DİSK Araştırma Merkezi (DİSK-AR), İşsizlik ve İstihdamın Görünümü Raporu'nu (Temmuz 2023) yayımladı.
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) 12 Haziran'da yayımlandığı Mart 2023 Hanehalkı İşgücü Araştırması (HİA) sonuçlarına dikkat çeken DİSK-AR, araştırmadan hareketle şu verileri paylaştı:
"Mevsim etkisinden arındırılmış dar tanımlı işsizlik oranı yüzde 9,5, mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsizlik oranı (âtıl işgücü) ise yüzde 22,5 seviyesinde gerçekleşti.
TÜİK'e göre Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde dar tanımlı işsiz sayısı (mevsim etkisinden arındırılmış) 2023 Mayıs ayında 3 milyon 328 bin oldu."
DİSK-AR tarafından TÜİK verilerinden yararlanarak yapılan hesaplamaya göre, mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsiz sayısı Mayıs 2023'te 8 milyon 567 bin kişi olarak gerçekleşti.
Geniş tanımlı işsiz sayısı 2,2 milyon arttı
TÜİK'e göre Mayıs 2019'da yüzde 13,7 olan dar tanımlı işsizlik Mayıs 2023'te yüzde 9,5 olarak gerçekleştiğini, aynı yıllarda geniş tanımlı işsizlik yüzde 18,5'ten yüzde 22,5'e yükseldiğini belirten DİSK-AR, "Böylece Covid-19 pandemisi sonrası geniş tanımlı işsizlik oranı 4 puan, geniş tanımlı işsiz sayısı ise 2,2 milyon arttı" dedi.
DİSK-AR, işsizlik ödeneğinden yararlanma koşullarının ağır olması ve işsizlik sigortası kaynaklarının amacı dışında kullanılması sebebiyle işsizlerin büyük çoğunluğunun bu ödenekten yararlanmadığını kaydetti.
Dar ve Geniş Tanımlı İşsiz Sayıları ile İşsizlik Oranları (Bin) (Yüzde) |
Yaklaşık 3 milyon işsiz işsizlik ödeneği alamadı
TÜİK'in Mayıs 2023'te toplam dar tanımlı işsiz sayısını 3 milyon 328 bin kişi olarak açıkladığını, İŞKUR'un Mayıs 2023 verilerinde ise aynı ay işsizlik ödeneği alabilenlerin sayısının 362 binde kaldığını belirten DİSK-AR, "Böylece Mayıs 2023'te resmi işsizlerin sadece yüzde 10,9'u işsizlik ödeneği alabildi. Yaklaşık 3 milyon işsiz işsizlik ödeneğinden yoksun kaldı" değerlendirmesinde bulundu.
İşsizlerden İşsizlik Ödeneği Almaya Hak Kazanabilenlerin Oranı (Mayıs 2023) (Bin) |
En yüksek kategori kadın işsizliği
Kadın işsizliğinin, tüm işsizlik türlerinde en yüksek kategori olmaya devam ettiğini belirten DİSK-AR, "Mayıs 2023 HİA verilerine göre işsizlik türlerinin en yüksek olduğu kategori yüzde 30 ile geniş tanımlı kadın işsizliği oldu" dedi.
DİSK-AR, ikinci yüksek işsizlik kategorisinin "geniş tanımlı işsizlik", üçüncü yüksek işsizlik kategorisinin ise yüzde 22,3 ile "genç (15-24 yaş) kadın işsizliği" olduğunu kaydetti.
İşsizlik Türleri (Mevsim Etkisinden Arındırılmış) (Mayıs 2023) (Yüzde) |
13 puanlık makas
Mayıs 2023'te dar ve geniş tanımlı işsizlik oranı arasındaki makasın 13 puan olduğunu belirten DİSK-AR, "Dar ve geniş işsizlik arasındaki makasın bu denli açılmasının en önemli nedeni zamana bağlı eksik istihdam sayısı, ümidini kaybedenlerin, iş aramayıp çalışmaya hazır olanların ve iş arayıp işbaşı yapamayacak olanların sayısındaki artıştır" tespitinde bulundu.
DİSK-AR, "Mevsim etkisinden arındırılmış dar tanımlı işsizlik oranı yüzde 9,5, mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsizlik oranı (âtıl işgücü) ise yüzde 22,5 seviyesinde gerçekleşti" dedi.
İşsizlik Oranları (Mevsim Etkisinden Arındırılmış) (Mayıs 2023) (Yüzde) |
Raporun tamamına PDF formatında ulaşmak için tıklayın
(VC)