Bugün, Dünya Yunus Günü

* Fotoğraflar: Pixabay.

14 Nisan Dünya Yunus Günü kutlu olsun!

Türkiye'yi çevreleyen denizlerde dört yunus türüne rastlanıyor: Afalina, Mutur, Çizgili Yunus ve Tırtak.

Ancak birçok canlı türü gibi yunuslar da çeşitli tehditlerle karşı karşıya. Avlanması yasak olan yunusların yasağa rağmen öldürüldüğü, balıkçı ağlarına takıldığı, deniz ve ses kirliliği nedeniyle tehdit altında olduğu biliniyor. "Yunus Parkı" adı verilen hayvan kapatılma merkezleri de bir başka sorun.

Doğal Hayatı Koruma Vakfı da (WWF), bu yılki "Dünya Yunus Günü" mesajında, tüm bu tehditlere dikkat çekerek şöyle dedi:

"Ülkemizde Afalina, Tırtak, Çizgili Yunus ve Mutur olmak üzere dört tür yunus gözlemleniyor. Aşırı avcılığa bağlı balık stoklarının azalması, hedef dışı avcılık, deniz trafiği, kirlilik, sonar ve sismik çalışmalar ne yazık ki yunusların geleceğini tehdit ediyor!

"Ayrıca özgür olması gereken bu canlılardan bazıları doğal yaşam alanlarından alıkonularak yunus parklarında esaret altında yaşamak durumunda."

Yunuslar hakkında

Yunuslar, büyük sularda yaşayan memeli hayvanlar.

WWF'in derlediği bilgilere göre:

• Yunuslar, memeliler sınıfında yer aldığı için halk arasında sıkça kullanılan "yunus balığı" tabiri doğru değil. Yunuslar akciğerleriyle solunum yapar; solungaçları yoktur. Nefes alabilmek için suyun yüzeyine çıkarlar. Bazı yunuslar 8 metreye kadar sıçrayabilir, nefeslerini yaklaşık 30 dakika tutabilirler.
• Tıpkı diğer memeli canlılar gibi yunuslar da doğum yaparak yavrularını dünyaya getirir. İnsan bedenine benzer şekilde gebelik süreçleri 9-12 ay arası sürer.
• Bir başka detay yunusların anaerkil olmaları. Çoğunlukla dişilerin lider olduğu yunusların yavruları bir-iki yıl boyunca anneleri ve ailenin diğer dişi üyeleri ile kalmaya devam ediyorlar ve bu sürede avlanma becerilerini öğreniyorlar.
• Zeki ve sosyal canlılar; gruplar halinde geziyor, besleniyor ve dinleniyorlar. Oyun oynamayı çok seviyorlar.
• Dünyada, 89 yunus (dişli balina) ve balina (dişsiz balina) türü bulunurken, bunlardan 75'i yunus türüne ait. Yunusların 72'si denizlerde yaşarken üç türü ise nehirlerde yaşar.
• Türkiye'de 1983'ten beri yunusların avlanmaları yasak. Ayrıca 2008 yılında yürürlüğe giren "Deniz Memelileri Koruma Eylem Planı" (MMAP) ile yunusların korunması düzenleniyor. Bu eylem planı; yunusların yaşam alanlarının korunması, avlanmanın sınırlandırılması, deniz kirliliğinin azaltılması ve tedbirlerin alınmasını hedefliyor.

WWF açıklamasında ayrıca Dünya Yunus Günü'nde, sembolik olarak yunus evlat edinerek yunusların denizlerde özgürce yaşamalarına destek olma çağrısı yaptı.

(TY)