DAÇEV ortak sekreteri, Oktay Demirkan, "Ortada devletin şeffaf olmamasından kaynaklanan bir belirsizlik var. Hukuki yollardan mücadelemizi sürdüreceğiz. Hazırlık yapıyoruz" dedi.
"Atığın önemli kısmı çıkarılmadı"
"Atık bir ayda çıkarılacak denildi. Ama çok daha uzun sürdü. Atığın katılaşması nedeniyle bir çok çıkarma yöntemi denendi" diyerek süreci özetleyen Demirkıran, "Yaptığımız tespit çalışmalarıyla atığın önemli bir kısmının çıkarılmadığını ortaya çıkardık" dedi.
Demirkıran İspanya'dan yükü almak için gelen geminin 3 ay sonra dönmesiyle kalan atığın denize yayılma tehlikesi olduğunu ifade etti ve tepkisini şöyle aktardı:
"Çalışmalar durduruldu. Şirket kamuoyuna bilgi vermedi. İspanya ve Türkiye Hükümetinin, firma ve acentenin gereğini yerine getirmelerini talep ediyoruz. Çözümü hukuksal platformda aryacağız."
Ulla davasının Türkiye adına atık ticaretini durdurması anlamında öneme sahip olduğunu hatırlatan Demirkıran "Devletin şeffaf olmamasından kaynaklı bir belirsizlik var. Batık Ulla Gemisi'nden toksit atığın çıkarılmasıyla dava her anlamda emsal olmalı" dedi.
Ulla Süreci
2000 yılı Şubat ayında İspanya'dan aldığı zehirli atık yükünü Cezayir'e götürmek üzere yola çıkan M/V Ulla Gemisi'ni Cezayir kabul etmemişti. Sahibi Türkiye vatandaşı olan Ulla gemisi yükünü, İskenderun Demir Çelik Fabrikası'na toz kömür olarak vermek istedi.
Ancak yapılan teknik analizde yükün toz kömür değil, "termik santrallerin baca kurumlarının oluşturduğu tehlikeli toksik atık" olduğu anlaşıldı. Gemi mühürlenerek İskenderun Körfezi'nde İs-Demir Limanı'na bağlandı.
Acil Durum Yönetimi Genel Müdürlüğü, gemiye 1989'da oluşturulan ve Türkiye'nin de 1994 imzaladığı "Tehlikeli Atıkların Sınırötesi Taşınımı ve Bertarafının Kontrolü"ne ilişkin Basel Sözleşmesi gereğince işlem yapıldığını; gemide yüklü bulunan atığın İspanya'ya iadesi için yasal sürecin başlatılmış olduğunu açıkladı.
Geminin yükünün hacizli olması yüzünden işlem yapılamadı. Haciz 17 Haziran 2004'te kaldırıldı. 1 Temmuz 2004'te gemi yükünün limbo yapılması hususunda İspanya hükümeti ile teknik ve finansal konularda işlemler tamamlandı. İspanya'nın Ulla gemisindeki zehirli atığı geri alacağı, masrafları da geminin sahibi LaFarge firmasının karşılayacağı kararlaştırıldı.
Ancak dört yıl limanda bekletilen gemi tabanında meydana gelen çürüme nedeniyle, taşıdığı yaklaşık 2 bin ton atıkla birlikte 6 Eylül 2004'te battı.
Çevreci derneklerin ve aktivistlerin yürüttüğü mücadele ile batıktan atığın çıkarılma çalışmaları başlatıldı ancak 2 bin 200 ton atık yükün bin 400 tonu çıkarıldı. (EZÖ/KÖ)