*Fotoğraf: Çorlu tren kazası/AA (Arşiv)
TMMOB Makina Mühendisleri Odası tarafından iki yılda bir güncellenen "Ulaşımda Demiryolu Gerçeği" raporunu paylaştı.
TMMOB Makina Mühendisleri Odası Başkanı Yunus Yener, demiryolu işletmeciliğinin yatırımdan bakıma, yenilenmeye, personele, eğitime ve yeni hatların kurgulanmasına dek merkezi bir planlamayı gerektirdiğini söyledi.
Yener, onlarca kişinin yaşamını yitiren tren çarpışmalarından örnekler vererek şöyle devam etti:
"163 yıllık kazanımlar tasfiye ediliyor"
"22 Temmuz 2004 tarihinde 41 yurttaşımızın ölümüne, 81 yurttaşımızın yaralanmasına yol açan Pamukova YHT 'kazası' yaşanmış ve o son kaza olmamıştır.
Daha sonraki birçok kazanın dışında geçen yıl Tekirdağ Çorlu'da 25 insanımızın ölümüne yol açan tren kazası ile Ankara'da sinyalizasyon eksikliği nedeniyle 9 insanımızın ölümüne yol açan YHT "kaza"sı hafızalardadır.
Aynı şekilde geçen ay İstanbul-Ankara hattındaki YHT seferi sırasında Arifiye'deki bir menfezde rayların altının yağışlar nedeniyle boşaldığının makinistlerce görülmesi üzerine trenin durdurulması vakası da gösteriyor ki, gerek konvansiyonel hatlarda gerekse YHT hatlarında önemli sorunlar bulunmakta ve üzerine ciddiyetle gidilmemektedir.
Booz, Allen-Hamilton, Canac, Euromed vb. kuruluşların hazırladığı raporlar ve AB uyum programları ile gündeme gelen serbestleştirme ve TCDD'nin yeniden yapılandırılması politikası uyarınca 163 yıllık demiryolu kazanımları tasfiye edilmektedir."
Personel sayısında büyük düşüş
Ali Ekber Çakar ve Zeki Ader'in hazırladığı raporda dikkat çeken dikkat çekici veriler paylaşılırken 1959'da 66 bin 595 olan TCDD'nin çalışan sayısının 2000'de 47 bin 212'ye, 2017 sonunda ise 17 bin 747'ye düştüğü belirtildi. Binlerce yol ve geçit bakım görevlisinin çalışması gereken hatlarda bakım görevlisi sayısı da Türkiye genelinde 39'a düştüğü vurgulandı.
Rapordaki önemli veriler şöyle:
* Resmi verilere göre 1950'de karayolu yolcu taşımacılığı oranı yüzde 49,9 oranında iken günümüzde yüzde 88,8; karayolu yük taşımacılığı da yüzde 17,1 iken günümüzde yüzde 89,2 oranına yükselmiştir.
* Demiryolu yolcu taşımacılığı oranı ise 1950'de yüzde 42,2 iken günümüzde yüzde 1'e; demiryolu yük taşımacılığı da yüzde 55,1'den yüzde 4,3'e gerilemiştir.
* Demiryolu hat uzunluklarına ilişkin göstergeler de önemli gerçeklere işaret etmektedir. Demiryolu hatlarının 4 bin 112 km'si Cumhuriyetin ilanından önceki 67 yılda; 3 bin 746 km'si 1923-1950 yılları arasındaki 27 yılda; 945 km'si 1951-2003 yılları arasındaki 52 yılda; bin 649 km'si 2003-2018 yılları arasındaki 15 yılda yapılmıştır. 2017 yılı sonunda bin 213 km'si YHT olmak üzere toplam 12 bin 608 km hat uzunluğu bulunmaktadır. Yani 1950 sonrası 68 yılda ancak 4 bin 732 km demiryolu yapılmıştır.
* Mevcut demiryolu hatlarının da 4 bin 660 km'si elektrikli, 5 bin 534 km'si sinyallidir. Toplam yol uzunluğu içindeki oranları da sırasıyla yüzde 37 (4 bin 660 km) ve yüzde 44'tür (5 bin 534 km). (AÖ)
Raporun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.