Her biri, kendi çizdiği yolda, bir grup insanın oluşturduğu canlı bir organizmaymışçasına devinerek, seçtikleri alanda değişim yaratmak isteyen gönüllülerden oluşuyor.
Bu STK'ların genişçe bir grubu, "çocuk" konusuna odaklanmış durumda. Bu dernek ve vakıfların çabaları varolan sorunların tümünü kapsamasa da, bir fark yaratmak isteğiyle yoğun çalışırken belki de birbirinden habersiz aynı işi yapan onlarca kuruluş aynı kaynaklardan yararlanmaya, aynı zorluklarla boğuşmaya çalışıyor.
Tek başlarına güç ve etkileri az olan, "çocuk hakları" ile ilgilenen bu STK'lar, birlikte çalışmanın önemini yıllarca önce fark edip, 1992'den günümüze, konsey, komisyon, kurultay ve son olarak koalisyon biçiminde çeşitli oluşumlar kurma çabası gösterdiler.
"Çocuk Hakları" nedir?
"Çocuk hakları" neler çağrıştırıyor? Aileler ve toplum çocuklara birincil öncelik olarak neler vaat ediyor? Çocuk gözüyle dünyaya nasıl bakılır?
Başkalarına bağımlı bir yapıda hayata başlayan çocuk, yetişkinler tarafından nasıl korunur, eğitilir, sağlıklı ve güvenli bir ortamda yaşaması, kendi ayakları üzerinde durabilmesi sağlanır? Nasıl bir aile, eğitim, sosyal ve ekonomik çevre çocuğun kendisini güvende hissetmesini, sağlıklı gelişmesini, onun topluma yararlı bir birey olarak yetiştirmesini kolaylaştırır?
"Bütün çocuklar eşit haklara sahiptir" diyerek yola çıktığımızda, toplumumuzun kaynaklarının kullanılmasında hangi eşitsizlikleri görüyoruz ve STK'lar olarak hangi konuları ele alıyor, amaca nasıl hizmet ediyoruz?
Çocuk Hakları Koalisyonu'nun kuruluşu
İlk başkanlığını YÖRET Vakfı Başkanı Nüket Atalay'ın yaptığı "Çocuk Hakları Komisyonu" (ÇHK), 26 sivil toplum kuruluşunun katılımı ile 1993'de kuruldu. Daha sonraları Oğuz Polat başkanlığında sürdürülen çalışmalarla, 20 Mart 2001'de İstanbul'da "Çocuk Hakları Koalisyonu" adıyla yeniden yapılandırıldı.
Çocuk konusuna eğilen, çocukların yararı için çalışan, çocuk dostu ortamlar geliştirmek isteyen STK'lar ulusal bir platform oluşturmak isteğiyle işe koyuldular. Uluslararası bir belge olan Çocuk Hakları Sözleşmesi, (ÇHS) 1995 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde (TBMM) onaylandı.
Bu sözleşmenin hayata geçirilmesinde STK'ların önemli rolü olduğu bugün hepimizin kabul ettiği bir gerçektir. Özetle; "Çocuk Hakları Koalisyonu" ÇHS'nin anlaşılması ve uygulanması için çaba sarf eden tüm STK'ları bir araya getirmek için kurulmuştur.
Koalisyona katılan STK'lar, tek tek kendi yollarında yürür ve hedeflerine ulaşırken, ÇHK da birlikte ulaşabilecekleri ortak hedefler belirledi:
* Çocuk Hakları konusunu gündemde tutmak üzere kampanyalar düzenlemek,
* Türkiye'de çocukların yaşadığı sorunları izlemek,
* Medyanın çocuk sorunlarına anlayışla eğilmesine katkıda bulunmak,
* Uluslararası platformda Türkiye'yi ve Türk çocuklarını temsil etmek,
* Devletin politika üreten komisyonlarına ulaşıp kanunların ÇHS ile uyumlu ve çocuğun yararına olmasını sağlamak.
* Çocuk politikası oluşturmak üzere baskı grupları kurmak,
* Bilimsel çalışmaları desteklemek.
Çocuk Hakları Koalisyonu iki yıldan beri aylık toplantılarla varlığını sürdürmeyi başardı. Bugüne kadar tek tek devletin karşısında önemsiz gibi görünen STK'lar bir koalisyon yapısında devletle işbirliğine de girdiler.
Sosyal Hizmet Çocuk Esirgeme Kurumu'nun bakanlıklar arası sürdürdüğü "Çocuk Hakları" ile ilgili toplantılara davet edildiler ve bu toplantılarda STK görüşlerine önem verildi.
UNlCEF'in çocuklara yardım fonu, STK'lar koalisyonuna teknik destek sağladı, toplantılara katıldı. Türkiye ÇHK'nın dünyadaki benzeri STK koalisyonlarıyla tanışmasına yardımcı oldu.
Önce Bükreş'te, sonra Sarajevo'da yapılan toplantılara katılan Türkiye delegasyonu, Bölgesel Çocuk Ağı (RNC) adıyla 27 ülkede kurulan yapının ikinci başkanlığını alarak, Haziran 2003 de İstanbul'da uluslararası bir toplantıya ev sahipliği yaptı.
Dünyanın çeşitli ülkelerinde UNlCEF'in başlattığı "Çocuklara Evet Deyin" kampanyasının Türkiye için seçilen "Kız Çocukların Eğitimden Eşit Yararlanması" konusunda, Sivil Toplum Kuruluşlarından önemli katkılar beklenmektedir.
Milli Eğitim Bakanlığı ile UNlCEF'in ortak yürüttüğü çalışmalarda hedef, eğitimde var olan toplumsal cinsiyet farklarının azaltılması yolunda Sivil Toplum Kuruluşlarının birlik içinde çalışmasıdır.
Bu koalisyonun varlığını sürdürmesini istiyoruz; çünkü ÇHS'de de belirtildiği gibi devletin görevi olan çocukların "yaşatma", "koruma", "geliştirme" aynı zamanda STK'ların ve herkesin ortak çabasıyla gerçekleşecektir.
Bir STK'nın koalisyona katılmasının kendisine yararı ne olacaktır?
* Hangi çocuklar için, neler yaptığını, yani STK olarak sesini, varlığını duyurmak,
* Türkiye'deki başka STK'ların çocuklara yönelik etkinliklerini tanımak,
* Dünyada diğer ülkelerin çocuk sorunları hakkında bilgi ve görüş geliştirmek,
* Kendi misyonunu gerçekleştirirken, diğer STK'larla işbirlikleri geliştirmek,
* Devletle iletişim kurarak politika üretenleri etkilemek,
* Çocuk Hakları'nı tanıtmak, desteklemek, savunmak, yaymak,
* Daha iyi bir dünya için, yarını beklemeden çocukların bugünlerinin mutlu ve verimli geçmesine katkıda bulunmak,
Koalisyonun geleceği daha fazla sayıda STK'yı bir araya getirerek, Türkiye'nin her köşesinde yaşayan 0-18 yaş çocukların uygun bir dünyada yaşamasına katkıda bulunmak amacıyla işbirliği yapmalarını sağlamak ve toplumun kaynaklarını çocuklar için seferber etmeyi başarmaktadır.(EÜ/BB)
* Koalisyona ulaşmak için ç[email protected] ya da [email protected] adreslerine mail atılabilir