Kadın Emeği ve İstihdamı Girişimi (KEİG) istihdam yasasını kadın istihdamı açısından değerlendirdi.
KEİG raporu ücret ve gelir karşılığı işlerde kadın istihdamının artırılmasının önünde iki temel engelin olduğunu belirtiliyor:
- Kadınların ev işleri, çocuk, yaşlı, hasta ve engelli bakımı gibi işlerden sorumlu tutulmaları,
- Dünyaya geldikleri andan itibaren yaşamın her alanında cinsiyetçi ayrımcılıkla karşı karşıya kalmaları.
Rapor bu engeller ortadayken kadın istihdamının artırılması için göstermelik değişikliklerin işe yaramadığını ortaya koyuyor:
"Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) istihdamın artırılması için bir çaba içinde olsa da bu kadınlar istediği tür bir istihdam değil. Bunun da ötesinde, kadınların evdeki iş yüklerinin ve erkeklere olan bağımlılıklarının daha da arttığı bir ortamda kadın istihdamını sayısal olarak artırmaya çalışmanın kadınların sadece daha da fazla ezilmelerine yolaçmak anlamına geldiğini söylüyoruz."
Kadınların istihdam oranı düşük çünkü evde ücretsiz çalışıyorlar
Rapor ayrıca kanunun hazırlanması ve Meclis'e gelmesi sürecinde kamu tartışmasına yeterince açılmadığını, bu alanda çalışan kişi ve kurumların deneyim ve bilgilerinin düzenlemeye yansımadığını vurguluyor.
Rapor kadınların düşük istihdam oranının en önemli nedenlerden birinin çocuk bakımı, yaşlı, engelli, hasta bireylerin bakımının kadınların ev içindeki ücretsiz emeği üzerinden çözümlenmesi olduğunu belirtiyor.
Kadınların tek başlarına üstlendiği bakım hizmetleri yükününü kamu-işveren-erkeklerin paylaşmasına olanak sağlacak düzenlemeler acilen yasalaştırılmalı. Ebeveyn izni acilen yasalaştırılmalı.
İşverenin üzerinden kreş sorumluluğu alınıyor
Türkiye Istatistik Kurumu'nun (TÜİK) 2008'de yayımladığı Zaman Kullanımı Anketi sonuçlarına başvuran rapor Türkiye’deki kadınların ortalama günde beş saatlerini bu tip bakım hizmetleri ve ev işlerine ayırdıklarını, haftalık 35 saatlik mesaileri için hiçbir karşılık almadıklarını, 20 milyondan fazla yetişkin kadının 12 milyonunun kendilerini tam zamanlı ev kadını olarak tanımladıklarını anımsatıyor, yasada bu soruna yönelik tek önerinin işyerinin kreş açma zorunluluğu konusunda dışarıdan hizmet almasına olanak tanıması olduğunu vurguluyor.
Kanuna göre işverenin üzerinden daha fazla genç ve kadın istihdamını sağlamak için SSK prim ödeme zorunluluğu kademeli olarak Hazineye devrediliyor, kreş ve emzirme odası açma yükümlülüğü kaldırılıyor.
Sosyal Sigorta prim indirimi
Rapora göre kanunun geçici 3. maddesinde öngörülen kadın ve genç istihdamını desteklemeye yönelik sosyal sigorta prim indirimi hedeflediği amaç açısından olmlu ancak birçok açıdan sorunlar içeriyor. İşverenin genç erkek işçiyi kadınlara tercih etme olasılığı yüksek. Bu yüzden kadınların istihdamına yönelik prim indirimlerini sağlayacağı, maliyet avantajlarının gençlere oranla daha yüksek olmasını sağlayacak şekilde yeniden düzenlenmeli. (NZ/GG)