Fotoğraf: HDP Basın
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Eş Genel Başkanı Pervin Buldan, Türkiye sosyalist hareketinin öncülerinden olan Dr. Hikmet Kıvılcımlı'nın ölümünün 50’inci yılı anmasına katıldı. Anma etkinliği, Kıvılcımlı'nın Topkapı'daki mezarı başındaydı.
“Kıvılcımlı mücadele kaynağı”
Kıvılcımlı’nın mezarı başında yapılan anmada konuşan Buldan şunları söyledi:
"Türkiye sosyalist hareketinin öncülerinden olan Sayın Hikmet Kıvılcımlı'yı rahmetle ve minnetle anıyorum. Büyük uğraşlar verdiğini, büyük bedeller ödediğini biliyoruz. 2009’dan bu yana böyle toplu bir anma yapılmamış olmasını öğrendiğimden beri de büyük bir utanç yaşadığımı özellikle ifade etmek istiyorum.
“Dr. Hikmet Kıvılcımlı gibi büyük değerlerin, önderlerin bizlere bıraktığı mirasa sahip çıkmak, bu değerleri ileriye taşımak, gençlere, kadınlara, işçilere, ezilenlere, yok sayılanlara bu mücadeleyi taşımak bizlerin büyük bir görevi ve sorumluluğudur. Dr. Hikmet Kıvılcımlı büyük bir ilham kaynağıdır, kadınlara ilham olmuştur.
"Gençlere, işçilere, emekçilere, mücadele veren topluluklara ilham olmuştur. Biz onu böylesi bir günde yalnız bırakırsak bunun vebali büyüktür. Bizlerin iyi bir yaşam sürebilmesi için sisteme karşı yürüttüğü büyük mücadele karşısında ona sahip çıkmak bizler için büyük bir onurdur, mücadele kaynağıdır.
“Ömrünün 22,5 yılını Türkiye’nin çeşitli cezaevlerinde geçirmiştir. Cezaevinden çıkar çıkmaz tarih tezi adı altında yayınlamış olduğu eseri, bizlere büyük bir ilham kaynağıdır. Onu okuyarak yarınlarımızı ve geleceğimizi nasıl dizayn edebileceğimizi belirlemek için bir kez daha düşünmek ve tartışmak zorundayız. Doktor, bütün bu tezleriyle birlikte büyük bir örgütlü mücadeleye de öncülük etmiştir.
‘Tabu konularda cesur adımlar atmıştır’
“En cesur adımları atmıştır; Türkiye’de bir zamanlar konuşulması ve tartışılması yasak olan konularda bile cesur adımlar atmıştır. Örneğin Kürt meselesinde, örneğin Ermeni meselesinde, bütün bu konularla ilgili düşüncelerini korkmadan çekinmeden ifade eden bir kişilikten bahsediyoruz. Ama şuna inanıyorum; bugün Dr. Kıvılcımlı'nın düşünceleri HDP fikriyatında yer edinmiştir ve yaşamaya devam etmektedir.
"Bundan büyük bir onur ve gurur duyuyoruz. Bir kez daha söz veriyoruz Dr. Kıvılcımlı'ya: Seni ve düşüncelerini, ödediğin bedelleri unutmayacağız, HDP fikriyatı içerisinde yaşamaya ve yaşatmaya devam edeceğiz.
"Biz biliyoruz sen eğer yaşıyor olsaydın bugün Selahattin Demirtaş’ın cezaevinde olmasına, Figen Yüksekdağ’ın cezaevinde olmasına, siyasetçilerin haksız bir şekilde tutuklu olmasına da karşı çıkacaktın. Eğer yaşıyor olsaydın faşizme karşı da büyük bir mücadele verecektin. Buna yürekten inanıyoruz. Bir kez daha sana söz veriyoruz; seni ve fikirlerini yaşatacağız.
Hikmet Kıvılcımlı hakkında
Kıvılcımlı 1902'de Priştina'da doğdu. Babası Priştina'da posta telgraf müdürü Hüseyin Bey, annesi Münire Hanım.
17 yaşında gönüllü olarak Kurtuluş Savaşı'na katıldı, Vefa Lisesi'nde okudu, sınavla İstanbul Tıp Fakültesi'ne girdi.
Öğrencilik süresince direniş faaliyetlerini sürdürdü, Kurtuluş, Aydınlık gibi Türkiye Komünist Partisi (TKP) yayınları yoluyla giderek komünist fikirlerle tanıştı ve 1920'lerin başında TKP üyesi oldu.
1925 yılında Aydınlık gazetesinde ilk yazıları yayınlanmaya başladı. 1925'ten 1950'lere kadar sürekli kovuşturmalara maruz kaldı ve hapis yattı.
1938 yılında Nazım Hikmet 'le birlikte yargılandığı Donanma Davası'nda 15 yıl hapis cezasına çarptırıldı, 12 yıl yattıktan sonra tahliye oldu.
1954 yılında legal Vatan Partisi 'ni kurdu. 1965 yılında Tarihsel Maddecilik Yayınları 'nı kurdu ve yönetti, Marks, Engels ve Lenin'in eserlerinden birçok çeviriler yaptı ve yayınladı; Das Kapital'in bir bölümünü Türkçe'ye çevirdi.
1967'de İşsizlik ve Pahalılıkla Savaş Derneği'ni (İPSD) kurdu. İktisattan antropolojiye, marksist düşüncenin tarihsel ve kuramsal gelişiminin açıklanmasına ve Türkiye'de bir işçi sınıfı devriminin strateji ve taktik sorunlarına kadar çeşitli konularda çok sayıda telif eseri ve Aydınlık, Türk Solu, (kendisinin kurduğu) Sosyalist, Ant gibi dergilerde makaleleri yayınlandı.
En önemli eseri olan Tarih Tezi 'ni 1965 yılında yayınladı. 12 Mart 1971 darbesinde arandığı için ağır hasta olduğu halde yurtdışına çıkmak zorunda kaldı.
11 Ekim 1971'de Belgrad'da öldü. Kıvılcımlı'nın arşivi Hollanda Sosyal Tarih Enstitüsü' nde bulunuyor. (EMK)
