Ekonomist Nazif Ekzen, Devlet Bakanı Kemal Derviş'in 24 Ocak 1980 tarihli istikrar programının mimarlarından olduğunu belirtti.
Nazif Ekzen, Emek Platformu'nca düzenlenen "Emek Politikaları Sempozyumu" nda yaptığı konuşmada Kemal Derviş'in Dünya Bankası'nda uzman iken hazırladığı raporun 24 Ocak Kararları'nın esasının oluşturduğunu bildirdi.
Ekzen'in verdiği bilgiye göre, Kasım 1978'de Kemal Derviş ve Shelma Robinson isimli iki Dünya Bankası uzmanı 306 sayfalık "Foreign Exchange Gap, Growth and Industrial Strategy in Turkey(Ödemeler Dengesi Açığı ve Türkiye İçin Büyüme ve Strateji) başlıklı raporu hazırladı.
İthal ikameyi terk önerisi
Bu raporda, ithal ikameci modelin terk edilerek dışa açılma ve ticaretin serbestleştirilmesi yaklaşımının benimsenmesi öngörülüyordu. O dönemde Devlet Planlama Teşkilatı (DPT), bu rapora karşı çıktı. DPT'nin Derviş'in raporunu reddetmesi üzerine zamanın Bülent Ecevit Başkanlığındaki Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Hükümeti de öngörülen modeli benimsemedi.
Ara seçim sonrası büyük devalüasyon
Daha sonra 1979 Ara Seçimleri'nin ardından Aralık ayında kurulan Adalet Partisi azınlık hükümetince 24 Ocak 1980'de yürürlüğe konulan İstikrar Programı, bu raporu temel bir veri olarak kabul etti. Başbakan Süleyman Demirel'in döneminde 40 lira olan 1 dolar, 70 liraya çıkmıştı.
Yüksek oranlı bir devalüasyonla sonuçlanan ve emek kesimini baskı altına almayı amaçlayan,uluslar arası sermaye ile bütünleşmeyi ve ticaretin serbestleşmesini öngören bu program; ancak 12 Eylül askeri müdahalesi sonucunda tam anlamı ile uygulamaya konulmuştu.
(NA/NU)
