*Dönemin Genelkurmay Başkanı Memduh Tağmaç, Kara Kuvvetleri komutanı Faruk Gürler, Deniz Kuvvetleri komutanı Celal Eyiceoğlu ve Hava Kuvvetleri komutanı Muhsin Batur, Fotoğraf: AA
İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi, 12 Mart 1971 askeri darbesinin 50. yıldönümü nedeniyle yayınladığı mesajda, "Darbeyle yüzleşme sağlanmalı ve hesap sorulmalıdır" dedi.
Sivil siyaset içinde görünen darbeci zihniyete sahip siyasetçilerin de desteğiyle siyasete asker damgası vurulduğunu belirten İHD açıklamasında, demokrasi ve halkın taleplerinin göz ardı edilerek siyasetin sivilleşme yolundan çıkartıldığını söyledi.
"Demokrasi, insan hakları, hukuk alaşağı edildi"
İHD'nin 12 Mart'ın yıldönümünde paylaştığı açıklaması şöyle:
"12 Mart 1971 günü, Türk Silahlı Kuvvetleri adına hareket eden Genelkurmay Başkanı Memduh Tağmaç, Kara Kuvvetleri komutanı Faruk Gürler, Deniz Kuvvetleri komutanı Celal Eyiceoğlu ve Hava Kuvvetleri komutanı Muhsin Batur'un imzasıyla Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay'a bir muhtıra verildi. Muhtıraya uygun olarak ve aksi halde askerin yönetime resmen el koyacağı tehdidi ile Süleyman Demirel başkanlığındaki hükûmet istifa ettirildi ve darbe anlayışına denk düşen yeni bir hükümet oluşturuldu.
"Sıkıyönetim ilanı ile Nisan 1971'den itibaren darbe kendisini daha fazla hissettirmeye başladı. Demokrasi, sivil siyaset, insan hakları, hukuk alaşağı edildi. Adil yargılanmadıkları ve suçsuz yere idam edildikleri bu gün hükümet tarafından dahi kabul edilen Deniz Gezmiş, Hüseyin İnan ve Yusuf Aslan 6 Mayıs 1972'de idam edildi. 30 Mart 1972'de Mahir Çayan ve arkadaşlarının, 18 Mayıs 1973'te İbrahim Kaypakkaya'nın öldürülmesi, aydın ve yazarların tutuklanmaları ve işkence görmeleri, demokratik kurumların kapatılması da yine 1971 darbesinin icraatlarından sadece birkaçı.
"Halen hiçbir sorumlu hesap vermedi"
"Darbelerin ve darbecilik mantığının siyasette ve yönetenlerde gördüğü kabul ve toplumun yeterli tepkiyi verememesi, ardından 12 Eylül'ü, 28 Şubat'ı, 15 ve 20 Temmuz'u ve devamını getirdi. Yönetenler sıkıştıkları her noktada darbelere sığınarak kendilerini koruma altına aldılar, demokrasiyi, insan haklarını, hukuku hiçe saydılar.
"Bizler biliyoruz ki gerçek bir yüzleşme ve hesaplaşma yaşanmadan ne darbelerin ne de darbecilik mantığının yaşamımızdan çıkması mümkün değil. 12 Mart darbesinin üzerinden tam 50 yıl geçti. Halen hiçbir sorumlu hesap vermedi. Bu nedenle, bir yıl dönümünde daha; sivilleşme, özgürlük, demokrasi ve adalet isteyen herkesi 12 Mart ve devamındaki darbelerin sorumlularından hesap sormaya çağırıyoruz."
(AÖ)
