Trabzon'un en önemli tarihi eserleri arasında yer alan Sümela Manastırı ve Ayasofya Müzesi, yöreyi tarih turizmi açısından Türkiye'ye ve dünyaya tanıtırken, diğer illerde bulunan çok sayıda eser ise, kaderiyle baş başa bırakılıyor.
Zil Kalesi, Kuştul Manastırı...
Restore edilerek turizme açılmayı bekleyen önemli eserler arasında Trabzon'da Kızlar, Vazelon ve Kuştul Manastırları, Rize'de Zil Kalesi ve küçük manastırlar, Gümüşhane'de Santa Harabeleri, Bayburt'ta Çini-Maçin Kalesi ve Giresun'da da birçok kilise ile tarihi köprü yer alıyor.
Kültür ve Turizm İl Müdürlüklerinden verilen bilgiye göre, yöredeki bazı tarihi eserlerin durumları şöyle:
Kızlar Manastırı: Şehre hakim bir noktada 13. Yüzyıl'da kurulan manastır, 1923 yılına kadar kullanıldıktan sonra terk edildi. Manastırda, herhangi bir restore çalışması yapılmıyor.
Vazelon Manastırı: İlk kurucusu ve yapım tarihi net olarak bilinmeyen manastır 1923 yılına kadar kullanılırken bugün harap ve yıkık durumda bulunuyor.
Kuştul Manastırı: Trabzon'un Esiroğlu Beldesi'nde bulunan manastırda birçok tarihi eser kalıntısı yıkılmış ve kaybolmuş durumda.
Santa Harabeleri:Gümüşhane'de bulunan Santa Harabeleri ile Kelkit İlçesi'ndeki Satala Antik Kenti de ilgi bekliyor. Giresun'un Alucra İlçesi'nde bulunan ve halk arasında "tepeler" olarak adlandırılan yerler ilgisizlikten yok olmak üzere.
Çini Maçin Kalesi: Bayburt'da bulunan Çini-Maçin Kalesi'nde restorasyon çalışmasının tamamlanması bekleniyor.
Rize'nin en önemli turizm merkezlerinden olan ve Çamlıhemşin İlçesi'nde bulunan Zil Kalesi'nin daha önce başlanan restorasyon çalışmalarının, yeniden başlatılması için çalışmalar yapılıyor.(NK)
