Fotoğraf geçen yıl Delhi'de çekildi. Kaynak: Instagram
Independent gazetesinden Harry Cockbur'un makalesine göre dünya nüfusunun yüzde 95'inden fazlası tehlikeli seviyede kirli hava soluyor. Gelişmekte olan ülkelerde yaşayanlar için risk daha da yüksek çünkü hem evlerinde hem de dışarıda kirli havaya maruz kalıyorlar.
Hava kirliliğinin sonuçları rakamlara döküldükçe durumun ciddiyeti de dikkat çekmeye başladı. Health Effect Institute'un (HEI/ Sağlık Efektleri Enstitüsü) geniş çaplı araştırmasına göre, 2016'da toplam hava kirliliği 6.1 milyon insanın ölümüne neden olurken, açık havadaki kirlilik ise 4.1 milyon insanın ölümüne sebep olarak bu alandaki en büyük ikinci ölüm nedeni konumunda.
TIKLAYIN - Havanız Cebinizde Uygulamasının Gerekli Olduğu Günler
Uydu görüntülerinden tespit edildi
Dünya nüfusu şehirlere göç ettikçe problem büyüyor. 1990'da açıkhavanın kirliliği sebebiyle ölüm sayısı 3.3 milyon olarak hesaplanırken bu oran 28 senede yüzde 19.5 arttı.
Bu rakamlar, hava kirliliğini sağlık sebepli tüm ölümler arasında 4. sıraya yerleştiriyor. İlk üç sırada ise yüksek tansiyon, diyet ve sigara kullanımı var.
Araştırmada uydulardan alınan veriler kullanılarak hava kirliliğinin dünya genelinde etkileri anlaşılmaya çalışıldı. Uydu görüntülerinde hava kirliliği, parçacıkların karışımından ve gazların yoğunluğuyla tespit ediliyor ve bu nedenle aynı şehrin içinde bile değişiklik gösterebiliyor.
Araştırmaya göre, dünya nüfusunun yüzde 95'inin Dünya Sağlık Örgütü'nün temiz hava standardına göre kirli sayılabilecek bölgelerde yaşadığı belirtiliyor. Ayrıca nüfusun yüzde 60'ı, havayı kirleten parçacıkların seviyesi bakımından Dünya Sağlık Örgütü'nün uyulması zorunlu sınırını aşan bölgelerde yaşıyor.
TIKLAYIN - 2017'de de Partikül Madde Soluduk
En yoğun Asya kıtasında yaşanıyor
Hava kirliliği Asya kıtasında daha da şiddetli şekilde yaşanıyor. Çünkü Hindistan ve Çin dünya genelinde hava kirliliğine bağlı ölümlerin yüzde 51'ine sebep oluyor. Araştırma, bu iki ülkedeki hava kirliliğinin başlıca sebeplerini de içeriyor.
Araştırmacılar Çin'de en fazla sanayi, enerji üretimi ve ısınma için kullanılan kömürün hava kirliliğine sebep olduğunu söylüyor. Ulaşım, evlerde katı yakıt kullanımı, kömür kullanılmayan sanayi ve tarım arazilerinin yakılması ise diğer sebepler olarak gösteriliyor.
Başlıca sebep fosil yakıt kullanımı
Edinburgh'da hava kirliliği protesto edildi. Kaynak: Flickr
Hindistan'da ise hava kirliliğinin başlıca sebebi evlerde kullanılan katı yakıtlar ve kömür kullanımı.
Araştırmada hava kirliliğinin seviyeleri değerlendirilmiş ve buna göre dünya nüfusunun üçte birinden fazlası evlerinde temiz hava standartlarının 20 kat üzerinde parçacık soluyarak hava kirliliğine maruz kalıyor.
Sevindirici olan ise Çin'deki hava kirliliğinin hükümetin kömür kullanımını azaltması sayesinde son yıllarda düşmeye başlaması. Buna karşın Pakistan, Bangladeş ve Hindistan'da hava kirliliği 2010'dan beri en büyük yükselişleri kaydediyor.
Sağlık Efektleri Enstitüsü (HEI) başkan yardımcısı Bob O'Keefe "Hava kirliliği insanlarda akciğer hastalarında nefes alma güçlüğü yaratarak genç veya yaşlı fark etmeksizin erken ölüme yol açıyor. Araştırmada dünyanın belli yerlerinde kayda değer ilerlemeler görülüyor fakat sorunu çözmede önümüzde hala ciddi engeller var" diyor. (YT/PT)
*Çeviri: Yağız Tanrıvermiş