“Can güvenliği adına yürütüldüğü öne sürülen operasyonlar asker ve sivil ayırmaksızın, canlara mal oldu.”
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) milletvekillerinden oluşan heyet, sokağa çıkma yasağının yarım gün olarak sürdüğü Şırnak’ın Cizre ilçesine giderek rapor hazırladı.
Heyette Genel Başkan Yardımcısı ve İzmir Milletvekili Zeynep Altıok, İstanbul Milletvekilleri İlhan Cihaner, Sezgin Tanrıkulu ve Ali Şeker, Mersin Milletvekili Fikri sağlar ile Kocaeli Milletvekili Fatma Hürriyet Kaplan yer aldı.
4 Mart’ta ilçeye giden CHP heyeti, Cizre Kaymakamı, Belediye Başkanı, Ticaret ve Sanayi Odası, Cizre Barosu, Türkiye İnsan Hakları Vakfı Cizre temsilcileri ve vatandaşlarla görüştü.
Cizre'de durum ne? |
Heyet, ilçedeki izlenimlerini şöyle aktardı: * Cudi, Sur, Nur ve Yafes mahallelerinde yaşam alanları ağır silahlar, tanklar ve uçaksavarlar ile orantısız güç kullanılarak yerle bir edilmiş durumda. * Bazı mahallelerde binaların tamamına yakını tahrip edilmiş, binalar yıkıntıya dönüşmüş. Evlerin çoğuna kapıları kırılarak girilmiş, eşyalar tahrip edilmiş. * Göç eden birçok aile eşyalarını bile almadan ilçeyi terk etmek zorunda kaldı. Geri dönmeyi bekleyenlerin birçoğunun evi tahrip oldu. Dönen ailelerin çoğu yıkıntılar arasında yaşamaya terk edildi. * Bölgede kira ile tutulacak yer de bulunmadığı, diğer mahallelerde yaşayan ailelerin çok sayıda vatandaşa evlerini açmış olmasına karşın acil barınma ihtiyacı var. Evi yıkılanlara kiralık ev desteğinin sağlanacağı belirtildi, ancak birçok aile bu yardımı alamadığından yakındı. * İlçede halkın elektrik, su vb. temel ihtiyaçları karşılanamadı. * Eğitim ve öğretim hizmetleri durdu, bazı okullar yıkık. |
Bodrumda kemik parçaları |
* Sokağa çıkma yasağının ardından yaşamını yitirenlerin sayısı ve kimlik tespitiyle ilgili bilgilerin resmi makamlarca açıklanan veriler, STK’lar tarafından verilen sayılarla tutarlı değil. * Sokaklardan taşınan hafriyatların Dicle kenarına döküldüğü anlatıldı. Hayatını kaybedenlerin bazı vücut parçalarının dökülen hafriyatlar arasından çıktığı konuştuğumuz Cizreliler tarafından ifade edildi. * İnsan bedenlerinin DNA tespitine olanak vermeyecek boyutta yanık olması, aynı kişiye ait beden parçalarının farklı illerde bulunmasının yanı sıra çok sayıda cenazenin Habur Sınır Kapısı’nda iki tır konteynırında bekletildiğine dair bilgiler alındı. Kaymakam tarafından tarafımıza iletilen birçok bilgi tahmine dayalı. * Cizre’de İpekyolu olarak bilinen bölgede, insanların yanarak öldüğü iddialarının olduğu viran halde bulunan 3 ayrı bordum katı tespit edildi. Bu bodrumlarda insan bedenlerine ait kemik ve organ parçalarına rastlandı. * Polisin müdahaleden çekindiğini, müdahale etmeye ikna edilemeyen birçok memur olduğunu söyleyen Cizre Kaymakamı Ahmet Adanur, bunun nedenleri arasında “yarın yargılanırsam arkamda duracak kimse olmaz” görüşünün etkin olduğunu savundu. * Çatışma koşullarının yarattığı fiili sıkıntıların yanı sıra bölge halkı yoğun bir duygusal travma yaşıyor ve duygusal kopuşun eşiğinde. Aidiyet duygusunu yitiren insanların öfke ve acısının yanında çaresizliği dikkat çekici boyutta. |
Cizre için çözüm önerileri |
CHP’nin raporunda, Cizre için yapılması gerekenler ve çözüm önerileri şöyle sıralandı: • Cizre ve diğer çatışma bölgeleri hızla AFET bölgesi kapsamına alınmalı. * Cizre’de yaşamını sürdürmeye çalışan veya evlerini terk etmek zorunda kalanların, yaşam koşullarını kolaylaştırmak için yiyecek, ilaç, giyecek, barınma gibi her türlü yardım yapılmalı, aşevleri ve ihtiyaç merkezleri kurulmalı. * Halen tamamlanmamış DNA tespitleri bir an önce yapılmalı. Sağlıklı bilgi akışı için bağımsız insan hakları izleme heyetleri ve basına olanak sağlanmalı. * Vatandaşların ve özellikle çocukların içinde bulunduğu duygusal travma göz önünde bulundurularak bölgeye psikolojik danışmanlık hizmetleri verecek uzman heyetler gönderilmeli. * İnsan hakları ihlallerinde bulunan, hukuk dışına çıkan güvenlik görevlileri varsa bu konuda gerekli idari ve hukuki soruşturmalar derhal açılmalı, gerekli işlemler yapılmalı. * Cizre’de yaşananlarla ilgili kamuoyuna objektif bilgi akışı sağlanmalı. Bölge halkının toplumsal düzeyde ayrımcılığa uğramasına neden olan, diğer bölgelerde yaşayanların bölge insanına karşı ön yargı geliştirmesi sonucunu doğurabilecek propaganda amaçlı yayınlara son verilmeli. * Ekonomik yardım ve teşvik paketleri uygulanmalı. |
(AS)