Fotoğraf: AA
Cumartesi Anneleri/İnsanları adalet arayışlarının 915. haftasında Cemil Kırbayır'ın akıbetini sordu. 42 yıldır sonuç alınamayan Cemil Kırbayır dosyasını, bir kez daha hatırlatan Cumartesi Anneleri/İnsanları adına açıklamayı okuyan İnsan Hakları Derneği İstanbul Şubesi Başkanı Gülseren Yoleri şu bilgileri aktardı:
"42 yıldır sonuç alınamadı"
"915 haftadır, yargı sisteminin etkin soruşturma yürütme yükümlülüğünü yerine getirmemesinin sonucu olarak; tanıklara, delillere ve meclis araştırma raporlarına rağmen ne gözaltında kaybedilen insanlarımıza ulaşabiliyoruz ne de gözaltında kaybetme suçunun fail ve sorumlularının yargılandığı günlere erişebiliyoruz.
"915. haftamızda; yargının, asıl işlevi olan adaletin sağlanması görevini yerine getirmediği için 42 yıldır sonuç alamadığımız Cemil Kırbayır dosyasını, bir kez daha hatırlatıyoruz.
Güvenlik güçleri gözaltına aldı
"Kars Eğitim Enstitüsü öğrencisi Cemil Kırbayır, 13 Eylül 1980 tarihinde Ardahan'ın Okçu Köyü'ndeki evinden devletin güvenlik güçleri tarafından gözaltına alındı. Ailesi 25 gün boyunca gözaltı merkezine giderek Cemil'in ihtiyaçlarını karşıladı, ondan yazılı olarak 'gönderdikleriniz bana ulaştı' diyen mesajlar aldı. Ancak 8 Ekim tarihinden sonra gözaltı merkezine giden aileye 'oğlunuz firar etti, bir daha onu sormaya gelmeyin' denildi.
Meclis araştırma komisyonu kuruldu
"Baba İsmail Kırbayır ve Türkiye Barolar Birliği'nin ilgili kurumlara yaptığı suç duyuruları sonuçsuz kaldı. Cemil'den bir daha haber alınamadı. 5 Şubat 2011 tarihinde, dönemin Başbakanı Recep Tayip Erdoğan ile Dolmabahçe Sarayı'nda görüşen Cumartesi Anneleri'nin arasında 103 yaşındaki Berfo Kırbayır da vardı. Görüşmede Erdoğan'a yaşadıklarını anlattı ve 'ben ölmeden bana oğlumu bul' dedi. Görüşmeden çok etkilenen Erdoğan, 'gerekli tüm imkanları sağlayacağım, Cemil Kırbayır'ı mutlaka bulun' diyerek bir meclis araştırma komisyonu kurulmasını sağladı.
"Mersin Milletvekili Prof. Dr. Zafer Üskül başkanlığında kurulan komisyon, yürüttüğü çalışma sonucunda döneme ait belgelere ulaştı. Cemil Kırbayır'ı sorguda gören çok sayıda tanıkla, sorgulamayı yapan emniyet ve MİT mensuplarıyla görüştü. Titiz bir çalışma sonucunda 350 sayfalık bir rapor hazırladı. Raporda; Cemil Kırbayır'ın gözaltındayken işkence ile hayatını kaybettiği ve bedeninin ölümüne sebebiyet veren kamu görevlilerince ortadan kaldırıldığı kayıt altına alındı. Böylece Cemil'in gözaltında kaybedildiği resmiyet kazandı. Komisyon ayrıca düzenlediği raporla birlikte Kars Cumhuriyet Başsavcılığı'na suç duyurusunda bulundu.
"İktidar dosyayı kapattı"
"Ancak iktidar, bu insanlığa karşı suçla yüzleşme, hesaplaşma cesaretini gösteremedi. On yıl sürüncemede bıraktığı dosyayı, araçsallaştırdığı yargı eliyle kapatmayı tercih etti. Adalet Bakanlığı'nın talebi üzerine, Yargıtay 'kanun yararına bozma' kararı vererek, dosyanın zamanaşımı gerekçesiyle kapatılmasının önünü açtı.
"Kars Cumhuriyet Başsavcılığı 'zamanaşımı süresinin dolması nedeniyle kovuşturma yapılmasına yer olmadığına' karar verdi. İnsan Hakları Derneği avukatlarının kararın kaldırılması ve şüpheliler hakkında kamu davası açılması başvurusu ise reddedildi. Bunun üzerine dosya Anayasa Mahkemesi'ne taşındı.
"'Oğlum gelirse' diye kapısını hep açık tutan Berfo Ana'nın bize mirası, Cemil'i ve tüm kayıplarımızı aramaya devam etmektir. 915. haftamızda; devleti yönetenleri, Berfo Anne'ye verdikleri sözü yerine getirmeye çağırıyoruz. Cemil Kırbayır'ın akıbetini açıklayacak, TBMM Raporu'nda da isimleri geçen fail ve sorumluların yargılanmasını sağlayacak adli ve siyasi iradeyi göstermelerini istiyoruz. Kaç yıl geçerse geçsin; Cemil Kırbayır için, tüm kayıplarımız için adalet istemekten, devletin evrensel hukuk normları içinde hareket etmek zorunda olduğunu hatırlatmaktan, 216 haftadır bize yasaklanan kayıplarımızla buluşma mekânımız Galatasaray'dan vazgeçmeyeceğiz."
(AÖ)
