* Fotoğraf: WWF
WWF (Dünya Doğayı Koruma Vakfı) Akdeniz Girişimi’nin (MMI) Blue Panda Yelkenlisi, Akdeniz’in karşı karşıya olduğu tehditlere dikkat çekmek için yola çıktığı “Akdeniz’in Hazinelerini Korumak” başlıklı yolculuğunda Plastik Atıksız Şehirler Ağı’na pilot ilçe olarak katılan Çeşme’yi ziyaret etti.
Bu ziyaret kapsamında, Çeşme Belediye Başkanı M. Ekrem Oran, Çeşme Plastik Kirliliği ile Mücadele Eylem Planı’nın ana hatlarını açıklayarak, tüm Çeşme halkını ve ilçedeki işletmeleri öncülük ettikleri eylemlere katkıda bulunmaya çağırdı.
Çeşme’de plastik
Çeşme’de yapılan hane ve hane dışı atık analizi çalışmaları, toplam atığın içerisinde yüzde 27,60 oranında geri dönüştürülebilir atık olduğunu gösteriyor. Malzeme bazlı dağılıma bakıldığında, plastik atıklar bu oranın yüzde 23’ünü oluşturuyor.
Ayrıca, İzmir’de oluşan atıkların yüzde 7,36’sı plastik iken, Çeşme’de bu oranın yüzde 11,62’ye yükseldiği tespit edildi. Bu, Çeşme’de yapılacak çalışmaların büyük bir dönüşüm potansiyeli taşıdığını gösteriyor. Yapılan kapsamlı atık analizi çalışmaları, periyodik olarak devam ediyor ve yıllık değişiklikler düzenli olarak izleniyor.
Eylem planı
Çeşme Belediyesi, Eylem Planı’nda yer alan tüm çalışmaların halkla şeffaf bir şekilde paylaşılacağı, çalışmalarla eş güdümlü ilerleyecek, kapsamlı bir iletişim planı da hazırladı.
Çeşme’nin Plastik Atıksız Şehirler kapsamında hazırladığı Eylem Planı’nda öne çıkan başlıklar şöyle sıralanıyor:
- Çeşme Belediyesi binasında ve Belediye’nin özel işletmelerinde (6 adet restoran/cafe) tek kullanımlık plastiklerin yasaklanması.
- Belediyenin organizasyonlarında ve halka açık tüm etkinliklerinde tek kullanımlık plastiklerin kaldırılması.
- Pazar yerlerinde kullanılan plastik poşetlerin aşamalı olarak kaldırılması yerine kese kağıdı kullanılması.
- Plastik ve diğer geri dönüştürülebilen atıkların kaynağında ayrıştırılmasını sağlayan 8 adet mobil atık getirme merkezlerinin sayısının artırılması.
- Çeşme’deki işletmelerin Plastik Atıksız Çeşme için, Belediye’nin bu konudaki çalışmalarına destek olması.
- Düzenli olarak Çeşme Belediyesi’nin düzenlediği ve halkın katılımının sağlandığı atık toplama etkinliklerinin düzenlenmesi, bu konudaki farkındalığın artırılması.
- Plastik atık azaltımı için yapılan tüm faaliyetlerin uygulanmasının yanı sıra, bu konudaki bilinç ve farkındalığın arttırılması, projenin başarıya ulaşmasındaki en önemli hususlar arasında yer alıyor.
Oran: Taahhüt ettiğimiz gibi yapacağız
Çeşme Belediye Başkanı Ekrem Oran, Çeşme’nin Eylem Planını şu sözlerle değerlendirdi:
“Oceans Asia’nın yaptığı açıklamada pandemi sonrası okyanuslarda 1.6 milyar maske biriktiğini ve bunun doğadan yok olması için gereken sürenin 450 yıl olduğunu açıkladı. Çeşme’nin Plastik Atıksız Şehir olması için çıktığımız bu yolda, Toplumsal bilinci artıracak, çocuklarımızı çevreye duyarlı bireyler olarak yetiştireceğiz. Üretim biçimlerimizi, tüketim alışkanlıklarımızı değiştireceğiz.
“WWF Türkiye ile imzaladığımız protokol çerçevesinde taahhüt ettiğimiz gibi Çeşme’yi Plastik Atıksız Şehir haline getireceğiz. Temizlik İşleri, Çevre Koruma ve Kontrol müdürlüklerimiz, sivil toplum kuruluşlarımız, gönüllü çevre dostlarımızla ormanlık alanlarda çöp toplama etkinlikleri düzenleyerek, toplumsal duyarlılığı artırıyor, insanlarımızın çevre konusunda daha dikkatli olmaları için çağrılarımızı yapıyoruz. Çeşme’de her sektörden çevre konusunda hassas esnaflarımızın da plastiksiz daha temiz ve sürdürülebilir bir gelecek için bizimle birlikte yürüyeceklerini biliyorum.”
Pasinli: Plastik sorununun çözümü için umut
WWF-Türkiye (Genel Müdürü Aslı Pasinli ise, Çeşme’nin Eylem Planı ile ilgili şu görüşleri dile getirdi:
“Son dönemde yaşadığımız, hepimizi derinden sarsan müsilaj, yangın, sel, petrol sızıntısı gibi felaketler insanlık olarak bir an önce doğa ile uyumlu yeni bir başlangıç yapmamız gerektiğini gösteriyor. Plastik atık problemini çözme yolunda öncelikle tüketimin azaltılması ve daha az atık oluşturan üretim yöntemlerinin önceliklendirilmesi gerekiyor. Bunun için de doğru atık yönetim politikaları geliştirmek birincil görevimiz.
“Çeşme Belediyesi ile yaptığımız detaylı atık analizi çalışması Çeşme’nin, geri kazanım ve geri dönüşüm için oldukça büyük bir potansiyele sahip olduğunu gösteriyor. Azaltımın yanı sıra kaçakların önüne geçmediğimiz takdirde, yakın bir gelecekte deniz yaşamını etkileyen büyük felaketler ile karşılaşmamız kaçınılmaz.
“Çeşme Belediyesinin açıklamış olduğu Eylem Planı bizleri plastik sorununun çözümü olduğu konusunda umutlandırıyor. Bir yıl sonra plastik atıkları yüzde 30 azaltılmış Çeşme’de buluşacağımızı temenni ediyoruz.”
Çeşme pilot ilçe olmuştu
İzmir Büyükşehir Belediyesi 2019 yılında, plastik kirliliğini önleme konusunda önemli bir adım atarak WWF’in, “Doğada Plastiğe İzin Yok” kampanyasına tam uyum vaadinde bulunmuştu. WWF’in “Plastik Atıksız Şehirler Ağı”na katılma kararı alan İzmir Büyükşehir Belediyesi, böylelikle İzmir’in en geç 2030 yılına dek kademeli olarak plastik atıkların doğaya karışmadığı bir şehir olacağını duyurmuştu.
Sahillerinin doğal güzelliğini korumak için gerekli adımları atacağını duyuran Çeşme ilçesi de geçen yıl, WWF-Türkiye (Doğal Hayatı Koruma Vakfı) ve İzmir Büyükşehir Belediyesi arasında imzalanan Plastik Atıksız Şehirler Ağı (Plastik Smart Cities) protokolü kapsamında pilot ilçe oldu. Çeşme, önümüzdeki iki yıl içinde plastik kirliliğini yüzde 30 azaltmayı taahhüt ediyor.
Plastik atıksız şehirler hakkında
Plastik Atıksız Şehirler Ağı, 1961 yılında kurulan ve halen 100'den fazla ülkede, 5000'den fazla çalışanı ve 5 milyondan fazla destekçisi ile dünyanın önde gelen bağımsız doğa koruma kuruluşu olarak faaliyet gösteren WWF tarafından kuruldu.
WWF, dünyanın dört bir yanındaki şehirleri birleştirerek ve iyi uygulama çözümlerine erişim sağlayarak, belirli bölgelerde uygulanmakta olan başarılı girişimleri ve iyi uygulamaları hızlandırmayı amaçlıyor. Paydaşları, plastiksiz denizler için bir araya getiren Plastik Atıksız Şehirler Ağı da, plastik atıkların doğru yönetimi ile ilgili bir bilgi paylaşım platformu. Plastik Atıksız Şehirler Ağı katılımcıları, doğaya sızan atık miktarlarını azaltmak için atacakları adımları, Eylem Planlarıyla duyuruyor.
WWF, Plastik Atıksız Şehirler ile dünya çapında 1000 şehre ulaşarak buralardan doğaya karışan plastik kirliliğini en geç 2030’a kadar sıfırlamayı hedefliyor. Şehirler, doğadaki plastik kirliliğinin en önemli sebepleri arasında yer alıyor. Öte yandan denizlerdeki plastik kirliliğinin yüzde 80’i karasal kaynaklardan geliyor.
(TP)