Araç, ekonomik ve toplumsal yapıyı iyileştirmek
Programın özelliği; kuruluşun, kredi alanların çocuk emeğinin kullanımı standartlarına sıkı sıkıya bağlı olmalarını gerektiren ve böylelikle verilen kredi aracılığıyla insan haklarını destekleyen yapısından kaynaklanıyor.
BRAC, 1972'de bir kurtarma ve rehabilitasyon programı olarak kuruldu. Hedefi, hem ekonomik hem de toplumsal yapının iyileştirilmesi yoluyla insanların güçlendirilmesi ve böylece ülkedeki mutlak yoksulluğun azaltılmasıydı. Ülkedeki nüfusun yarısına yakını yoksulluk sınırının altında yaşıyor ve çocuk emeğinin kullanılması sıkça rastlanan bir durum.
Küçük girişimlere kredi
Program, yeni ya da önceden var olan ve umut vaat eden küçük girişimlere kredi sağlıyor. Bu kredinin kapsamında tekstil, gıda, hizmet ve ulaşım sektörlerinde çalışan şirketler yer alıyor. Verilen kredi 400 ile 4 bin Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Doları arasında değişiyor.
Hedef, yerel işlere sermaye aktarımı yaparak insanlara yeni iş olanakları sağlamak. Normal bankaların kırsal alanda yaşayanlara kredi vermeme eğiliminin aksine, MELA kredi almaya uygun girişimleri etkin bir biçimde araştırıyor ve bunların finansal ihtiyaçlarını karşılamaya çalışıyor. Krediler, bankaların genel olarak uyguladığı geri ödemenin toptan yapılması yönteminin aksine aylık taksitler yoluyla geri alınıyor.
Kurallara uyulmasını sağlamak üzere, kredi alanların etkinliklerinin izlendiği bir denetleme birimi kurulmuş. BRAC saha ekipleri, bölgelerinde herhangi bir insan hakları ihlali ile karşılaşmaları durumunda mağdurun BRAC üyesi olup olmadığına bakılmaksızın acil önlem alma konusunda hazırlıklı.
Program, başladığı 1996'dan bu yana, çocuk emeğine yer vermeyen bir iş çevresine sahip olması garantisiyle 12 bin kişiye kredi verdi. Çocuk emeğinin kullanımında düşüş olmasına rağmen, ABD Kongresi'nin Harkins Belgesi'nin bir bölümüne göre, çocuklar tekstil başta olmak üzere birçok sektörde çalışıyor.
Sonuçlar gösteriyor ki, gelir sağlama ve yeni iş olanakları yaratma yoluyla birlikte MELA, insan hakları bilincini yükselterek çocuk emeğinin kullanımını azaltma yolunda önemli yol aldı. (ÇÖ/BB/NK)
Bangladesh Rural Advancement Committee (BRAC)
Bangladeş Kırsal Kalkınma Heyeti
* Bu köşede yer alan taktikler "İnsan Hakları Mücadelesinde Yeni Taktikler" projesi kapsamında derlenen çalışmalardan oluşmaktadır.
* Proje ile ilgili ayrıntılı bilgi için: www.newtactics.org
* Helsinki Yurttaşlar Derneği: www.hyd.org.tr