Yargıtay Sendikaya katıldıkları için işlerinden çıkarılan Balıkesir, Susurluk'taki Yörsan süt ürünleri fabrikası işçilerinin işe iadesi yönündeki yerel mahkeme kararını onadı.
İşe iade
Direnişin 352. gününde kesinleşen Susurluk Sulh Hukuk Mahkemesi kararına göre işveren Tek Gıda İş Sendikası'na üye oldukları gerekçesiyle işten çıkarttığı işçileri işe geri alırsa dört aylık ücretlerini ödeyecek.
İşe almamakta direnirse, işçilerin kıdemine göre 4 aylığın yanısıra 14 aylıktan başlayarak ek ödeme yapacak.
Maaşlar bankada
Sendika çevrelerinden verilen bilgiye göre işveren 22 Kasım itibarıyla işten çıkardığı tüm işçilerin adlarına Susurluk Ziraat bankasına 4 er aylık ücretlerini yatırdı.
Sendika avukatları 24 Kasım itibariyle işe iade girişimlerini başlattılar.
Örnek sonuç
Sendika çevelerinin değerlendirmesine göre bu, bugüne değin benzer uzlaşmazlıklar üzerine verilen kararların işçiler açısından en iyi olanı.
Başka uzlaşmazlıklarda bugüne değin, işe iade davasını kazandığı halde işe alınmayan her işçiye kıdemler hariç en çok 4+12 ay ödeme hükmü veriliyordu.
Yörsan kararında ise kıdeme göre artan oranlı ödeme hükmü verildi.
Mahkeme işverenin işe iade etmemesi halinde 1–5 yıl arası çalışmış isçiye 4+14 aylık, 5-10 yıl arası çalışmış isçiye 4+16 aylık, 10-15 yıl çalışmış isçiye 4+18 aylık, 15 yıldan daha fazla çalışmış isçiye ise 4+20 aylık ücret karşılığı tazminat ödemesine hükmetti.
Direnişin öyküsü
Balıkesir, Susurluk'ta süt ve süt ürünleri üreten Yörsan fabrikasında 5 Aralık 2007'den başlayarak kısa sürede 400 işçi sendikalı oldukları için işten çıkarılmıştı.
Türkiye Tütün Müskirat Gıda ve Yardımcı İşçileri Sendikası (Tek Gıda-İş) Ege Bölge Başkan Yardımcısı Gürsel Köse'nin bianet'e verdiği bilgiye göre "İşçiler anayasal haklarını kullanarak sendikada örgütlendi. Bunun üzerine işveren 'Otomasyona geçiyorum' diyerek dört günde 400 işçiyi işten çıkardı".
1984'te kurulan fabrikada 200 stajyer, 385 sigortalı işçinin yanı sıra taşeron firmalar için istihdam edilenlerle birlikte 750-800 işçi çalışıyordu.
Durumu kabullenmediler
Sendika Mayıs 2007'de örgütlenme çalışmalarına başlamış, 481 işçi sendikada örgütlenmişti. Çalışma Bakanlığı'ndan konuyla ilgili yazının Yörsan'a ulaştığı 4 Aralık'tan bir gün sonra 12 işçi işten çıkarıldı.
Hafta sonuna kadar işten çıkarılanların sayısı 400'e ulaştı. İşlerine son verilen Yörsan işçileri, durumu kabullenmek yerine 5 Aralık 2007'den itibaren fabrika önünde direniş başlattılar.
İlçelerden işçi topladılar
Köse, işverenin her gün Balıkesir ilçelerinden toplanan işçileri fabrikaya taşıdığını, sigortasız ve günü birlik çalıştırdığını, "otomasyona geçtik" gerekçesinin geçerli olmadığını belirtti.
Stajyerler
İlçede bulunan meslek yüksekokulundan öğrencilerin fabrikada stajyer adı altında sömürüldüğünü, fabrikada işçilerin günde 12-16 saat çalıştırıldığını belirten Köse temel taleplerinin "insanca çalışma ve yaşama koşullarını sağlamak olduğunu" vurguladı.
Şirketin İnternet sitesindeki bilgilere göre Yörsan, Türkiye'de peynir üretimininin yüzde 20-25'ini, yoğurt üretimininse yüzde 10-15’ini gerçekleştiriyor.
Yaygın dayanışma
Yörsan emekçilerinin direnişi hızla işçi hakları için mücadele eden kuruluşlar ve sendikaların desteğini kazandı.
21 Ocak 2008'de 10 kadar dernek ve örgütün oluşturduğu “Yörsan Yersen İnisiyatifi” Taksim’de yaptığı eylemde herkesi sendikada örgütlendiği için işçileri işten çıkaran YÖRSAN ürünlerini boykot etmeye çağırdı.
Tramvay durağından
Taksim tramvay durağı önünde toplanan yaklaşık 70 kişi, pankart açarak “Yörsan işçisi yalnız değildir”, “Kurtuluş yok tek başına, ya hep beraber ya hiçbirimiz” sloganları attı.
120 ülkedeki 336 sendikadan destek
13 Şubat 2008'de 120 ülkeden 336 sendikanın oluşturduğu Uluslararası Gıda, Tarım, Otel, Lokanta, Hazır Yemek, Tütün ve Bağlantılı İşçiler Sendikası (IUF), Yörsan işverenini protesto etti.
Boykot
Yörsan Yersen Platformu 19 Nisan'da düzenlediği basın açıklamasının ardından sendikal hakların güvence altına alınmasını destekleyen imzaları Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına gönderip Yörsan ürünlerine boykot çağrısı yaptı.
Susurluk Sulh Hukuk Mahkemesi 19 Haziran 2008'de işe iade davası açan ilk işçi grubunun dosyasını sonuçlandırdı ve Yargıtayca onanan kararı aldı.
Yetki davası
Tek-Gıda İş'in toplu sözleşme yetkisine sahip sendika statüsüne karşı işvereninin açtığı yetki davası ise halen sürüyor.
İşe idade davasının kesinleşmesinden sonra 16 Aralık 200'de görüşülecek yetki davasının da Tek Gıda İş sendikası lehine sonuçlanması bekleniyor. (EK)
