Dünyanın gözlerini Filistin mücadelesine çevirmesi için 1970’lerde giriştiği uçak kaçırma eylemleriyle adını duyuran Filistin Halk Kurtuluş Cephesi'nin (FHKC) kurucu lideri Corc Habaş (George Habash), Ürdün’de 80 yaşında hayatını kaybetti. FHKC’yi 1968’de kuran Habaş 1948’de İngiliz yönetimi altındaki Filistin’de patlak veren çatışmalardan sonra mülteci olarak ülkesinden ayrılmış ve Ürdün’e yerleşmişti. Habaş cumartesi gece yarısı Amman’da geçirdiği kalp krizinden kurtulamadı.
"Halkı için yaşadı, halkı için öldü"
Filistin’in ancak silahlı mücadele ile bağımsızlığını kazanabileceğini savunan FHKC, Yaser Arafat'ın Filistin Kurtuluş Örgütü’nün 1993’te İsrail’le imzaladığı geçici barış anlaşmasından sonra gölgede kalmıştı.
Habaş’ın ölüm haberinin duyulmasının ardından yüzlerce yandaşı, eşi Hilda ve kızlarına taziyelerini bildirmek için hastane önünde toplandılar. Hilda Habaş gazetecilere "Hepimiz Habaş’ın ve onun sevgiyle bağlı olduğu Arap ulusunun bayrağını taşımaya devam edeceğiz,” dedi. “Habaş hep Filistin’in özgürlüğüne inanmıştı.”
Hilda, Corc Habaş’ın beş gün once hastaneye kaldırıldığını, son saatlerine değin Filistin topraklarında olan bitenleri izlemeye devam ettiğini ve İsrail kuşatması altındaki Gazalıların çektiği acılardan derinden etkilendiğini söyledi: “Halkı için yaşadı, halkı için öldü."
Gerilla mücadelesinde hem "doktor" hem "bilge" anlamına gelen "El Hekim" kod adını kullanan Corc Habaş, devrim mücadelesi için mesleği olan doktorluğu bırakmıştı. Kuzeni Hilda ile 1961'deki evliliğinden doğan kızlarından Mesa doktor, Lama ise mühendis.
Habaş'ın Marksizmi
Corc Habaş FHKC'yi Aralık 1967'de, İsrail'in Mısır, Ürdün, Suriye ve Irak birleşik güçlerini ezici bir yenilgiye uğratmasının ardından kurmuştu. Habaş 1969'da vediği bir mülakatta bu yenilginin kendisini Vietnam'daki Marksist gerillalarınkine benzer bir strateji benimsemeleri gerektiğine ikna ettiğini söylemişti. “1967'den sonra şu inkar edilemez gerçeğin farkına vardık ki, Filistin'in kurtuluşu için Çin ve Vietnam örneklerini, izlememiz gerekiyordu."
"Cephe'nin mücadelesi" diyordu Habaş, "yalnızca Filistin'i Siyonistlerden kurtmak değil, Arap dünyasını da Batılı sömürge yönetiminin artıklarından kurtamak içindir." Habaş, "Bütün Arap devrimcileri Marksist olmalı" düşüncesindeydi, "çünkü Marksizm işçi sınıfının özlemlerinin ifadesidir."
Üç gün yas
Filistin Cumhurbaşkanı Mahmud Abbas’ın yardımcılarından Nabil Abu Rdaniye “tarihsel bir önderdi” diye niteledği Habaş için üç günlük yas ilan edildiğini duyurdu.
Hamas’ın önde gelen sözcülerinden Muhammed Nazal da Şam’da Habaş’ın ölümünün Filistin davası için “büyük bir kayıp” olduğunu söyledi.
"İdeolojik ayrılıklarımız vardı ama Dr. Habaş Filistin Kurtuluş Örgütü’nün İsrail’le yaptığı barış anlaşmasının Filistin halkının haklarının satılması demek olduğu konusunda Hamas’la aynı muhalefeti paylaşıyordu,” dedi.
"Dr. Habaş yalnızca bir Filsitinli grubun kurucusu değil, Filistin’in ulusal liderlerinden biriydi.”
Uçak kaçırmalar
Habaş’ın FHKC’si 1960’lar sonu ve 1970’ler başında bir dizi uçak kaçırma eylemiyle birlikte dünyanın gündemine geldi, İsrail’le barış görüşmeleri yapılmasına karşı çıktı.
FHKC gerillaları Eylül 1970’te İsrail’i destekleyen Batılı hükümetleri cezalandırmak amacıyla peşpeşe dört Batılı havayolu uçağını içlerindeki 500 yolcuyla birlikte kaçırıp Filistinli tutukluların serbest bırakılmasını sağlamış ve Ürdün Kralı Hüseyin’in itibarına darbe indirmişlerdi.
Uçaklardan üçü Ürdün’de, Zarka yakınlarındaki çölde, gerillaların “devrim havalimanı” adını verdikleri bir iniş alanında havaya uçurulmuş, dördüncü Pan Am jumbo jeti ise Kahire’de tahrip edilmiş, yolculara herhangi bir zarar verilmemişti.
Habaş yumuşak bir üsluba sahip bir gerilla lideri olarak biliniyordu ama, devrim için doktorluktan vazgeçmişti ve Filistinli ılımlıların savundukları, İsrail’in yansıra varolacak bir mini Filistin devletinin, yalnızca Yahudi devletine karşı saldırılar için bir üs olarak işe yarayabileceği görüşündeydi.
Varlıklı bir Hırıstiyan Arap ailesinin oğlu olan Habaş politika sahnesine 1952’de Arap Milliyetçi Hareketi’nin lideri olarak çıkmıştı. 2000’de FHKC liderliğini, Ebu Ali Mustafa’ya devretti. Ebu Ali Mustafa 2001’de bir Filisitn ayaklanması sırasında İsrail askerlerince öldürüldü. (EK/TK)
* Bu haberi Reuters ve New York Times haberlerinden derledik.
