Fotoğraf: https://www.ied.org.tr/
İşitme Engelliler ve Aileleri Derneği, "Çocuklarımızın sosyal güvenlik hakları tam olarak gerçekleşmemektedir" diyerek bir açıklama yaptı.
İşitme cihazı ve koklear implant (biyonik kulak) kullanan birçok çocuğun dış cihaz, yedek parça, pil gibi ithal ürünlere bağımlı olduğu ve sosyal güvenlik geri ödemelerinin yetersizliği ile "ara fark" oluştuğu hatırlatılan açıklama şöyle:
"Üyelerimizin kullandığı bu cihazlar, yedek parçaları, pilleri tamamıyla yurtdışından ithal edilmektedir. Bu ürünleri ülkemize getiren firmalar Euro ile ödeyerek satın almaktadır. Bu firmalara ödemeler ise Türk lirası ile yapılmaktadır. Firmaların istediği tutar ile SGK geri ödemesi arasında oluşan farka 'ara fark' denmektedir. 'Ara fark' kullanıcının/ailenin cihaza, yedek parçaya vb. erişmek için ödemeye mecbur olduğu tutardır.
"Bu 'ara fark' döviz artışları ile daha da açılmakta olup zaruri ihtiyaçlara erişim zorlaşmaktadır. 80 velimizin ve cihaz kullanıcımızın doldurmuş olduğu anketimizden çıkan verilere göre katılımcılarımızın %88'i 'Dolar-Euro Artışı Beni/Çocuğumu Etkileyecek' diyerek yedek parça ve pil gibi zaruri ihtiyaçlara erişmekte zorlandıklarını belirtmiştir. %92'si 'SGK geri ödemelerde güncelleme yapmalıdır' demiştir.
"Özellikle bir ailede cihaz kullanan birden fazla çocuk varsa durum daha da ağırlaşmaktadır. Ankete katılan bir velimiz çocuklarından birinin işitme cihazı, diğeri çift implantlı olduğunu belirtmiş olup bu faktörler de göz önüne alınarak düşünülmelidir.
"Eylül ayında da kurların yükselişi endişe verici şekilde izlenmiştir. (25 Eylül 2020 Merkez Bankası'na göre dolar 7.56, Euro 8.82'dir) Neden endişe verici diyoruz?
"Çünkü kurların yükselmesi aynı zamanda alım gücünün de düşmesi demek olup en çok ithal ürünlere bağımlı olan ailelerimiz ve kullanıcılarımız etkilenmektedir. Çoğu asgari ücret ile geçinmeye çalışan ailelerimiz kira, elektrik-su gibi zorunlu giderler, mutfak giderleri, eğitim masraflarıydı vs. derken cihaz, kablo-pil gibi ihtiyaçlar için kurlar ile giderek açılan ara farka da para yetiştirmeye çalışmaktadırlar.
"İşitmeye yardımcı cihazlar ve tıbbi cihazlar kullanan çocuklarımızın sosyal güvenlik haklarının 'tam olarak' gerçekleşmesi yönünde gerekli tedbirlerin alınmasını Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü'nden ve Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı'ndan talep ediyoruz."
"Cihazlar için kaç TL ara fark ödediniz?" sorusuna anket katılımcılarından gelen açık yanıtların bazıları şöyle:
"Toplam yaklaşık 5 bin farkı cebimizden ödemişiz."
"2000"
"8000"
"En son pil aldım SGK'sız, çalışmadığım için tüm ücreti ödemiştim. 380 TL olması gerekiyor hatırladığım kadarıyla."
"6000"
"Pil 365 TL ara kablo 500 TL
"İşitme cihazı için 1200, pil için en son 250 ödedim ama bu fark geçen yıl içindi şuan 450 civarı."
"10.500 TL"
"Cihaz değişimi 6.200 pil ve kablo 3000tl toplam 9 10 bin para gidiyor."
"Koklear cihaz değişimi 10.200 TL ödedik."
"Koklear İmplant dış işlemci 12 bin TL."
Dernek ayrıca Türkiye'nin de imzaladığı Çocuk Hakları Sözleşmesi'nin (ÇHS), 26. Maddesini hatırlattı. Maddeye göre;
"Taraf Devletler, her çocuğun, sosyal sigorta dahil, sosyal güvenlikten yararlanma hakkını tanır ve bu hakkın tam olarak gerçekleşmesini sağlamak için ulusal hukuklarına uygun, gerekli önlemleri alırlar."
(AÖ)
