Dünya yapay zeka liderliği hangi ülkede?

Yeni bir rapor, dünyada yapay zeka yarışının ABD ve Çin yerlerinde sayarken "her zamakinden zorlu hale gelmekte olduğunu" ortaya koydu.

Üretici yapay zekada (GenAI) küresel liderliği ele geçirme yarışı hız kazanırken, yeni veriler yarışın artık  yalnızca iki at arasında geçmediğini gösteriyor.

Çin ve Avrupa ABD'yi yakalıyor

Stanford Üniversitesi'nin yayımladığı son rapora göre, ABD yarışta hala önde ancak Çin aradaki performans farkını kapatıyor ve Avrupa da zemin kazanıyor. 

2024'te ABD merkezli kurumlar 40 önemli yapay zeka modeli üretirken, Çin 15 ve Avrupa üç model üretti.

ABD'de üretilen model sayısının çokluğuna karşın 2025 Stanford Yapay Zeka Endeksinin birkaç ölçüt üzerinden yaptığı değerlendirmede Çin modellerinin iki performans belirtecinde -yapay zekanın bilgi ve problem çözme yeteneğini sınayan Kitlesel Çoklu Görev Dil Anlama (Massive Multitask Language Understanding [MMLU]) ve kod üretme yeteneklerini değerlendiren HumanEval'de- ABD'yi neredeyse yakaladığını ortaya çıkardı. 

Stanford Üniversitesi raporunun yazarlarına göre, "Yarış her zamankinden daha zorlu ve hiç kimse açık bir üstünlük sahibi değil."

Araştırma sonuçları, küresel liderlerin yapay zeka yarışını kazanmanın ulusal güvenlik, sağlık, iş ve teknolojideki ilerlemeler açısından kritik önemi üzerinde durmaya başladıkları bir dönemde gündeme geldi.  

Meta, xAI ve Anthropic arayı kapatıyor 

Bu arada, OpenAI, Google ve DeepSeek gibi şirketlerin dışında da en iyi yapay zeka platformlarını oluşturmak için mücadele verenler var. 

2022 sonlarında viral olduğunda yalnızca OpenAI'nin ChatGPT'si ve Google'un elinde öncü yapay zeka teknolojisi vardı. Ancak rapor, Meta, Elon Musk'ın xAI'si ve Anthropic gibi başka  ABD şirketlerinin de arayı hızla kapatarak onlara yetiştiklerini gösterdi.

Başka bir karşılaştırma da Çin'in DeepSeek R1 modelinin OpenAI ve Google'ın modellerini neredeyse yakaladığını gösteriyor. 

DeepSeek, daha ucuz olduğunu ve OpenAI'nin rakibi ChatGPT modeli kadar iyi performans gösterdiğini iddia ettiği yapay zeka (AI) modeli ve sohbet robotu R1 ile sahneye çıktığı ocak ayında çılgınlığa yol açmıştı.

Rapora göre, 2024'te en dikkat çekici makine öğrenimi modelleri konusunda en büyük katkıyı da sırasıyla OpenAI (yedi model), Google (altı) ve Çin'in Alibaba'sı (dört) sağladı.

Fransa'nın Mistral AI'ı üç modelle sekizinci sırada yer aldı.

En fazla patent Çin'de

Yapay Zeka yarışının başabaş sürmekte olduğunun bir başka göstergesi de Çin'in ABD'den çok önde olduğunu gösteren Yapay Zeka yayın ve patentlerinin sayısı.

Raporda, 2023 itibarıyla Çin'in toplam Yapay Zeka patentlerinde lider olduğu ve tüm hibelerin neredeyse yüzde 70'ini aldığı ortaya çıktı. Güney Kore ikinci, Lüksemburg üçüncü sırada yer aldı ve kişi başına en büyük Yapay Zeka patent üreticisi olarak öne çıktı.

Raporda, Yapay Zeka modeli geliştirmenin git gide küreselleştiği ve Orta Doğu, Latin Amerika ve Güneydoğu Asya gibi bölgelerde önemli başlangıçlar yapıldığına da yer verildi. 

(AEK)