UNICEF Innocenti Sosyal İzleme 2004'e göre, verilere ulaşılabilen dokuz ülkede yaşayan 44 milyon çocuğun 14 milyonu ülke standartlarına göre yoksul.
"Yoksulluk çocuk için şiddet demek"
Moskova'da yapılan toplantıyla raporu kamuoyuna açıklayan UNICEF Direktörü Carol Bellamy, "Bu bölgelerde ekonomik gelişme çocukları es geçiyor ve yoksulluk çocukları tahrif etmeye devam ediyor" dedi.
Bellamy, "Yoksulluk, yetersiz beslenme ve sağlıksız çocuklar demek. Yoksulluk, çocukların kitap alamadıkları, servis ya da önlük parası olmadığı için okula gidememesi demek" dedi.
"En kötüsü de, yoksulluk çocuklar için şiddet ve umutsuzluk anlamına geliyor. Her gün daha fazla çocuk kurumlara geliyor ve alkol ve madde bağımlılığı ile boğuşuyor. Yoksulluk bu yeni toplumların sosyal dokusunu bozuyor."
Sosyal politika eksikliği
Rapor, Doğu Avrupa ve Orta Asya'da yaşanan ekonomik büyümenin çocukları etkileyen sosyal problemler ele alınmadan sağlandığını ortaya koyuyor.
"Bu durum iki soruyu akla getiriyor. Birincisi, çocuklara fayda sağlamayacaksa ekonomik gelişme neye yarar?" diyen Bellamy "İkincisi de, niye bu kadar çok ülke çocuk yoksulluğunu ölçmeyi beceremiyor? Çocuk yoksulluğu, sosyal ve ekonomik politikaların başarı ya da başarısızlığının önemli göstergelerinden biri ve geleceğe ilişkin planlar için önem taşıyor" dedi.
"Yoksulluğun etkileri izlenemiyor"
UNICEF'e bağlı Innocenti Sosyal İzleme, Bağımsız Devletler Topluluğu ve Orta ve Doğu Avrupa'daki 27 ülkede zenginler ve yoksullar arasındaki ekonomik uçurumu ortaya koyuyor.
İzleme grubu, birçok çocuğun anne ve babanın işsiz olduğu ailelerde büyüdüğü, aralarında Bulgaristan ve Polonya'nın da bulunduğu ülkelerde işsizliğin çocuklar üzerindeki etkilerini araştırıyor.
Grup, iş gücü istatistiklerinin yoksul, işsiz ailelerde yaşayan çocuklara odaklanması gerektiğini söylüyor; ailelerin sosyal hizmetlere ulaşımının kolaylaştırılması için programlar oluşturulmasını öneriyor.
"Yoksulluğun etkilerini ölçmek için yollar bulmalıyız" diyen Bellamy "Toplumdan dışlanmak, insan haklarına saygının ve seçme özgürlüğünün kalmaması ve ayrımcılık. Çocuk yoksulluğunun devamlı değişen dinamiklerini yansıtan, kesin çizgileri çizilmiş yoksulluk tanımlarına ihtiyacımız var. Sadece gelir yoksulluğunu ölçmek yeterli değil" dedi.
Rapor, ele alınan bölgede yaşayan yoksulların bedava olması gereken sağlık ve eğitim hizmetleri için çoğu zaman para ödediğini; işsizlik sigortaları ve aile yardımlarının ihtiyaca cevap vermediğini söylüyor.
Yakın zamana ait veriler, Özbekistan'da her 10 yoksul çocuktan üçünün okula devam edemediğini gösteriyor.
Hükümetler yoksulluğu çoğu zaman "bir ailenin aylık ihtiyacı"nı hesaplayarak değerlendiriyor. UNICEF raporu bu ihtiyacın çoğu zaman politika oluşturanlar tarafından belirlendiğini söylüyor.
Kazakistan ve Gürcistan'da yapılan araştırmalar, bu "belirlemelerin" çoğu zaman gerçeği yansıtmadığını gösteriyor. Dolayısıyla, çoğu ülkede ulusal yoksulluk sınırının üzerinde yaşayan insanlar dahi yetersiz besleniyor olabilir.
Sistematik değişim gerekli
UNICEF, bölgede çocukları etkileyen çocuk ticareti, madde bağımlılığı, HIV gibi sorunların ana kaynağının yoksulluk olduğunu söylüyor ve bu alanlarda programlar yürütüyor.
Fakat UNICEF, asıl yapılması gerekenin çocuk yoksulluğunu önlemek için gerekli sistematik değişimin gerçekleştirilmesi; hukuki ve politik değişikliklerin tamamlanması olduğunu söylüyor.
Innocenti Sosyal İzleme programı, Floransa'da bulunan UNICEF Innocenti Araştırma Merkezi tarafından yürütülüyor.(EÜ/BB)
