayrıca, bir sığınma evi de hedef alındı. Yvelines Bölgesi'nde, 80 araç yakıldı, 20 kişi gözaltına alındı. Seine-Saint-Denis'de 90 araç zarar gördü, 67 kişi gözaltına alındı. Val-d'Oise bölgesinde de 33 araç yakıldı, 32 kişi de gözaltına alındı.
Phillips : "Fransa uyarıyor, uyanalım"
İngiltere Irk Eşitliği Komisyonu Başkanı (CRE) Trevor Phillips, yaşanan şiddetin tüm Avrupa için bir uyarı oluşturduğunu, olayların da entegrasyonun siyasi bir çözüm gerektirdiğini ortaya koyduğunu açıkladı.
Observer gazetesine bir makale gönderen Phillips, "Fransız komşularımız, şu an bizi en güçlü şekilde bunun tehlikeleri konusunda uyarıyorlar (...) Hepimiz uyanalım" diye yazdı.
Fransa'da 10 günden fazla bir süredir yaşananlar, aslında 30 yıldan fazla bir süredir göçmen politikası, işsizlik, ayrımcılık gibi sosyal sorunların kazandığı boyutu gözler önüne seriyor. (EÖ/KÖ)