DİSK-AR'a göre geniş tanımlı işsiz sayısı 11 milyon 730 bin
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) bugün açıkladığı işgücü verilerine göre mevsim etkisinden arındırılmış dar tanımlı işsizlik oranı yüzde 7,9’a düşerken geniş tanımlı işsizlik oranı (âtıl işgücü) yüzde 28,8’e yükseldi.
TÜİK’e göre Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde dar tanımlı işsiz sayısı Mart ayında 2 milyon 807 bin oldu.
Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR), TÜİK’in verilerinden yola çıkarak kendi raporunu yayımladı. Buna göre dar ve geniş tanımlı işsizlik arasındaki makas genişliyor.
İşsizlikte iki ayrı Türkiye: Kağıt üstünde azalma, gerçekte rekor artış
Mart 2023’te dar tanımlı işsizlik oranı yüzde 10,1 ve resmi işsiz sayısı 3 milyon 508 bin iken geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 22,4 ve geniş tanımlı işsiz sayısı 8 milyon 316 bindi. Mart 2024’te dar tanımlı işsizlik oranı yüzde 8,7 ve resmi işsiz sayısı 3 milyon 111 bin, geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 24,4 ve geniş tanımlı işsiz sayısı yüzde 9 milyon 548 bine yükseldi.
Mart 2025’e gelindiğinde ise dar tanımlı işsizlik oranı yüzde 7,9 ve resmi işsiz sayısı 2 milyon 807 bin iken geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 28,8 ve geniş tanımlı işsiz sayısı 11 milyon 730 bine çıktı. Son bir yılda 2 milyon 182 bin kişi arttı.
Verinin tutulduğu Ocak 2014’ten bu yana geniş tanımlı işsizlik en yüksek dördüncü seviyeyi gördü.
DİSK-AR bu noktada “Geniş tanımlı işsiz sayısındaki artışın sebebi zamana bağlı eksik istihdam ve ümitsiz işsizler ile iş aramayıp çalışmaya hazır olanları, iş arayan ancak hemen çalışmaya başlayamayacak olanları kapsayan potansiyel işgücü sayısındaki artıştır” notu düştü.
Geniş tanımlı kadın işsizliği yükseliyor: Yüzde 38,2
Öte yandan kadın işsizliği erkek işsizliğinin oldukça üzerinde seyrediyor.
Mart 2025’te mevsim etkisinden arındırılmış dar tanımlı işsizlik oranı erkeklerde yüzde 6,5 iken kadınlarda yüzde 10,6 olarak gerçekleşti.
Geniş tanımlı işsizlik (âtıl işgücü) ise erkeklerde yüzde 23,1 kadınlarda ise yüzde 38,2 olarak hesaplandı. Geniş tanımlı işsizlikte fark 15,1 puana çıktı.
Mart 2025 itibarıyla kadınlarda geniş tanımlı işsiz sayısı 5 milyon 813 bin iken erkeklerde 5 milyon 916 bin olarak ölçüldü.
Resmi işsizlerin yüzde 85’i işsizlik ödeneği alamıyor
TÜİK’in resmi dar tanımlı işsizlerin ezici çoğunluğu işsizlik ödeneğinden yararlanamıyor. İŞKUR’un Mart 2025 İşsizlik Sigortası Bültenleri verilerine göre bu ayda işsizlik ödeneği alabilenlerin sayısı yalnızca 473 bin 626.
TÜİK’in toplam dar tanımlı işsiz sayısını 2 milyon 807 bin kişi olarak açıkladığı düşünüldüğünde Mart ayında resmi işsizlerin sadece yüzde 14,9’unun işsizlik ödeneği anlaşılıyor.
Bir başka deyişle 2,3 milyon işsiz, işsizlik ödeneğinden yoksun kaldı. Bu da işsizlerin yüzde 85’inin işsizlik ödeneği alamadığı anlamına geliyor.
DİSK-AR raporda bu konu için “İşsizlik ödeneğinden yararlanma koşullarının ağır olması ve işsizlik sigortası kaynaklarının amacı dışında kullanılması sebebiyle işsizlerin büyük çoğunluğu işsizlik ödeneğinden yararlanamıyor.” yorumunu yaptı.
(HA)
