Danimarka, tıbbi müdahaleler olmaksızın cinsiyet geçişine izin veren ikinci ülke oldu.
Danimarka Parlamentosu, bireylerin cinsiyet kimliklerini değiştirmek için zorunlu kısırlaştırma ve ilgili ameliyatlara tabii tutan kanunu kaldırma kararı aldı. Böylece trans ve interseks bireyler cinsiyet geçiş ameliyatı olmadan da, sadece beyanları doğrultusunda kadın ya da erkek kimliği alabilecekler.
Danimarka Avrupa’da bu kanun değişikliğini kabul eden ilk Avrupa ülkesi oldu. Arjantin “Cinsiyet Kimliği Yasası”nı 2012’de kabul etmişti.
Ameliyat olmadan yeni kimlik alabilecekler
Danimarka İçişleri Bakanı Margrethe Vestager, “Cinsiyet geçişinde, trans bireylerin yeni kimlik numarası almak için zorunlu tutuldukları kısırlaştırma şartını kaldırdık” dedi.
Yeni kanun tasarısına göre, trans bireylerin cinsiyet değiştirme ameliyatından önce alınması zorunlu olan “Cinsel Kimlik Bozukluğu” (Gender Identity Disorder) tanısı ya da herhangi psikolojik rahatsızlık raporu ortadan kalkıyor.
Cinsiyet kimliğini resmi olarak değiştirecek birey, ilgili devlet kurumuna başvuru yapacak ve en geç altı ay içinde başvurusu doğrudan onaylanacak.
“Devlet değil birey karar verecek”
ILGA Europe Eşbaşkanı Gabi Calleja bu değişiklik hakkında şöyle konuştu: ‘’Danimarka’nın 1989’da eşcinsel ilişkiyi legal olarak tanıyan ilk ülke olması gibi, bugün de bu ülke vizyoner ve yenilikçi bir kanunla Avrupa’da çok değerli bir adım attı. Parlamento, trans bir bireyin bedeni hakkında devleti hükümlü kılmak yerine bunun bireyin kendi özgür iradesi ve hakkı olduğuna karar vermiştir.’’
ILGA Europe’un diğer eşbaşkanı Paulo Corte-Real ise şöyle devam etti: ‘’Arjantin modeli hukuki cinsiyet değişikliği modelinin bugün Danimarka’da da uygulanacak olması bizi çok mutlu ediyor! Artık diğer ülkelerin de böyle bir değişiklik yapmasını ve kişinin beden hakkını birey yerine aşağılayıcı ve gereksiz uygulamalarıyla devletin şekillendirmesine son vermelerini umuyoruz’’.
ILGA Europe’un Mayıs 2014’te hazırladığı Rainbow Europe Index raporuna göre Danimarka, 49 Avrupa ülkesi içinde LGBTİ hak ve özgürlükleri sıralamasında 10. sırada.
Cinsiyet geçiş ameliyatlarında kısırlaştırma uygulamasına karşı kampanya yürüten Dünya Sağlık Örgütü (WHO), trans ve interseks bireylerin kendi rızaları dışında ve yeterli bir biçimde bilgilendirmeden kısırlaştırdıklarını vurguladı.
Uluslararası Af Örgütü de Şubat ayında yaptığı açıklamada zorunlu kısırlaştırmayı eleştirmiş, bu nedenle tüm dünyada 1,5 milyon trans bireyin haklarının ihlal edildiğini belirtti. (DG/ÇT)
* Bu haberi NDTV ve ILGA Europe web sitelerinden derledik.
