CHP İstanbul milletvekili Gürsel Tekin, hayvanların kasten ve taksirle öldürülmesi ve yaralanması eylemlerinin suç sayılarak Türk Ceza Kanunu (TCK) kapsamında değerlendirilmesi için kanun teklifi verdi.
Son dönemde, hayvanlara karşı işlenen suçların arttığını belirten Tekin, mevcut düzenlemeye göre hayvanlara karşı suçların “Mala Zarar Verme” veya "Kabahat" olarak değerlendirildiğini hatırlattı ve bu düzenlemenin caydırıcı olmadığını vurguladı.
Mevcut düzenlemeyle sadece karnesi olan sahipli hayvanların korunduğunu da belirten Tekin, sokak hayvanlarına saldırıların suç olarak kabul edilmediğini, sokak hayvanlarına yönelik suç teşkil eden eylemlere karşı idari para cezası öngörüldüğünü söyledi.
“Bir başka anlatımla, Kanun Koyucunun iradesi sahipsiz hayvanları ölüme terk eden bir anlayış ihtiva etmektedir” diyen Tekin, hazırladığı teklifle hayvanların kasten ve taksirle öldürülmesi ve yaralanması eylemlerinin suç sayılarak, TCK kapsamında değerlendirilmesi ve emsal mahiyette cezalandırılmasını istedi.
Hayvanları öldürenlere hapis cezası
Teklifte öncelikle 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu 2. Kitap, 3. Kısım, 2. Bölümün başlığının “Çevreye Ve Hayvanlara Karşı Suçlar” şeklinde değiştirilmesi öngörülüyor.
Tekin’in hazırladığı kanun teklifine göre, hayvanları öldürenler 2 yıldan 6 yıla kadar hapis cezasına çarptırılacak.
Hayvanları yaralayan, sağlığını veya algılama yeteneğinin bozulmasına neden olan kişiler 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezasına çarptırılacak.
Kanunların mevcut hali ve CHP'nin hazırladığı teklifle istenen değişiklikler şöyle:
5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu Çevrenin kasten kirletilmesi MADDE 181. (1) İlgili kanunlarla belirlenen teknik usullere aykırı olarak ve çevreye zarar verecek şekilde, atık veya artıkları toprağa, suya veya havaya kasten veren kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. | Değişiklik teklifi 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 181. maddesinin başlığı “Çevrenin Kasten Kirletilmesi ve Hayvanları Kasten Öldürmek ve Yaralamak” şeklinde değiştirilmiştir. 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’ nun 181. maddesinden sonra gelmek üzere madde metnine aşağıdaki fıkralar eklenmiştir. 6) Sahipli veya sahipsiz hayvanı kasten öldüren kişi, 2 yıldan 6 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. 7) Kasten hayvanların vücuduna acı veren veya sağlığının veya algılama yeteneğinin bozulmasına neden olan kişi, 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. 8) Yukarıdaki suçların taksirle işlenmesi halinde verilecek ceza yarı oranında azaltılır. |
5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu Mala zarar verme MADDE 151. (1) Başkasının taşınır veya taşınmaz malını kısmen veya tamamen yıkan, tahrip eden, yok eden, bozan, kullanılamaz hale getiren veya kirleten kişi, mağdurun şikayeti üzerine, dört aydan üç yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. | Değişiklik teklifi 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 151. maddesinin 2. fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır. |
5199 Sayılı Hayvanları Koruma Kanunu YASAKLAR MADDE 14. Hayvanlarla ilgili yasaklar şunlardır: a) Hayvanlara kasıtlı olarak kötü davranmak, acımasız ve zalimce işlem yapmak, dövmek, aç ve susuz bırakmak, aşırı soğuğa ve sıcağa maruz bırakmak, bakımlarını ihmal etmek, fiziksel ve psikolojik acı çektirmek. b) Hayvanları, gücünü aştığı açıkça görülen fiillere zorlamak. c) Hayvan bakımı eğitimi almamış kişilerce ev ve süs hayvanı satmak. d) Ev ve süs hayvanlarını onaltı yaşından küçüklere satmak. e) Hayvanların kesin olarak öldüğü anlaşılmadan, vücutlarına müdahalelerde bulunmak. f) Kesim hayvanları ve 4915 sayılı Kanun çerçevesinde avlanmasına ve özel üretim çiftliklerinde kesim hayvanı olarak üretimine izin verilen av hayvanları ile ticarete konu yabani hayvanlar dışındaki hayvanları, et ihtiyacı amacıyla kesip ya da öldürüp piyasaya sürmek. g) Kesim için yetiştirilmiş hayvanlar dışındaki hayvanları ödül, ikramiye ya da prim olarak dağıtmak. h) Tıbbi gerekçeler hariç hayvanlara ya da onların ana karnındaki yavrularına veya havyar üretimi hariç yumurtalarına zarar verebilecek suni müdahaleler yapmak, yabancı maddeler vermek. ı) Hayvanları hasta, gebelik süresinin 2/3'ünü tamamlamış gebe ve yeni ana iken çalıştırmak, uygun olmayan koşullarda barındırmak. j) Hayvanlarla cinsel ilişkide bulunmak, işkence yapmak. k) Sağlık nedenleri ile gerekli olmadıkça bir hayvana zor kullanarak yem yedirmek, acı, ıstırap ya da zarar veren yiyecekler ile alkollü içki, sigara, uyuşturucu ve bunun gibi bağımlılık yapan yiyecek veya içecekler vermek. l) Pitbull Terrier, Japanese Tosa gibi tehlike arz eden hayvanları üretmek; sahiplendirilmesini, ülkemize girişini, satışını ve reklamını yapmak; takas etmek, sergilemek ve hediye etmek. | Değişiklik teklifi 5199 Sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’nun 14. maddesinin (a), (e), (j), ve (k) bentleri yürürlükten kaldırılmıştır. |
2011'den beri Meclis'te hayvan hakları mücadelesi
Tüm partilerin üzerinde uzlaştığı "Hayvanları Koruma Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı" 2011'de dönemin başbakanı Erdoğan tarafından imzalanarak Meclis Başkanlığı'na sunulmuştu.
Tasarı 2012'de ve 2014'de kamuoyunda çokça tartışılmıştı. Tasarı 2014'ten bu yana askıdaydı.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) vekili Umut Oran da Şubat ayında 5199 nolu Hayvanları Koruma Kanununda Değişiklik Yapılmasına dair bir kanun teklifi sunmuş, ancak hayvan hakları savunucularından gelen tepkiler üzerine kanun teklifini güncelleyerek İstanbul milletvekili Melda Onur'la birlikte yeni bir kanun teklifi hazırlayarak 26 Haziran'da meclise sunmuştu. (ÇT)
