Dünya Sağlık Örgütü'nün domuz gribiyle ilgili kılavuzunu özetleyerek yayımlıyoruz.
Domuz gribi nedir?
Domuz gribi, domuzlarda görülen bulaşma oranı yüksek bir solunum hastalığı. Birçok farklı virüs tipiyle ortaya çıkabiliyor. Domuzlar bu hastalığa karşı aşılanıyorlar.
Bazen domuzlar birden çok virüsle aynı anda bu hastalığa yakalanıyor. Bu durumda birden çok farklı kaynaktan gelen genleri içeren yeni bir grip virüsü ortaya çıkabiliyor. Bu da virüsün domuzlardan başka canlı türlerini etkilemesine yol açıyor.
İnsan sağlığını nasıl etkiliyor?
Domuz gribinin insanlara bulaştığı vakalar biliniyor. Hastalığın belirtileri genellikle bildik mevsimsel gribinkilere benziyor. Ama bazı durumlarda ağır zatürree belirtileriyle ölüme de yol açabiliyor.
Hastalığın insanlar arasında ne kadar yaygın olduğuna dair net bir bilgi yok.
İnsanlara nasıl bulaşıyor?
Hastalık insanlara genellikle hastalıklı domuzlardan bulaşıyor. Ancak bazı vakalarda, hastalanan insanların domuzlarla hiç temas etmemiş olduğu, domuzlarla aynı ortamlarda bulunmadığı da biliniyor. İnsandan insana bulaşmayla ilgili bilinen vakalar, yakın temasın olduğu kapalı gruplarda gerçekleşmiş durumda.
Domuz eti ve domuz ürünleri yemekte sakınca var mı?
Sakınca yok. Doğru yöntemlerle işlenip pişirildiğinde domuz etinden bu virüsün geçmediği biliniyor. Virüs 70 santigrat derecede ölüyor.
Salgın riski ne durumda?
İnsanların çoğunun, özellikle de domuzlarla düzenli teması bulunmayanların domuz gribine karşı bağışıklığı bulunmuyor. Virüs insandan insana etkin olarak geçebilirse, salgına yol açabilir. Bu tür bir salgının sonuçlarını tahmin etmek zor: Virüsün tipine, insanlardaki bağışıklık durumuna, mevsimsel grip sonucu edinilmiş antikorların sağladığı korumaya ve virüsü taşıyanın koşullarına bağlı.
Domuz gribine karşı insanlar için aşı var mı?
Mevcut domuz gribi hastalığına neden olan virüse karşı geliştirilmiş bir aşı yok. Mevcut mevsimsel grip aşılarının ne derece koruma sağladığı da bilinmiyor. Grip virüsleri hızla değişebiliyor. İnsanlara en çok koruma sağlamak için mevcut hastalığı yaratan virüs tipine karşı bir aşı geliştirmek gerekiyor. Bu nedenle Dünya Sağlık Örgütü'nün en uygun aşı adayını belirleyebilmek için, mümkün olduğunca çok sayıda virüse erişebilmesi gerekiyor.
Tedavi için hangi ilaçlar var?
Mevsimsel gribe karşı antiviral ilaçlar, hastalığı etkili bir şekilde önleyip tedavi edebiliyor. Daha önceki vakaların çoğunda, insanların tıbbi bakıma ve antiviral ilaçlara ihtiyaç duymaksızın iyileştiği biliniyor.
Bazı grip virüsleri antiviral ilaçlara karşı direnç geliştirebiliyor. ABD'de görülen son vakalardaki virüs, bir grup ilaca karşı dirençliyken, bir başka gruba karşı duyarlı.
WHO, mevcut domuz gribi virüsüne karşı antiviral ilaçlarla ilgili bir tavsiyede bulunmak için yeterli bilgi olmadığını söylüyor. ABD ve Meksika'da görülen vakalarda, yetkililer tedavi ve önleme için oseltamivir ve zanamivir adlı inhibitörleri kullanıyor. (TK)
