İngiltere'de yayınlanan Independent gazetesinde yazan İrlandalı gazeteci Patrick Cockburn, BBC Türkçe’den Mahmut Hamsici ile Suriye iç savaşını konuştu. Cockburn, hem Türkiye'nin hem de bazı Batılı ülkelerin Suriye politikalarını eleştirdi.
“Türkiye başarısız oldu”
Cockburn'e göre, Türkiye'nin Suriye konusunda “Devlet Başkanı Beşar Esad'ın düşmesini umut etmek” dışında hiçbir politikası bulunmuyor.
“Türkiye Suriye'ye dair, Esad hükümetinin düşmesini ummak dışında gerçekten bir politikaya sahip gibi görünmüyor. Eğer Suriye'de asıl amaç yönetimi devirmek idiyse bunda başarısız oldu.”
“Suriye 15 eyalet kenti var. Bunlardan 14'ü Esad yönetiminin elinde. Türkiye'nin amacı ne idiyse buna ulaşamadı. Türkiye'nin son iki, üç yıl içinde Suriye ve Irak'a dair hiçbir politikası başarılı olmadı.”
“Destek verip savaşı hızlandırdı”
Cockburn Türkiye'nin Suriye'ye dair faaliyetlerinin savaşı çok olumsuz etkilediğini belirtiyor:
"Türkiye'nin politikasının en önemli sonucu Suriye'de radikal İslamcıların gücünün artması ve çok acımasız, kanlı bir savaşı hızlandırmak oldu."
Cockburn Independent'daki son yazılarından birinde Türk güvenlik güçleri ve istihbarat teşkilatının cihatçı gruplara eğitim verdiği ve yönlendirdiğinden bahsetmişti. Bu iddiaya dair elinde somut kanıt bulunup bulunmadığına dair soruya ise "Hayır" cevabını veriyor.
“Cihatçıların Suriye muhalefetini ele geçirebilecek hale gelmesinde Türkiye'nin rolünün çok önemli olduğunu düşünüyorum. Türkiye'nin bununla ilgili tam rolünü kanıtlamak zor.”
“Ancak cihatçıların, Türk güvenlik güçlerinin ya da Türk güvenlik güçlerinin bazı bölümlerinin çok aktif desteği olmadan mevcut durumdaki üstünlüklerine ulaşması mümkün olmazdı.”
Cockburn, Türkiye'nin bu gruplara destek iddiasından bahsederken "İçinde Suriye’ye giden mühimmat olduğu iddia edilen tırların durdurulmasından" bahsediyor ve birçok cihatçının dünyanın farklı yerlerinden Türkiye'ye geldiğini ve kendilerine Suriye'ye geçişlerine izin verildiğini söylüyor.
“Sarin gazını Suriye kullandı”
Cockburn, Suriye'nin Guta bölgesinde gerçekleştirilen kimyasal saldırıda Türkiye’nin de dahli olduğu iddiasıyla ilgili şunları söyledi:
“(İddianın gerçek olup olmadığını) bilmiyorum ama bu bana olası gelmiyor. Şam'daki durumu biliyorum ve Nusra Cephesi'nin, sarin gazı ihtiva eden roketler fırlatarak Amerika'yı askeri operasyon için tahrik etmeyi istediği farz edilse bile alanda bu örgütün bunu yapabilecek bir yapılanmaya ve uzmanlığa sahip olması bana çok olası gözükmüyor.”
“Ayrıca, Türk istihbaratının bunu yapmayı istediği farz edilse bile bunu yapması ve bu durumdan kimsenin haberdar olmaması da olası gözükmüyor.”
“Biliyorsunuz, son aylarda üst düzey hükümet yetkililerinin birçok telefon görüşmesi ve toplantılarının gizlice izlendiğini gördük. Dolayısıyla böyle bir şeye cesaret etmeleri ve kimsenin bundan haberdar olmaması bana olası gözükmüyor. Bu çok büyük bir risk olurdu ve ortaya çıkması çok muhtemel olurdu.”
Cockburn söz konusu kimyasal saldırının Suriyeli yönetimine bağlı güçler tarafından yapıldığının daha muhtemel olduğu görüşünde:
“Sarin gazının Suriye askeri güçleri tarafından muhalefete karşı kullanıldığının çok daha muhtemel olduğu görüşündeyim. Sarin gazına sahip olduklarını biliyoruz. Muhalefete karşı her türlü yöntemi kullandıklarını da biliyoruz. Bununla ilgili yüzde yüzlük bir kanıt yok ama bu bana çok daha olası gözüküyor.”
"Türkiye büyük hata yaptı"
Cockburn Suriye'deki savaşın gidişatını yorumlarken sonuçla ilgili konuşmanın zor olduğunu ancak mevcut durumda Esad yönetiminin biraz daha güçlendiğini söylüyor:
“Suriye yönetiminin kesin zafere ulaşacağına inanmıyorum. Ülkenin günden güne harap olduğunu ve bunun komşularını da etkileyeceğini düşünüyorum. Irak'ı şimdiden istikrarsızlaştırdı. Lübnan'ı istikrarsızlaştırıyor. Türkiye'ye de zarar vereceğini düşünüyorum."
Cockburn, Türkiye'nin "radikal İslamcı gruplara verdiği desteğin" ileride kendisi için büyük sorunlara neden olacağını' belirtiyor.
"Son üç yıl içinde bölgede radikal İslamcıların gücünü artırdığını görüyoruz. Türkiye'nin Suriye sınırını kontrol etmeyerek büyük bir hata yaptığını düşünüyorum. Radikal İslamcıları bir kez durdurmadığınızda bundan geri dönüş çok zor olur.” (AS)