Raporun bütünü için yapılan oylamada 429 lehte ve 71 aleyhte oy kullanıldı, 125 parlamenter çekimser kaldı.
BBC Türkçe'nin haberine göre raporda, Türkiye'den ifade özgürlüğünü kısıtlayan yasaları kaldırıp reformları sürdürmesi, Kıbrıs'a limanlarını açması ve Ermenistan ile ilişkilerini geliştirmesi gibi çağrılar yer alıyor.
"Soykırım ön koşul olmaktan çıkarıldı"
Dışişleri Komisyonu'nun rapora eklediği; Türkiye'nin üye olmadan önce Ermeni soykırımını tanıması talebi, genel kurulda rapordan çıkarıldı.
Sosyalist, Liberal ve Yeşil parlamenterlerin bu konuda verdikleri değişiklik önergesi, 282'ye karşı 320 "evet" oyuyla kabul edildi.
Bununla birlikte nihai raporda, Ermenistan ile diplomatik ilişki başlatılmasında Türkiye'nin ön koşulsuz olarak adım atması ve sınır kapısını bir an önce açması isteniyor.
Ayrıca, "Önceki parlamento kararlarında da ifade edildiği gibi Parlamento, Türkiye'nin Ermeni soykırımını tanıması çağrısını yineler" deniyor.
Dışişleri Komisyonu'nda rapora giren Süryani ve Pontuslu Rumlana soykırımın da tanınması şeklindeki talep de rapordan çıkarıldı.
Bunun yerine Ermenilerle ilişkilerin geliştirilmesi istenen bölümde aynı tutumun Pontuslu Rumlar ve Süryaniler gibi diğer azınlıklara da uygulanması istendi.
Eurlings: AB'nin içine girmiş bir ülkenin, 301 gibi bir maddesi olamaz
Türkiye raportörü Camiel Eurlings, raporun, kabul edilen değişiklik önergeleriyle "büyük ölçüde ilk haline geri döndüğünü" söyledi.
NTV'nin haberine göre Eurlings, oylamanın ardından yaptığı konuşmada, "PKK'den ateşkes ilan etmesini istiyoruz. Türk hükümetinin de bir şekilde Kürt siyasilerle iletişime geçmesini istiyoruz" dedi.
Türkiye'den reform sürecini hızlandırmasını beklediklerini vurgulayan Eurlings, 301. maddeyle ilgili olarak da, "AB'nin içine girmiş bir ülkenin, böyle bir maddesi olamaz" ifadesini kullandı.
Eurlings, ayrıca "Raporun Türkiye için sert koşullar içerdiğini biliyorum. Bu konuda üzgünüm. Ama umutlu olduğumu da dile getirmeliyim. Umarım bu rapor doğru şekilde yansıtılır" yorumunu yaptı.
"Reform süreci hızlanmalı"
Bağlayıcı özelliği olmayan tavsiye niteliğindeki rapor, Türkiye'ye reform sürecini hızlandırma çağrısı yapıyor.
Bu bağlamda öne çıkarılan alanlar, ifade özgürlüğü, dini haklar ve azınlık hakları, sivil-asker ilişkileri, kadın hakları, sendikalar, kültürel haklar, yargının bağımsızlığı ve reformların uygulanması oldu.
Hükümetin hazırladığı dokuzuncu reform paketinin memnuniyetle karşılandığı ifade edilen raporda, yeni terörle mücadele yasasının temel hak ve özgürlükleri kısıtlayıcı unsurlar içermemesi talep ediliyor.
"Hükümet yetkilileriyle askeri personel ve güvenlik personeline ayrıcalık yapılmadan yargı önünde herkese eşit muamele yapılması" istenen raporda, Türk Ceza Kanunu'nda "keyfi yorumlamaya uygun olduğu" savunulan 216, 277, 288, 301, 305 ve 318. maddelerin değiştirilmesi çağrısında bulunuluyor.
Yüzde 10 olan seçim barajının indirilsin
Raporda, eski Van Cumhuriyet Savcısı Ferhat Sarıkaya'nın görevden alınmasının "derin endişe kaynağı" olduğu belirtilirken, Şemdinli olaylarından sonraki gelişmelerin "Türk toplumunda ordunun rolünün yeniden canlandığını değil, devam ettiğini gösterdiği" ileri sürülüyor.
Yüzde 10 olan seçim barajının indirilmesi istenen raporda, bu sayede "Kürt partileri de dahil olmak üzere TBMM'de daha geniş temsil sağlanacağı" görüşü savunuluyor.
AB yolunda yapılan reformları yansıtacak yeni bir anayasaya ihtiyaç olabileceği görüşüne yer verilen raporda, Danıştaya yapılan saldırı da şiddetle kınanıyor.
Aleviler tanınmalı ve korunmalı
Raporun "İnsan Hakları ve Azınlıkların Korunması" başlığı altında, AP'nin son raporundan bu yana dini özgürlükler bağlamında ilerleme sağlanmamış olmasından "esef duyulduğu" belirtilirken, Türkiye'ye dini azınlıkların ruhbanlarını eğitmede ve mülk edinmede karşılaştıkları sorunları ortadan kaldırması çağrısı yapılıyor.
Raporda, Alevilerin tanınması ve korunması istenirken, cem evlerinin de dini merkezler olarak tescil edilmesi, dini eğitimin gönüllülük esasına göre düzenlenmesi ve sadece Sünni inancını yansıtmaması gibi talepler yer alıyor.
Raporda, Türkiye'ye "koruculuk sistemini lağvetmesi", "Kürt sorununa demokratik çözüm araması", "gözaltı ve tutuklamalarda Avrupa standartlarını uygulaması" gibi çağrılarda bulunuluyor. (KÖ)
